Praca w hałasie jest nie tylko nieprzyjemna, ale i groźna dla zdrowia, dlatego reguluje ją szereg artykułów i rozporządzeń. Dotyczą one nie tylko miejsca wykonywania pracy, ale również tego, do którego pracownicy mogą udać się na przerwę.
Porady prawne w serwisie Praca
Zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. z 2005 r. Nr 157, poz. 1318)
jako "hałas" należy rozumieć każdy niepożądany dźwięk, który może być uciążliwy albo szkodliwy dla zdrowia lub zwiększać ryzyko wypadku przy pracy. Nie ulega jednak wątpliwości, że omawiany czynnik jest jednym z najczęściej występujących czynników szkodliwych w środowisku pracy i jako taki powinien być przez pracodawcę eliminowany, a gdy jest to niemożliwe, utrzymywany w normach przewidzianych przez przepisy prawa pracy.
Działania pracodawcy w tym zakresie należą do jego podstawowych obowiązków wynikających z przepisów regulujących bezpieczeństwo i higienę pracy. Zgodnie z art. 207 Kodeksu pracy
pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. W tym miejscu należy wskazać, iż odpowiedzialność ta ma charakter pełny i na jej zakres nie mają wpływu obowiązki pracowników w dziedzinie BHP ani powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy. Ponadto pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Sposób realizacji powyższego zadania rozumiany jest bardzo szeroko i obejmuje szereg działań o charakterze organizacyjnym, prawnym, technicznym oraz innych, które pozwalają na takie zorganizowanie procesu pracy, które odpowiadałoby bezpiecznym i higienicznym warunkom jej wykonywania.
tak, taka jest specyfika mojego zawodu
63%
zdarza się, ale nie jest to codzienność
21%
nie, w mojej pracy to nie występuje
16%
W tym miejscu warto nadmienić, iż zgodnie z treścią art. 210 § 1 Kodeksu pracy w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom,
pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Należy podkreślić, iż pracownik, który powstrzymał się od wykonywania pracy w warunkach opisanych powyżej, nie może ponieść z tego tytułu żadnych negatywnych konsekwencji.
Pracodawca realizując proces pracy przy wykorzystaniu maszyn, powinien zgodnie z art. 215 Kp spowodować, aby
stosowane maszyny zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
w szczególności zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, działaniem drgań mechanicznych i promieniowania oraz szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy. Obowiązek ten został skonkretyzowany m.in. we wspomnianym już rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. z 2005 r. Nr 157, poz. 1318).
Powyższy akt wykonawczy zobowiązuje pracodawcę do dokonywania pomiarów wielkości charakteryzujących hałas lub drgania mechaniczne oraz porównywania wyników tych pomiarów z wartościami NDN (najwyższych dopuszczalnych natężeń) i wartościami progów działania. Zasady i tryb dokonywania takich pomiarów określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 419). W przypadku przekroczenia wartości progów działania pracodawca planuje i podejmuje działania zmniejszające ryzyko zawodowe. Konsekwencją dokonania oceny ryzyka zawodowego, które wykazuje osiągnięcie lub przekroczenie w środowisku pracy NDN przez hałas, jest obowiązek sporządzenia i wprowadzenia w życie programu działań organizacyjno-technicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas oraz dostosowanie tych działań do potrzeb pracowników należących do grup szczególnego ryzyka. Zgodnie z § 5 ust. 3 pkt 7 rozporządzenia program ten powinien obejmować również działania polegające na ograniczeniu czasu i poziomu narażenia oraz liczby osób narażonych na hałas lub drgania mechaniczne przez właściwą organizację pracy, w szczególności
stosowanie skróconego czasu lub przerw w pracy i rotacji na stanowiskach pracy.
W tym miejscu należy wskazać, iż
jednym z podstawowych uprawnień pracownika jest prawo do przerwy w pracy. Taka przerwa nie tylko umożliwia regenerację fizyczną, ale również pozwala na zachowanie odpowiedniego poziomu koncentracji, który w sposób wymierny ogranicza ryzyko wypadku. Niemniej jednak warunkiem skuteczności takiej przerwy jest umożliwienie pracownikowi skorzystania z niej w sposób niezakłócony. Zgodnie z § 7 ust. 2 rozporządzenia
w pomieszczeniu przeznaczonym na odpoczynek pracownika poziom hałasu nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskiej Normie dla pomieszczeń administracyjno-biurowych. Aktualnie obowiązująca norma PN-N-01307:1994 ustala ww. wartość dopuszczalną na 55 dB.
Biorąc pod uwagę powyższe,
jako niezgodne z prawem należy uznać działania pracodawcy zobowiązujące pracownika do korzystania z przerwy w pomieszczeniu, w którym poziom hałasu przekracza ww. normę. W takim przypadku pracodawca powinien albo zezwolić na wyłączenie maszyn emitujących hałas, albo zapewnić odrębne pomieszczenie, które będzie dostosowane do potrzeb odpoczywających pracowników.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
