Duża część pracowników tymczasowych podczas szukania pracy korzysta z ofert agencji pracy. O ich funkcjonowanie zapytał nasz czytelnik.
Czy agencja pracy tymczasowej może zawrzeć z pracownikiem tymczasowym umowę agencyjną? Czym charakteryzuje się taka umowa?Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna - radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna.
Umowa agencyjna została uregulowana w przepisach Kodeksu cywilnego (art. 758 i n.) jako stosunek dwustronny. Jest to bowiem umowa zawierana przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą (agenta) z innym przedsiębiorcą, na podstawie której to umowy agent - w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa - zobowiązuje się do
stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów
na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu.
Agent jest wynagradzany w
systemie prowizyjnym, chyba że w umowie strony określą inny sposób wynagrodzenia. Jako prowizję rozumiemy wynagrodzenie, którego wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów. Co istotne, ustawodawca zapewnia agentowi szeroką ochronę w zakresie jego wynagrodzenia. Przykładowo, agent ma prawo żądania prowizji także od umów zawartych po rozwiązaniu umowy agencyjnej, jeżeli do ich zawarcia doszło w przeważającej mierze w wyniku jego działalności w okresie trwania umowy agencyjnej, a zarazem w rozsądnym czasie od jej rozwiązania. Nadto agent ma nawet prawo żądania od swojego kontrahenta po rozwiązaniu umowy agencyjnej
świadczenia wyrównawczego, jeśli w czasie trwania umowy agent pozyskał nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami, a dający zlecenie czerpie nadal znaczne korzyści z umów zawartych z tymi klientami. Z drugiej strony, agent nie może żądać prowizji (a wypłaconą musi zwrócić), gdy oczywiste jest, że umowa z pozyskanym przez niego klientem nie zostanie wykonana na skutek okoliczności, za które dający zlecenie nie ponosi odpowiedzialności.
Prawdy i mity o agencjach pracy
Umowa agencyjna jest zatem umową zawieraną w obrocie profesjonalnym, która zawiera specyficzny rozkład ryzyk gospodarczych. Jest zasadniczo odmienna od stosunku pracy.
tak, dalej mnie zatrudnia
15%
tak, ale teraz pracuję bezpośrednio u pracodawcy
40%
szukałe(a)m pracy przez agencję, ale się nie udało
4%
nigdy nie korzystałe(a)m z oferty agencji
41%
Zatrudnianie pracowników tymczasowych zostało natomiast uregulowane w ustawie z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
Praca tymczasowa polega na nawiązaniu
trójstronnego stosunku, w ramach którego
agencja pracy tymczasowej zatrudnia pracownika tymczasowego, kierując go do pracy na rzecz odrębnego podmiotu - tj. pracodawcy użytkownika. To pracodawca użytkownik wyznacza pracownikowi obowiązki i kontroluje ich wykonanie. Mimo tego, pomiędzy pracownikiem a pracodawcą użytkownikiem nie powstaje stosunek pracy - ten bowiem łączy jedynie agencję pracy tymczasowej i pracownika. Natomiast agencja pracy tymczasowej zawiera umowę z pracodawcą użytkownikiem.
Na szczególną uwagę zasługuje przy tym ustawowa definicja pracy tymczasowej.
Praca tymczasowa jest to bowiem wykonywanie na rzecz danego pracodawcy użytkownika zadań o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe lub których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika. Praca tymczasowa - jak sama nazwa wskazuje - jest także
ograniczona czasowo. Limit wynosi tu zasadniczo 18 miesięcy przypadających w ciągu kolejnych 36 miesięcy, a wyjątkowo - jeśli chodzi o wykonywanie obowiązków nieobecnego pracownika - agencja może skierować do wykonywania pracy tymczasowej na maksymalnie 36 miesięcy.
Zgodnie z treścią art. 7 ww. ustawy, agencja pracy tymczasowej zatrudnia pracowników tymczasowych na podstawie
umowy o pracę na czas określony albo może też kierować osoby niebędące pracownikami takiej agencji do wykonywania pracy tymczasowej na podstawie umowy prawa cywilnego. Mamy zatem dwie kategorie osób, które agencja pracy tymczasowej kieruje do wykonywania pracy tymczasowej - są to pracownicy tymczasowi, z którymi zawierana jest przez agencję umowa o pracę na czas określony oraz
osoby nieposiadające statusu pracownika, z którymi agencja zawiera umowę cywilnoprawną i na tej podstawie kieruje daną osobę do pracodawcy użytkownika celem wykonywania pracy tymczasowej. Należy zwrócić uwagę, że nawet przy zatrudnieniu na podstawie umowy cywilnoprawnej, powierzone zadania muszą mieścić się w definicji pracy tymczasowej.
Zatem, nie powinno budzić wątpliwości, że agencja pracy tymczasowej oraz umowa agencyjna to całkowicie odrębne instytucje prawne. Odpowiadając w tym miejscu na zadane pytanie - agencja pracy tymczasowej nie może zawrzeć umowy agencyjnej z pracownikiem tymczasowym celem skierowania go do pracodawcy użytkownika, albowiem pracownikiem tymczasowym jest osoba, którą z agencją łączy stosunek pracy. Na podstawie umów cywilnoprawnych do wykonywania pracy tymczasowej są natomiast kierowane osoby nieposiadające statusu pracownika.
Odpowiedź na powyższe pytanie należy zatem uzupełnić analizując kolejne zagadnienie, a mianowicie - czy agencja pracy tymczasowej może skierować osobę nieposiadającą statusu pracownika do wykonywania pracy tymczasowej na podstawie umowy agencyjnej? Umowa agencyjna jest wszakże umową prawa cywilnego. Jednakże należy mieć na uwadze, że aby umowę agencyjną zawrzeć, osoba wykonująca pracę tymczasową musiałaby prowadzić działalność gospodarczą i działać tutaj w zakresie swojego przedsiębiorstwa. Stoi to w sprzeczności z pojęciem i celem pracy tymczasowej i określonych ustawą zasad rozliczeń pracy wykonywanej na rzecz pracodawcy użytkownika. Co więcej, tak skonstruowane relacje nie odpowiadałyby także istocie umowy agencyjnej, skoro agent byłby związany umową z innym podmiotem (agencją pracy tymczasowej) niż ten podmiot, w imieniu i na rzecz którego miałby działać (pracodawca użytkownik).
Natomiast nie widzę przeciwwskazań, aby agencja pracy tymczasowej zawarła umowę agencyjną z osobą prowadzącą działalność gospodarczą - celem np. pozyskiwania klientów na rzecz agencji. Taki stosunek prawny jednakże nie miałby nic wspólnego z pracą tymczasową, byłby stosunkiem dwustronnym (agencja pracy tymczasowej oraz agent), bez udziału pracodawcy użytkownika.
Porady prawnika
Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
