• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Dodatkowe obowiązki bez zmiany płacy? Co na to przepisy

Andrzej Fortuna
10 stycznia 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 

Pracodawca zwalnia jednego z pracowników, a drugiego obciąża jego obowiązkami i nie daje mu podwyżki. Takie sytuacje zdarzają się często. Przepisy jasno nie precyzują, co w takiej sytuacji, ale... zawsze można podjąć z pracodawcą negocjacje w zakresie warunków płacowych.



- W firmie, której pracuję, pracowały na takim samym stanowisku dwie osoby. Stanowiska specjalistów/inżynierów do spraw rozwoju dostawców. 30 czerwca 2021 r. mój kolega dostał wypowiedzenie bez świadczenia pracy. Od tamtego czasu wszystkie obowiązki przypisano mnie. W związku z tym pracę za dwie osoby wykonuję sam. Proszę o podpowiedź, czy należy mi się jakieś dodatkowe wynagrodzenie? Czy i w jaki sposób mogę bronić się przed ewentualnymi konsekwencjami w opóźnieniach w wykonywaniu pracy? - pyta nasz czytelnik.

Porady prawne w serwisie Praca



Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna - radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna.

Andrzej Fortuna, radca prawny Andrzej Fortuna, radca prawny
Zgodnie z art. 78 § 1 Kodeksu pracy "Wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy". Jak zatem można zauważyć, ilość wykonywanej pracy co do zasady nie powinna pozostawać bez znaczenia dla wysokości wynagrodzenia pracownika. Niestety jednak przywołana regulacja nie rodzi bezpośredniego roszczenia pracownika o zwiększenie wynagrodzenia w związku ze zwiększeniem ilości zadań. Innymi słowy, na podstawie tej normy sądy pracy nie są uprawnione do ukształtowania większego wynagrodzenia pracownika tylko z uwagi na zwiększenie ilości obowiązków pracownika (tak m.in.  Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 1977 r. o sygn. akt I PZP 44/77 czy też Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2012 r. I PK 82/12). Wyłączną rolę w kształtowaniu wysokości wynagrodzenia przyznano co do zasady zgodnej woli stron stosunku pracy, tj. pracownika i pracodawcy. Wynagrodzenie za pracę ustalane jest w umowie o pracę, a często także na podstawie szczególnych przepisów płacowych obowiązujących u danego pracodawcy, np. regulaminu wynagradzania czy też zakładowego układu zbiorowego pracy. 

Zmiana wymiaru etatu a prawo do otrzymania odprawy Zmiana wymiaru etatu a prawo do otrzymania odprawy

Od powyższego istnieją oczywiście pewne wyjątki. W szczególności wynagrodzenie pracownika nie może być mniejsze niż obowiązujące w danym czasie wynagrodzenie minimalne. Jeśli ta zasada byłaby naruszona - pracownik miałby prawo dochodzić stosownej dopłaty przed sądem pracy. Możliwe jest również dochodzenie roszczeń od pracodawcy w sytuacji wykazania dyskryminacji płacowej na tle innych pracowników. Z zapytania czytelnika nie wynika jednak, abyśmy w tej sprawie mieli do czynienia z takimi okolicznościami.

Nie doszło tutaj także do powierzenia dodatkowej pracy rodzajowo innej niż określona w umowie o pracę - co uzasadniałoby możliwość sądowego domagania się zwiększenia wynagrodzenia. Jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 lutego 2010 r., sygn. akt I PK 185/09 - powierzenie pracownikowi dodatkowego rodzaju pracy (nieobjętego treścią umowy o pracę) wymagało od pracodawcy albo podwyższenia wynagrodzenia, stosownie do rozmiaru dodatkowych obowiązków wykraczających poza te przewidziane w umowie, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy przewidzianego na realizację obu rodzajów pracy, albo dokonania wypowiedzenia zmieniającego pracownikowi warunki zatrudnienia (co mogłoby umożliwić powierzenie dodatkowych obowiązków bez odpowiedniego podwyższenia wynagrodzenia).

W opisanej sprawie jednakże doszło do zwiększenia ilości pracy dotychczasowej, rodzajowo określonej w umowie o pracę - co zasadniczo nie rodzi roszczenia o wzrost wynagrodzenia, a co najwyżej może uzasadniać podjęcie z pracodawcą negocjacji w zakresie warunków płacowych.

