- 1 Benefity są potrzebne, ale grunt to dobra pensja (107 opinii)
- 2 Czy jesteśmy gotowi na jawność płac? (192 opinie)
- 3 Każdy będzie na etacie? A zaczęło się od kurierów (127 opinii)
- 4 L4 na wypalenie zawodowe? (38 opinii)
Jakie uprawnienia ma "tajemniczy klient"?
Tajemniczy klienci to popularny sposób sprawdzania jakości wykonywania pracy przez pracodawcę. Jakim ograniczeniom podlegają i czy stosowanie tej metody jest etyczne? Z takimi wątpliwościami zwrócił się do nas czytelnik.
Ostatnio w jednym z hipermarketów byłem świadkiem niepokojącej sytuacji. Stojący w kolejce do kasy przede mną mężczyzna próbował kupić torbę na ramię, na której nie było kodu kreskowego. Kasjerka wezwała pomoc uruchamiając migające światło przy kasie. Okazało się jednak, że mężczyzna przeprowadzał w sklepie wewnętrzną kontrolę, a w torbie, którą próbował kupić ukryte były małe nożyczki, które najwyraźniej przegapiła kasjerka. Mężczyzna uznał widocznie, że kasjerka nie przeszła testu, zaczął przy niej sporządzać w notesie notatki, prosząc o podanie danych personalnych. Kasjerka była roztrzęsiona tą sytuacją. Wzbudziło to we mnie kilka wątpliwości. Czy jest obowiązkiem kasjerki ochrona sklepu przed złodziejami? Czy może należy to do ochrony? Czy sprawdzający nie powinien wiedzieć wcześniej, u kogo robi zakupy, spisać sobie wszystko dyskretnie po odejściu od kasy, a wynik kontroli przekazać przełożonemu kasjerki, aby mogli omówić ewentualnie popełnione błędy? Czy ta sytuacja miała znamiona mobbingu?
Na pytanie odpowiada Tomasz Siemoński, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego - Tomasz Siemoński.
Zdarzenie opisane przez czytelnika jest złożone i wieloaspektowe. Instytucja tzw. tajemniczego klienta nie została dotychczas kompleksowo uregulowana w polskim systemie prawnym, niemniej jednak stosowanie przedmiotowej metody, jako sposobu kontroli pracowników jest dopuszczalne i coraz bardziej popularne. O skuteczności opisywanej metody może świadczyć fakt, iż od kilku lat jest ona z powodzeniem wykorzystywana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na obszarze kontroli przedsiębiorców.
Stosowanie mystery shoppingu nie charakteryzuje się jednak dowolnością. Jest ono ograniczone zarówno przepisami powszechnie obowiązującymi, jak i kodeksami dobrych praktyk, które wytyczają standardy etyczne, którym powinni sprostać zarówno osoby wykonujące zawód tajemniczego klienta, jak i pracodawcy posługujący się wskazaną metodą. Kodeksy dobrych praktyk nie są wprawdzie źródłami prawa, jednakże mogą wpływać na treść orzeczenia sądu w przypadku sporu na linii pracownik pracodawca.
Odnosząc się natomiast do samego zachowania kontrolującego, polegającego na bezpardonowym wytknięciu kasjerce popełnionego błędu, należy wskazać, iż tajemniczy klient powinien działać według pewnych, ustalonych z pracodawcą procedur oraz przy zachowaniu przynajmniej minimalnych standardów etycznych. W mojej ocenie sposób poinformowania pracownika o zastanym naruszeniu nie narusza przepisów powszechnie obowiązujących i o ile występuje tu jakiekolwiek naruszenie, to może ono dotyczyć jedynie ustaleń poczynionych pomiędzy pracodawcą a kontrolującym. W mojej ocenie, pracodawca korzystający z usług tajemniczego klienta powinien o tym fakcie poinformować pracowników, a wypadku gdy tego typu kontrola wiąże się z utrwalaniem danych osobowych, nagrywaniem dźwięku lub obrazu - uzyskać ich zgodę.
