• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Czy pracodawca może zmusić nas do zmiany wymiaru etatu?

Szymon Szuksztul
4 września 2023, godz. 08:00 
Opinie (52)
Najnowszy artykuł na ten temat Szkolenie po nocnej zmianie. Czy to legalne?
Pracodawca może wręczyć pracownikowi wypowiedzenie zmieniające lub porozumienie zmieniające. Pracodawca może wręczyć pracownikowi wypowiedzenie zmieniające lub porozumienie zmieniające.

Zmiana wymiaru etatu łączy się ze zmianą wysokości wynagrodzenia, co u wielu osób może spowodować poważny problem w dopięciu domowego budżetu. Czy pracodawca może nas do tego zmusić? Z takim pytaniem zwróciła się do nas czytelniczka.



Jestem zatrudniona na 3/4 etatu w firmie, w której pracuję już od 16 lat. Posiadam umowę o pracę. Niedawno pracodawca wręczył mi aneks do umowy, który zawiera zmianę wymiaru etatu na 1/2. Czy mogę się na to nie zgodzić? Czy pracodawca może zmusić mnie do obniżenia wymiaru etatu?
Odpowiedzi na to pytanie udzielił radca prawny Szymon SzuksztulKancelarii Prawnej Kawczyński i Kieszkowski Adwokaci i Radcowie Prawni

Szymon Szuksztul, radca prawny Szymon Szuksztul, radca prawny
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy zmiana warunków pracy, wynagrodzenia za pracę czy etatu może nastąpić w drodze wypowiedzenia albo porozumienia zmieniającego warunki pracy i płacy.

Wypowiedzenie zmieniające jest instytucją, która została uregulowana w art. 42 Kodeksu pracy, zaś porozumienie zmieniające nie jest uregulowane wprost w Kodeksie pracy. Wypowiedzenie i porozumienie o zmianie warunków pracy posiadają jedną podstawową różnicę: pierwsze jest jednostronnym oświadczeniem woli, które może złożyć pracodawca, i jeśli spełni określone w Kodeksie pracy warunki pracownik nie może mu się sprzeciwić, drugie natomiast opiera się na woli obu stron stosunku pracy i wymaga wyrażenia zgody na nowe warunki pracy i płacy zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika.

Porady prawne w naszym serwisie



Należy przy tym pamiętać, że wyrażenie zgody na nowe warunki przez pracownika lub zachowanie trybu wypowiedzenia zmieniającego będzie konieczne wyłącznie w sytuacji, jeśli pracodawca będzie chciał zmienić warunki pracy i płacy na niekorzyść pracownika, tzn. w przypadku jeśli pracodawca zaproponuje pracownikowi podwyżkę albo zmieni wymiar etatu z jednoczesnym pozostawieniem korzystniejszych warunków pracy i płacy, wtedy zgoda pracownika nie będzie wymagana.

Pracujesz na:

Instytucja wypowiedzenia zmieniającego polega na tym, że pracodawca, którego celem jest zmiana pracownikowi warunków pracy lub płacy na jego niekorzyść, wręcza mu wypowiedzenie dotychczasowych warunków oraz proponuje mu nowe warunki. Ponadto przy składaniu wypowiedzenia zmieniającego pracodawca powinien spełnić wszystkie wymogi stosowane przy składaniu wypowiedzenia umowy o pracę, tzn. m.in. podać przyczynę wypowiedzenia warunków pracy i płacy, sprawdzić, czy pracownik podlega ochronie związkowej lub przedemerytalnej, a także zachować tryb konsultacji związkowej określony w art. 38 Kodeksu pracy, jeżeli u pracodawcy funkcjonują związki zawodowe.

W przypadku gdy pracodawca te kryteria spełni, ustawa daje pracownikowi możliwość złożenia sprzeciwu od zaproponowanych warunków pracy i płacy w terminie do upływu połowy okresu wypowiedzenia. W takiej sytuacji umowa o pracę rozwiązuje się zgodnie z okresem wypowiedzenia, a tym samym stosunek pracy ustaje. W przeciwnym wypadku uznaje się, że pracownik zaakceptował nowe warunki pracy i płacy i wchodzą one w życie po upływie okresu wypowiedzenia.


Istotne przy tym jest, aby składając wypowiedzenie zmieniające, pracodawca wypowiedział dotychczasowe warunki pracy, jednocześnie informując o nowych warunkach. Przypadek, w którym pracodawca jedynie proponuje nowe warunki pracownikowi, ale nie składa oświadczenia o wypowiedzeniu dotychczasowych warunków, a o której jest także mowa w pytaniu czytelnika, rozstrzyga wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1997 r. (sygn. akt I PKN 51/96), zgodnie z którym: "Jeżeli bowiem nie ma tych dwóch elementów, to czynność pracodawcy, który oświadcza pracownikom, że będą inaczej wynagradzani, może być jedynie traktowana jako propozycja zmiany umów o pracę w drodze porozumienia stron. Nie można w tym przypadku jednoznacznie twierdzić, że jeżeli pracownicy nie protestują przeciwko tej propozycji, to znaczy, że ją przyjmują".

W przeciwieństwie do wypowiedzenia zmieniającego w porozumieniu strony mogą w sposób dowolny ustalić nowe zasady zatrudnienia, byleby te zapisy nie były sprzeczne z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa pracy czy zasadami współżycia społecznego. Przykładowo strony nie mogą ustalić porozumienia wynagrodzenia na poziomie niższym niż minimalne wynagrodzenie za pracę czy ograniczyć prawa pracownika do urlopu.

Kto udaje, że pracuje, a kto nudzi się podczas pracy? Kto udaje, że pracuje, a kto nudzi się podczas pracy?

W sytuacji przedstawionej przez czytelnika należy ocenić, że przedstawiony aneks stanowi propozycję zawarcia porozumienia o zmianie warunków pracy i płacy. Przy założeniu, że proporcjonalnie do zmiany wymiaru etatu czytelnikowi ma zostać obniżone wynagrodzenie, jak również inne świadczenia ze stosunku pracy, które zależą od wymiaru czasu pracy, wtedy aby skutecznie obniżyć wymiar czasu pracy, pracodawca będzie musiał uzyskać zgodę pracownika albo będzie mógł wręczyć pracownikowi wypowiedzenie zmieniające na zasadach określonych w art. 42 Kodeksu pracy i podać przyczynę zmiany etatu z 3/4 na 1/2.

Na obecnym etapie, jeżeli czytelnik nie wyraża zgody na obniżenie etatu, może odmówić pracodawcy podpisania aneksu. W takiej sytuacji pracodawca będzie zmuszony zdecydować, czy obniżenie wymiaru etatu jest uzasadnione, i złożyć wypowiedzenie zmieniające. Jeżeli tak się stanie, czytelnik do upływu połowy okresu wypowiedzenia powinien zadecydować, czy przyjmuje nowe warunki, czy decyduje się rozwiązać stosunek pracy. Teoretycznie zatem pracodawca nie może "zmusić" pracownika do pracy na nowych warunkach w przypadku złożenia wypowiedzenia zmieniającego zgodnie z prawem, niemniej jednak jedynym narzędziem, z jakiego czytelnik może faktycznie skorzystać, jest rozwiązanie umowy o pracę po upływie okresu wypowiedzenia.

O autorze

autor

Szymon Szuksztul

radca prawny, kancelaria Kawczyński i Kieszkowski

Miejsca

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (52)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Pracodawcy w Trójmieście

Forum

Najczęściej czytane