• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Czy praca w godzinach nocnych to warunki uciążliwe? Prawnik odpowiada

Tomasz Siemoński
20 czerwca 2022 (artykuł sprzed 1 roku) 
Najnowszy artykuł na ten temat Szkolenie po nocnej zmianie. Czy to legalne?
Praca w godzinach nocnych wiąże się z rozregulowaniem rytmu dobowego, co może mieć konsekwencje zdrowotne. Praca w godzinach nocnych wiąże się z rozregulowaniem rytmu dobowego, co może mieć konsekwencje zdrowotne.

Praca w godzinach nocnych jest dla niektórych osób bardzo trudna. Nic dziwnego, że nasz czytelnik chciałby się przed nią bronić. Czy ma taką możliwość? Zapytaliśmy prawnika.



Czy pracodawca chcący przenieść mnie na nocną zmianę powinien przed tym skierować mnie na badania okresowe? Czy praca w godzinach nocnych to warunki uciążliwe? Chciałbym się bronić przed tym przeniesieniem - pisze nasz czytelnik.

Porady prawne w serwisie Praca



Na pytanie odpowiada Tomasz Siemoński, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego - Tomasz Siemoński.

Tomasz Siemoński, radca prawny
Tomasz Siemoński, radca prawny
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, iż przepisy prawa pracy nie definiują pojęcia pracy w  warunkach uciążliwych. Niemniej jednak należy przyjąć, iż jest to "praca wykonywana w warunkach dyskomfortu spowodowanego czynnikami obiektywnymi, takimi jak praca w wymuszonej pozycji, praca wymagająca wysokiego stopnia koncentracji i szybkiego podejmowania decyzji czy też praca wykonywana w warunkach utrzymującego się przez dłuższy czas znacznego wysiłku fizycznego" Ł. Pisarczyk [w:] Kodeks pracy. Komentarz, wyd. VII, red. L. Florek, Warszawa 2017, art. 145.

W tym miejscu warto zaznaczyć, iż wykaz prac o charakterze uciążliwym został wprawdzie zawarty w  rozporządzeniu Rady Ministrów z 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 796). Należy jednak zaznaczyć, iż jest on ograniczony w swym zakresie do specyficznego kręgu osób, jakim są kobiety w ciąży i matki karmiące. A co za tym idzie nie może być stosowany wobec pozostałych podmiotów. W praktyce stanowiska pracy, na których występują warunki uciążliwe, określa samodzielnie pracodawca po zasięgnięciu opinii pracowników lub reprezentującej ich organizacji, często po konsultacji z lekarzem sprawującym opiekę zdrowotną nad danym zakładem pracy.

Certyfikat z angielskiego - czy warto go mieć?



Od pojęcia "czynników uciążliwych" należy odróżnić "czynniki szkodliwe", dla których określono najwyższe dopuszczalne wartości stężeń i natężeń, których wartości zostały wskazane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (t.j. Dz.U. z 2018, poz. 1286 z późn. zm.). Odnosząc się natomiast do kwestii, czy praca w godzinach nocnych może być samodzielną podstawą do uznania, iż zachodzą okoliczności pozwalające uznać ją za pracę w warunkach uciążliwych, należy wskazać, że może to być jeden z czynników pozwalających na zakwalifikowanie jej do tej kategorii. Niemniej jednak w mojej ocenie pracodawca nie powinien kierować się automatyzmem w tym zakresie. Takie zakwalifikowanie powinno nastąpić po dokładnej analizie danego stanowiska pracy, w tym zakresu obowiązków danego pracownika, a przede wszystkim przy uwzględnieniu stopnia negatywnego oddziaływania godzin nocnych na wysiłek intelektualny i fizyczny, który pracownik powinien podjąć celem prawidłowego wykonywania swoich obowiązków.

Czy odpowiadają ci twoje godziny pracy?

Zgodnie z art. 229 § 1 Kodeksu pracy wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy, a także pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Powyższego przepisu nie można jednak interpretować niezależnie od treści art. 229 § 4 , zgodnie z którym pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. W mojej ocenie stan faktyczny opisany przez czytelnika tj. przeniesienie na nocną zmianę, jest na tyle istotną modyfikacją warunków pracy mającą wpływ na stan zdrowia pracownika, iż wymaga skierowania na badania profilaktyczne. I to niezależnie od tego, czy w danym zakładzie pracy praca w godzinach nocnych została zakwalifikowana jako praca w warunkach uciążliwych.

Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest wyrażona w art. 11 Kodeksu pracy zasada swobody nawiązywania stosunku pracy. Zgodnie z powyższym przepisem nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika. Omawiany przepis odnosi się również do modyfikacji trwającego już stosunku pracy, która może nastąpić albo na mocy porozumienia stron, albo w drodze opisanego w art. 42 KP wypowiedzenia zmieniającego.



Wypowiedzenie warunków płacy lub pracy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. W razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki. Pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Z kolei zgodnie z art. 42 § 4 KP wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.
Porady prawnika Porady prawnika

Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl

O autorze

autor

Tomasz Siemoński

radca prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Siemoński

Miejsca

Opinie (73) 1 zablokowana

  • To jest właśnie jedna z patologii prawa pracy u nas. (1)

    Że nie ma jasnego określenia dla wszystkich jakie czynności obejmuje praca w warunkach szkodliwych/uciążliwych dla zdrowia i tylko od pracodawcy to zależy.

