• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Czy praca w godzinach nocnych to warunki uciążliwe? Prawnik odpowiada

Tomasz Siemoński
20 czerwca 2022 (artykuł sprzed 1 roku) 
Najnowszy artykuł na ten temat Szkolenie po nocnej zmianie. Czy to legalne?
Praca w godzinach nocnych wiąże się z rozregulowaniem rytmu dobowego, co może mieć konsekwencje zdrowotne. Praca w godzinach nocnych wiąże się z rozregulowaniem rytmu dobowego, co może mieć konsekwencje zdrowotne.

Praca w godzinach nocnych jest dla niektórych osób bardzo trudna. Nic dziwnego, że nasz czytelnik chciałby się przed nią bronić. Czy ma taką możliwość? Zapytaliśmy prawnika.



Czy pracodawca chcący przenieść mnie na nocną zmianę powinien przed tym skierować mnie na badania okresowe? Czy praca w godzinach nocnych to warunki uciążliwe? Chciałbym się bronić przed tym przeniesieniem - pisze nasz czytelnik.

Porady prawne w serwisie Praca



Na pytanie odpowiada Tomasz Siemoński, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego - Tomasz Siemoński.

Tomasz Siemoński, radca prawny
Tomasz Siemoński, radca prawny
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, iż przepisy prawa pracy nie definiują pojęcia pracy w  warunkach uciążliwych. Niemniej jednak należy przyjąć, iż jest to "praca wykonywana w warunkach dyskomfortu spowodowanego czynnikami obiektywnymi, takimi jak praca w wymuszonej pozycji, praca wymagająca wysokiego stopnia koncentracji i szybkiego podejmowania decyzji czy też praca wykonywana w warunkach utrzymującego się przez dłuższy czas znacznego wysiłku fizycznego" Ł. Pisarczyk [w:] Kodeks pracy. Komentarz, wyd. VII, red. L. Florek, Warszawa 2017, art. 145.

W tym miejscu warto zaznaczyć, iż wykaz prac o charakterze uciążliwym został wprawdzie zawarty w  rozporządzeniu Rady Ministrów z 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 796). Należy jednak zaznaczyć, iż jest on ograniczony w swym zakresie do specyficznego kręgu osób, jakim są kobiety w ciąży i matki karmiące. A co za tym idzie nie może być stosowany wobec pozostałych podmiotów. W praktyce stanowiska pracy, na których występują warunki uciążliwe, określa samodzielnie pracodawca po zasięgnięciu opinii pracowników lub reprezentującej ich organizacji, często po konsultacji z lekarzem sprawującym opiekę zdrowotną nad danym zakładem pracy.

Certyfikat z angielskiego - czy warto go mieć?



Od pojęcia "czynników uciążliwych" należy odróżnić "czynniki szkodliwe", dla których określono najwyższe dopuszczalne wartości stężeń i natężeń, których wartości zostały wskazane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (t.j. Dz.U. z 2018, poz. 1286 z późn. zm.). Odnosząc się natomiast do kwestii, czy praca w godzinach nocnych może być samodzielną podstawą do uznania, iż zachodzą okoliczności pozwalające uznać ją za pracę w warunkach uciążliwych, należy wskazać, że może to być jeden z czynników pozwalających na zakwalifikowanie jej do tej kategorii. Niemniej jednak w mojej ocenie pracodawca nie powinien kierować się automatyzmem w tym zakresie. Takie zakwalifikowanie powinno nastąpić po dokładnej analizie danego stanowiska pracy, w tym zakresu obowiązków danego pracownika, a przede wszystkim przy uwzględnieniu stopnia negatywnego oddziaływania godzin nocnych na wysiłek intelektualny i fizyczny, który pracownik powinien podjąć celem prawidłowego wykonywania swoich obowiązków.

Czy odpowiadają ci twoje godziny pracy?

Zgodnie z art. 229 § 1 Kodeksu pracy wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy, a także pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Powyższego przepisu nie można jednak interpretować niezależnie od treści art. 229 § 4 , zgodnie z którym pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. W mojej ocenie stan faktyczny opisany przez czytelnika tj. przeniesienie na nocną zmianę, jest na tyle istotną modyfikacją warunków pracy mającą wpływ na stan zdrowia pracownika, iż wymaga skierowania na badania profilaktyczne. I to niezależnie od tego, czy w danym zakładzie pracy praca w godzinach nocnych została zakwalifikowana jako praca w warunkach uciążliwych.

Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest wyrażona w art. 11 Kodeksu pracy zasada swobody nawiązywania stosunku pracy. Zgodnie z powyższym przepisem nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika. Omawiany przepis odnosi się również do modyfikacji trwającego już stosunku pracy, która może nastąpić albo na mocy porozumienia stron, albo w drodze opisanego w art. 42 KP wypowiedzenia zmieniającego.



Wypowiedzenie warunków płacy lub pracy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. W razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki. Pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Z kolei zgodnie z art. 42 § 4 KP wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.
Porady prawnika Porady prawnika

Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl

O autorze

autor

Tomasz Siemoński

radca prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Siemoński

Miejsca

Opinie (73) 1 zablokowana

Wszystkie opinie

  • Pracodawcy mają to .... wszystkie firmy i hurtownie (5)

    na na Renku i obok firmy owocowo warzywne - tam nikt nie płaci za ubranie robocze, pracę w zimnych warunkach , w godzinach nocnych. Gdzie jest inspekcja pracy???
    Z drugiej strony widziały gały co brały

    • 33 1

    • Najniższa krajowa na umowie reszta w kopercie.

      • 6 1

    • (2)

      Nie dostajesz ubrań roboczych, świadomie podejmujesz pracę u takiego Janusza i płaczesz? Najpierw ciuchy potem robota, ja się zastanawiam kiedy zaczniecie się w końcu szanować, bo jak tego nie zrobicie to żadne PiPy nie pomogą.

      • 8 1

      • Ale od tego jest właśnie PIP (1)

        • 1 2

        • A Ty od czego jesteś? Żeby z podkulonym ogonem zgadzać się na wszystko, nawet na pracę bez odpowiedniej odzieży?

          • 4 1

    • W Centrum dystrybucji Lidla w Rusocinie

      Które to centrum współpracuje z podwykonawcami (firmy transportowe - dostawcze) nikt tez nie płaci za odzież za prace w chłodzie z badaniami lekarskimi i stanem technicznym pojazdów jest problem

      • 1 0

  • (1)

    Symboliczny, umowny znak tego jakie dni i godziny pracujące najbardziej dają się we znaki, to obserwacja tego w jakich dniach i godzinach nie pracuje kierownictwo(powyżej brygadzisty, od poziomu menadżera).

    • 17 3

    • Z reguły im wyższe stanowisko tym częściej spotykana jest praca 24h/7

      • 0 0

  • Opinia wyróżniona

    Pracuję w nocy od 3 lat, tylko w nocy (12)

    Aktualnie nie wyobrażam sobie pracy w innych godzinach niż nocne.
    Jest to trochę uciążliwe, ale socjal i dodatki jakie proponuje mój pracodawca wynagradzają z nawiązką te uciążliwości. Z żoną spotykamy się gdy jest jasno... A i dzieciaki mogę spokojnie odbierać czy zawozić do szkoły... Na urlopie jest tylko problem z przedstawieniem się na wieczorne zasypianie.

    • 42 24

    • Tylko się cieszyć. (2)

      Nawet nie wiesz jak wyniszczasz organizm. To prowadzi to chorób nowotworowych

      • 30 13

      • A praca w dzień nie wyniszcza?

        • 10 5

      • taa, bo ci pracujący w dzień, to okazy zdrowia, hahahah

        • 1 1

    • Spokojnie wyjdą Tobie te nocki bokiem w przyszłości

      Rozregulujesz organizm i będziesz spał w dzień. a w nocy liczył barany.
      Wtedy dojdziesz do wniosku, że te pieniążki, które dostajesz za te nocki nie były tego warte.

      Nocna praca to się w g.w.o obraca.

      • 29 8

    • Po za tym nie każdy ma możliwość spania w dzień

      • 9 1

    • Ja w ogóle nie śpię bo wtedy mogę robić 24h na dobę i mieć dużo więcej kasy niż Ty ha.

      • 13 2

    • Ja wolalbym pracowac w nocy (2)

      • 3 3

      • praca (1)

        zatrudnij się jako stróż

        • 4 0

        • Chętnie. Jak zaczną dobrze płacić.

          • 2 0

    • A zona kto spi jak ty w pracy

      • 2 1

    • Zdrowie prędzej czy później się odezwie, bo taki tryb nie sprzyja zdrowiu.

      • 3 0

    • Tyle że potem grozi ci wylew, zawał abo szybsza śmierć. Udowodnione naukowo, organizm musi spać w nocy i żadne ranne odsypianie nie naprawi szkód spowodowanych nie spaniem w nocy.