Natomiast należy zwrócić uwagę, że powyższe rozważania odnoszą się do sytuacji, gdy pomimo zwiększenia ilości obowiązków istnieje możliwość wywiązania się z nich w czasie normatywnym przypisanym do etatu. Jeśli zaś aby sprostać ilości pracy, zachodziłaby konieczność świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych - pracownikowi oczywiście przysługiwałoby prawo żądania stosownego rozliczenia za takie nadgodziny - czy to w postaci zapłaty dodatkowego wynagrodzenia wraz ze stosownym dodatkiem, czy też rozliczenia tego poprzez czas wolny od pracy. Zastrzec jednak należy, że - w świetle przepisów prawa pracy - niedopuszczalna jest stała organizacja czasu pracy w taki sposób, żeby wymagała ona świadczenia pracy w nadgodzinach. Taka sytuacja powinna być przejściowa, uzasadniona szczególnymi potrzebami pracodawcy.
 
Odnosząc się natomiast do ewentualnych konsekwencji opóźnień w zakresie wykonywanej pracy, zauważyć trzeba, iż to pracodawca zobowiązany jest do właściwego zorganizowania pracy w zakładzie pracy i ponosi ryzyko nieprawidłowej organizacji, np. ryzyko związane z obarczeniem pracownika zbyt dużą ilością pracy, niemożliwą do wykonywania przez jedną osobę zasadniczo w normatywnym jej czasie pracy. Jednakże nie oznacza to, że pracownik w tej sytuacji jest zwolniony z wszelkiej odpowiedzialności za swój wycinek pracy i opóźnienia na nim. Przede wszystkim bowiem podstawowym obowiązkiem pracownika jest dbanie o dobro zakładu pracy - jeśli zatem zachodzi ryzyko nieterminowości realizacji obowiązków czy też ryzyko wystąpienia szkód po stronie pracodawcy - pracownik zobowiązany jest uprzedzić o tym pracodawcę i np. choćby zawnioskować o wskazanie kolejności wykonania zadań pilnych, nakładających się w czasie, zawnioskować o zatrudnienie nowej osoby czy też o zmiany organizacyjne. Brak adekwatnej reakcji pracodawcy na powyższe może zwolnić pracownika z odpowiedzialności. Niemniej kwestie te ciężko ocenić abstrakcyjnie, każdorazowo niezbędna jest analiza odrębnego przypadku i ustalenie szczegółowych okoliczności sprawy.

O autorze

autor

Andrzej Fortuna

radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna

Miejsca

Opinie (76) 1 zablokowana

  • Jak ma być dobrze jak zły przykład idzie z góry

    Jak ma być dobrze, jak największy pracodawca w Gdańsku praktykuje zwiększającą zmianę zakresu obowiązku bez zwiększenia wynagrodzenia. Na porządku dziennym jest takie działanie, które przedstawia się pracownikowi jako propozycję nie do odrzucenia. Dochodzi realnych obowiązków i upycha się je po tych samych ludziach, a tam gdzie nie trzeba to tworzy się pełnomocników do pełnomocników marnując etaty. A wydawałoby się, że taka instytucja powinna błyszczeć przykładem. Jak będzie traktował pracownika mały przedsiębiorca liczący na szybki zysk jak tacy gracze robią to po bandzie. I jeszcze wszechobecny outsourcing, który również tam jest praktykowany np. do sprzątania. Jak te panie sprzątające są traktowane, to ręce opadają. No ale instytucja zawsze może powiedzieć, to nie my. My tylko zatrudniamy firmę, a na to jak ona traktuje swoich pracowników nie mamy wpływu. Serio...

    • 16 0

  • Parodia (2)

    Przepisy pracy są łamane od lat i wszyscy o tym doskonale wiedzą i ci na dole i ci na górze po prostu nikt nikomu nie wchodzi w drogę . Wystarczy zobaczyć na przykładzie sklepów tam jest trzy w jednym sprzątaczka ,kasjerka i wykładanie z rampy ciężkich towarów to samo inne branże takie pół cyborgi ludzie do wszystkiego.

    • 79 0

    • (1)

      no jasne. ty jako pracodawca z pewnością zatrudniłbyś trzy osoby w miejsce jednej - rzecz jasna wypłacając trzy pensje zamiast jednej (twoi klienci chętnie zapłacą więcej aby tylko u ciebie kupić kapustę czy jajka a nie u pani Zosi za rogiem). oczywiście każda z tych trzech osób powinna wykazać się stosownym doświadczeniem na aplikowane stanowisko, najlepiej poparte równie stosownym wykształceniem kierunkowym, np dyplom ukończenia wyższej szkoły rozładunku ciężarówek.
      geniusz biznesu - aż ciśnie się na usta

      • 5 18

      • a jaki to wysiłek intelektualny - trzy w jednym: sprzątaczka ,kasjerka i wykładanie z rampy ciężkich towarów. aż obłoki pary unoszą się nad głową podczas wykonywania tych jakże wszechstronnych czynności