    A większość pracodawców skwapliwie z tego korzysta i nie wykazuje żadnych warunków szkodliwych, bo musiałaby płacić dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

    Za komuny pod tym względem było lepiej, bo i było wiadomo czym jest praca w warunkach szkodliwych i dodatki za taką pracę wypłacali.

    • 31 3

    • Teraz szkodliwego nie płacą, niby wrzucili w stawkę, ale pracujący tego nie odczuwają:( pracuję na zmiany 34 lata, dla organizmu to jest masakra, prędzej czy późnej odbije się to na zdrowiu:(

      • 6 1

  • iiiiii

    Szkoda tylko że BHP w prywatnych firmach i sklepach to fikcja w czystej postaci i co na to prawnik odpowiada.

    • 12 1

  • A co ma zrobić stróż nocny? W dzień jest tak potrzebny w firmie jak psu piąta noga :)

    • 10 1

  • Mój pracodawca zatrudnia mnie na zaupelnie innym stanowisku (3)

    Niż pracuję na codzień... Mam wiele czynników szkodliwych w pracy, światło UV, ultradźwięki, praca w hałasie, w biologicznie trudnych warunkach... Wszystko ma w poważaniu... Pracuję, bo pieniądze dobre, oczywiście na papierze 23.50 a do ręki po cichu premia... Ale zaczynam mieć tego dość... Gdy zachorowałem to uszyszalem tyle gorzkich słów, a choroba była następstwem tego, że pracodawca nie zapewnił mi środków ochrony osobistej... Masakra

    • 9 3

    • (2)

      Robisz na jakiegoś patafiana i jeszcze narzekasz, nigdy tego nie zrozumiem. Jeśli mi coś nie odpowiada w pracy i nie idzie tego zmienić to żegnaj gienia świat się zmienia, a nie żale się po kątach. Jeśli sama siebie nie szanujesz to nie dziw się, że Ciebie nie szanują.

      • 4 0

      • Dokładnie. Jak mi coś w pracy na statku nie pasi to kolejny raz nie wracam.

        Przez 12 lat obskoczyłem 21 różnych statków.

        Tylko na 4 statkach byłem więcej niż raz. Na obecnym pracuję trzeci rok.
        Pensje stoją tu w miejscu, widzę że jest sporo lepszych ofert, więc...
        10 lipca zabieram wszystkie swoje rzeczy i więcej nie wracam.
        Może Ukrainiec z tej pensji będzie zadowolony.

        • 3 0

      • Młody jesteś to zmieniasz firmy, my przed emeryturą nie mamy na to szans więc niestety dygamy w takich warunkach:(

        • 0 2

  • (1)

    Ja tam pracuję 6-14, jak w poprzedniej firmie zrobili 2 zmianę to ja zmieniłem firmę i w nowej pracuję znowu 6-14 i jest gitara. Inne godziny pracy mnie nie interesują.

    • 15 2

    • I to jest zdrowe podejście.

      • 5 0

  • (2)

    Jestem zadowolony z pracy w nocy bo przynajmniej można też w ciągu dnia załatwić jeszcze przed praca sprawe na mieście. Bo gdybym musiał załatwić coś drobnego to albo skrócić czas pracy lecz później odrabiać bezsens.

    • 2 10

    • Czemu bezsens? Dziś pracuję do 17 by jutro wyjść o 15. Puki nie robią z tym problemów to właśnie ma sens.

      • 2 0

    • Po nocy? Człowiek jest jak zombie

      • 0 0

  • Radca prawny w gminie Cedry Wielkie

    Był kiedyś radca prawny w gminie Cedry Wielkie mówię mu może poprowadzi moją sprawę co odpowiedział że to nie jego rejon takich zatrudniają na wakacjach

    • 3 0

  • QQQ

    Ach te koperty pół na pół czyli pół do ręki pół na konto by nie było widać faktycznych przychodów pracodawcy a wbrew pozorom czas leci szybo i potem zgrzytanie zębów nie ma z czego obliczyć emerytury. Łamanie podstawowych praw to u nas w kraju norma : brak odzieży, a przede wszystkim brak obuwia z podnoskiem przy paleciakach i na magazynach ale co tam przyjdzie znajomy BHP papier podpisze i następny klient i tak kasa się kręci w majestacie prawa a pracownicy się bojąc utraty pracy na to się zgadzają robiąc z siebie niewolników co wykorzystuje pracodawca i wszystko w 21 wieku wbrew pozorom a nie w epoce kamienia łupanego.

    • 11 1

  • Umowa zlecenie i kłopot znika

    • 1 5

  • (2)

    Praca na same nocki to jeszcze luz praca w systemie wachtowym 6/6 czy 4/8 jest jeszcze cięższa, trzeba się przyzwyczaić i samo zdyscyplinować żeby odpocząć i zregenerować

    • 3 0

    • (1)

      Wolałbym 4 wachty i 8 wolnego niż przez cztery tygodnie 12 godzin od 18 do 6 rano, ale aż tak dobrze to na offshore nie ma ;)

      • 0 0

      • Ja bym wolał w ogóle nie robić.

        • 2 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Pracodawcy w Trójmieście

Forum

Najczęściej czytane