      • 2 0

  • VV (1)

    Czy praca w sklepie gdzie temperatura jest jak w kostnicy jest uciążliwa.
    Nie można tłumaczyć klientom że taką temperaturę wymagają owoce i warzywa bo w innych sklepach też są owoce i warzywa i jakoś jest normalna temperatura że człowiekowi nos nie zamarza nie traktować klienta jak mało rozgarniętego no chyba że personelowi nie wolno mówić dlaczego taki przeraźliwy ziąb.

    • 11 3

    • Jeśli pamięć nie myli...

      w kodeksie pracy jest ustalona temperatura poniżej której pracownik nie wyposażony w odpowiednią ochronę może odmówić pracy.

      • 5 1

  • (2)

    Pracuję na statku w systemie - miesiąc w pracy, miesiąc w domu na bezpłatnym urlopie.

    Praca przez równy miesiąc w godzinach 18-6 rano.
    7 dni w tygodniu. 360 godzin w miesiącu na nockach.
    Nie narzekam. Zawsze mogę zrezygnować.

    Sęk w tym, że wynagrodzenie mam takie samo jak ten pracujący w godzinach 6-18.
    I niestety tak jest wszędzie w pracy na morzu.

    • 19 2

    • Nie tylko na morzu, pracując w ochronie za zleceniu też nie dostajesz nic więcej

      • 0 0

    • bo jesteś na kontrakcie a nie na umowie o pracę>

      kodeks tyczy się tego drugiego przypadku

      • 0 0

  • W ochronie wykorzystują do pracy w godzinach

    nocnych, od tego można stracić zdrowie, dostać jakiejś psychozy

    • 12 5

  • Prawniczy bełkot

    i tyle w temacie

    • 43 1

  • Nocna zmiana

    Piekarz też pracuje praktycznie w NOCY i co też nie ma lepszych pieniędzy niż standardowy Janusz

    • 12 2

  • Drukarnia (9)

    Norwegia.
    Godziny 16 do 24 dodatkowo 42 korony za godzine.
    24 do 7 dodatkowo 70 koron za godzine.

    • 13 2

    • (1)

      Brutto.

      A jaka stawka w normalnych godzinach pracy?

      • 0 0

      • pewnie w okolicach 200-250 koron na godzine

        • 1 0

    • 40 koron z godzinę pracy? (3)

      To spokojnie u nas tyle można, chyba że zjadłeś 2 z przodu.

      • 0 3

      • Dodatkowo

        Czytać się naucz.

        • 6 0

      • stawka 270 nok plus 42 nok dodatek nocny (1)

        • 0 0

        • Z ciekawości. Co to za praca?

          "Najpsza" w Polsce agencja załogowa szuka stewardów do pracy na promy DFDSu pływające na linii Oslo - Kopenhaga.

          Stawka dzienna 812 DKK za 12h pracy, czyli ok. 1136 NOK.
          Brak dodatków za pracę w nocy. Doświadczenie nie wymagane.

          Wymagany paszport, książeczka żeglarska, morskie świadectwo zdrowia, podstawowe kursy STCW.

          1136 NOK / 12h = 94.66 NOK netto/h = 42 PLN/h.

          • 0 0

    • W Norwegii przyjacielu, to jest szacunek do pracy, pracownika i pracodawcy. (1)

      To jest inny świat i życie

      • 8 0

      • Na lądzie to jest szacunek do pracy i pracownika.
        Za to na norweskim statku z polskimi przełożonymi, polską agencją załogową i norweskim zarządem już tak kolorowo nie jest. Wyzysk tam samo jak u Greka czy Niemca.

        • 4 0

    • To tak nie za wiele

      Norwega raczej ciezko tym skusic.

      • 2 0

  • A nie można tak jedym zdaniem: tak jest, nie nie jest ? (2)

    • 15 0

    • Pewnie że można, ale po co :) (1)

      Pisać tak, aby Kowalski nie zrozumiał.

      • 5 0

      • Idiokracja

        Kowalski niech nauczy się czytac ze zrozumieniem. Na zadane pytanie nie da się odpowiedzieć zero-jedynkowo dlatego artykuł jest rozwinięty żeby było wiadomo jak to wyglada i z czego to wynika. Wy zapewne jestescie jednymi z tych śmiesznych ludzików którzy rzucają paragrafami przy policjantach nie mając pojecia co one oznaczają i do czego się odnoszą.

        • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Pracodawcy w Trójmieście

Forum

Najczęściej czytane