        • 5 10

  • Droga Redakcjo

    Poproszę o podanie płacy całkowitej podstawa plus premia jaką na dzień dzisiejszy otrzymują poszczególne zawody pracując na 8 godzinnym etacie 160 godzin miesięcznie. I ile od przerobu. Np. Nauczyciel, sprzedawca tekstylia- spożywka, produkcja, administracja, kadry, kierowca-dostawca ciężarowe kraj zagranica, monter, policja, spawacz, budowlaniec, wykończenia wnętrz, przedstawiciel handlowy Często robicie porównania tak zwany barometr. I myślę że pracownicy IT cz HR to już wiemy

    • 8 0

  • Bardzo dobry artykuł, ale aby iść do Sądu i wyegekwoać swoje prawa trzeba się przygotować na min. 1 rok rozprawy, (1)

    w tym czasie trzeba świadczyć pracę u tego Pracodawcy.
    Gdyby tylko PIP mógł nakładać wyższe kary na większe firmy.

    • 14 0

    • ta na śmieciówce sobie wyegzekwujesz. Wszy i drobne.

      • 1 1

  • Przydałby się artykuł o przekazaniu obowiązków przy zmianie działów w firmie.

    • 4 0

  • Pracodawca przyjmuje nowego kiero, który sobie nie radzi (1)

    Pracodawca nie umie nic a jego nowy kiero też więc rozdaje innym kiero obowiązki tego przyjętego by nie wyjsc na głupca ( przed zarządem lub centrala) - znacie to skądś korporacji?

    • 9 0

    • jest jedna taka firma przy Wałowej, o której Kacper już głosił przed jej wejsciem na teren i w mediach .

      z tym ze nikt tego nie weryfikuje a czlonkowie klubu krolika adoruja sie wzajemnie dalej.

      • 2 0

  • (3)

    najwięcej tego jest na umowach śmieciowych. Nadgodziny, coraz więcej rzeczy do robienia. Wykorzystują jak chcą, bo prawo pracy przy tych umowach nie działa. Jeszcze trochę i ludzie pouciekają na te umowy, a ZUS potem ich pięknie załatwi.

    • 21 4

    • Pracodawcow jest wielu (2)

      Zacznij się szanować

      • 8 1

      • (1)

        nie mówię o sobie. Mówię ogólnie.
        Ja pracuję na Umowie o pracę.

        • 2 0

        • Ogólnie to wiesz, trzeba patrzeć jednostkowo też.

          • 2 0

  • Ale dziwy (3)

    Dlaczego Ci tacy szczodrzy pracodawcy się dziwią że ludzie nawet młodzi nie chcą pracować na umowę zlecenie oni oczy przecierają że zdumienia chcą zrobić dobrze pracownikowi a on nie chce .
    Umowa zlecenie nie liczy się do emerytury nie ma żadnych praw jesteś sługą wobec pracodawcy a wbrew pozorom lata szybko lecą i co zostajemy z niczym a najważniejsze na te umowy zlecenie które kochają pracodawcy nie weźmiesz żadnego kredytu no chyba że mafijne chwilówki.

    • 7 0

    • "nie liczy się do emerytury"
      Liczą się składki, bo są obowiązkowe, ale nie liczy się do stażu pracy (przepracowanych lat), co jest większym problemem.

      • 4 0

    • Co za mity (1)

      Dostałem hipotekę na 300.000 na podstawie zwykłego zlecenia - i liczy się normalnie do emerytury. Doucz się - nie powielaj mitów.

      • 0 2

      • kilka osób też tak myślało i doszło do emerytury i się okazało że mu się nie należy bo niby liczące się do emerytury zlecieniówki jednak się nie liczą.
        Nie liczy się staż pracy i to może być problem.

        • 1 0

  • Jak pracodawca dokłada obowiązkow i nie chce dac podwyzki to zmien prace

    Nie ma sensu poświęcać się w miejscu gdzie Cię nie szanują. Przekona się, że nie tak łatwo znaleźć jeleni to może zmadrzeje

    • 7 2

  • Tak to jest w kraju gdzie nie istnieją związki zawodowe (2)

    Mentalność typu: ,,Może wielebny pracodawca da mi tę podwyżkę jak kopnę w kalendarz ?"

    • 7 0

    • Istnieja ale mysla glownie o sobie (1)

      • 4 1

      • Tak istnieją tylko co z tego

        Tylko zmiana tak by związki były opłacane z składki pracownika a nie jak teraz przez przedsiębiorstwo. Związkowiec nie może podjąć pracy jako polityk np. przez okres 5 lat od zakończenia pracy związkowej. Związkowcy wybierani na podstawie kompetencji zawodowych. Dobrze opłacani. Dbający o dobro pracownika i przedsiębiorstwa. Tylko takie coś zmieni sytuację.

        • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Pracodawcy w Trójmieście

Forum

Najczęściej czytane