Zdarza się, że pracodawca wymaga od nas pracy w godzinach nadliczbowych. Nie zawsze podoba nam się ten pomysł. W jakich sytuacjach pracodawca ma do tego prawo oraz co należy nam się w zamian za zostanie "po godzinach"?
Jestem technikiem farmacji. Apteka wyznaczyła termin inwentaryzacji na sobotę i niedzielę. Dodam,że apteka czynna jest w sobotę w godzinach 9-17, a w niedzielę 10-16. Proszę mi powiedzieć, czy inwentaryzacja może przebiegać po godzinach pracy apteki?
Dowiedziałam się również, że ostatnia inwentaryzacja była przeprowadzona w dniu, kiedy apteka pracuje w godzinach 9-21. Pracownikom kazano zaczynać o 21 i pozostać w pracy do 3:00 nad ranem. Jak to jest możliwe? Czy pracodawca może żądać ode mnie takich naruszeń? Apteka nie funkcjonuje jako apteka nocna-dyżurująca. Ani ja jako technik farmacji nie mogę pracować na dyżurach nocnych. Inna sytuacja: czy jeżeli w aptece w niedzielę pracuje tylko jedna osoba i jest to magister, to ja muszę przyjść tego dnia na inwentaryzację? Na pytanie odpowiada Paweł Kasprzyk z Kancelarii Radców Prawnych Kasprzyk Waliszewski.
Na wstępie należy wskazać, iż polskie prawodawstwo nie przewiduje szczególnych regulacji dotyczących czasu pracy technika farmacji. Stosuje się do niego przepisy Kodeksu pracy o czasie pracy (art. 128-15112 Kodeksu pracy).
Kolejna rzecz wydaje się dość oczywista: nie należy utożsamiać czasu pracy apteki z czasem pracy danej osoby, w tym konkretnym przypadku czytelniczki, która jest technikiem farmacji. W tym kontekście odpowiadając na pytania czytelniczki dotyczące możliwości wykonania inwentaryzacji po godzinach pracy apteki, a zwłaszcza po godzinach pracy czytelniczki, wskazuję że jest to dopuszczalne. Czytelniczce przysługują jednakże określone uprawnienia związane z pracą w godzinach nadliczbowych. Zgodnie bowiem z art. 151 § 1 Kodeksu pracy:
Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:
1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
2) szczególnych potrzeb pracodawcy. Niewątpliwie inwentaryzację w aptece można kwalifikować jako "szczególną potrzebę pracodawcy". Z praktycznego punktu widzenia wydaje się, że jej przeprowadzenie po godzinach pracy apteki jest całkowicie zasadne i racjonalne. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:
1) 100 proc. wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:
a) w nocy,
b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;
2) 50 proc. wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1.
tak, często się to zdarza
46%
czasami, tylko w wyjątkowych sytuacjach
20%
czasem sam(a) postanawiam zostać w pracy dłużej
15%
nie, pracuję tylo w wyznaczonych godzinach
19%
W zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny wniosek pracownika, może udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy. Udzielenie czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych może nastąpić także bez wniosku pracownika. W takim przypadku pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych, jednakże nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.
W przypadku udzielenia czasu wolnego w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikowi nie przysługuje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych. Trzeba jeszcze dodać, że pracownikowi, który ze względu na okoliczności przewidziane w cytowanym wyżej art. 151 § 1 Kodeksu pracy wykonywał pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, przysługuje w zamian inny dzień wolny od pracy udzielony pracownikowi do końca okresu rozliczeniowego, w terminie z nim uzgodnionym.
Liczba godzin nadliczbowych nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym. Wymaga również podkreślenia, że praca w godzinach nadliczbowych nie może naruszać przepisów dotyczących okresu odpoczynku pracownika.
Pracownikowi przysługuje bowiem, co do zasady, w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Ponadto w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Podsumowując, inwentaryzacja w aptece nie musi odbywać się w godzinach otwarcia apteki. Inwentaryzację wykonywaną przez współpracowników czytelniczki należy potraktować jako pracę w godzinach nadliczbowych, a sama konieczność jej przeprowadzenia w aptece może wynikać ze szczególnych potrzeb pracodawcy.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