Przedmiotowa sytuacja, o ile wystąpiła incydentalnie, a jej celem rzeczywistym była kontrola pracownika, nie może być traktowana jako mobbing w rozumieniu Kodeksu Pracy. Zgodnie z art. 94 [3] § 2 KP mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl
O autorze
Tomasz Siemoński
radca prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Siemoński
Miejsca
Opinie (102) 2 zablokowane
-
2018-11-21 21:16
To nie TK
To był zakup kontrolowany a nie tajemniczy klient. Różnica jest taka że TK musi pozostać anonimowy do końca bo inaczej nie będzie zaliczone. Zakup kontrolowany to kontrola firmy czy sprzedawca sumiennie kasuje. Sprzedawca ma obowiązek sprawdzenia kartonu w którym jest dany towar czy potencjalny złodziej nie ukrył czegoś. Żaden sprzedawca nie ma prawa zajrzeć do torebki czy torby klientów. Zachowanie tego pana powinno być zgłoszone dalej bo naruszył wizerunek tego sprzedawcy.
- 7 0
-
2018-11-21 20:43
pyt
za PO o Polszy ówiło się Bangladesz Europy a za Pisuuu????? czekam na propozycje
- 0 0
-
2018-11-21 15:59
co za bzdury (1)
w jakim hipermarkecie kasjerzy podpisują umowę o wspólnej odpowiedzialności materialnej za towar w sklepie.?????
Panie prawnik idź pan się doszkolić bo wychodzą braki- 4 1
-
2018-11-21 19:41
No tak, ale jak brzmi?
- 1 0
-
2018-11-21 08:37
Paragon ! (1)
Najważniejsze, aby dostał paragon przed zakupami
- 28 3
-
2018-11-21 18:43
W 99% firm wydają paragon razem z resztą, a w pozostałym 1% w ciągu kilku następnych sekund. Akcja paragonowa to przeszłość, za tym nawet skarbówka już z rzadka gania...co najwyżej na wioskach na zapupiu.
- 3 0
-
2018-11-21 09:14
Tajemniczy (2)
To taki gosc co zawsze chcialbyc tajniakiem w Policji, ale nie wyszlo. Rutkowski tez go nie chcial, więc tutaj sie zalapal. Operacyjnie i tajnie
- 40 6
-
2018-11-21 18:41
Dokładnie, realizacja marzeń z dzieciństwa o byciu tajnym agentem. Ze strażą miejską nie ma porównania, tajemniczy ma o wiele ciekawszą rolę.
- 1 1
-
2018-11-21 10:37
Ewentulanie
Ewentualnie zostaje straż miejska
- 6 1
-
2018-11-21 15:41
nie dość że człowiek zapie"dala to jeszcze go bandyta napada w miejscu pracy
- 4 4
-
2018-11-21 11:07
Mogła wezwać policję (3)
i zgłosić kradzież, tajemniczy klient nie może kraść towaru. Ten kij ma dwa końce.
- 24 2
-
2018-11-21 12:46
Robił to w porozumieniu i za wiedzą pracodawcy, więc nie było przestępstwa. (1)
- 5 8
-
2018-11-21 15:14
czyli pracodawca tworzy zorganizowaną grupę przestępczą w celu dokonania kradzieży na sobie , dziwny sposób na wyłudzenie odszkodowania za straty na pracownikach
I po pracodawcy, kodeks karny to nie żarty
jak się zabrania kradzieży to wszystkim a nie wybiórczo- 4 5
-
2018-11-21 13:16
"tajemniczy klient nie może kraść towaru"
No idiota.
- 3 0
-
2018-11-21 13:27
(1)
Jaki jest sens tajemniczego klienta, jeśli pracownicy powinni o tym wiedzieć? Bardzo tejemnicza sprawa
- 6 2
-
2018-11-21 13:32
Taka, że nikomu nie zależy, żeby gnoić ludzi. Uczciwie się informuje, że TK sprawdza. Jeżeli nawet wtedy pracownik się nie przykłada, to trzeba wyciągać wnioski
- 3 0
-
2018-11-21 10:12
(1)
Jaki „tajemniczy klient” chyba „tajny klient”...
- 15 10
-
2018-11-21 13:30
Tajnos agentos
- 3 0
-
2018-11-21 12:27
(1)
Stawka 20 zł brutto za badanie to dopiero temat na artykuł:)
- 8 1
-
2018-11-21 13:18
Najgorsze jest to, że za 20 brutto są tacy, którzy podejmują się takiego zajęcia i psują rynek. Nikt na tym nie zyskuje.
- 3 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.