Zwolnienie lekarskie to dla pracownika okres powrotu do pełnej sprawności i zdrowia. Według obowiązującego prawa nie jest to czas na dodatkowy zarobek, zarówno na podstawie umowy o pracę, ale także dzieło czy zlecenie.
-
Jestem zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas
nieokreślony. Obecnie przebywam na dłuższym zwolnieniu lekarskim. Czy podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim u swojego pracodawcy mogę zawrzeć umowę zlecenie z inną firmą na wykonanie określonych czynności - pyta nasza czytelniczka.
Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna, Kancelaria Radcy Prawnego Fortuna.Zwolnienie lekarskie, stanowiące podstawę roszczeń o wypłatę świadczeń chorobowych (czy to wynagrodzenia czy zasiłku chorobowego), wystawiane jest w celu usprawiedliwienia nieobecności w pracy pracownika, w przypadku stwierdzenia czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby lub w celu konieczności zapewnienia opieki choremu członkowi rodziny. Celem świadczeń chorobowych jest rekompensata utraconego przez pracownika wynagrodzenia w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim. Mają one również za zadanie utrzymać płynność finansową pracownika w okresie jego powracania do zdrowia i do pełnej zdolności do pracy.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego zakłada, iż pracownik w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim powinien stosować się w pełni do wskazań lekarskich i powstrzymać się od podejmowania czynności, które mogłyby przedłużyć niezdolność do pracy, podjęcie zaś czynności zarobkowych - w szczególności sprzecznych ze wskazaniami lekarskimi świadczy o naruszeniu pracowniczego obowiązku troski o dobro pracodawcy (SN wyrok z dnia 16 listopada 2000r., sygn. akt: I PKN 44/00). Co więcej, na mocy art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową traci prawo do zasiłku chorobowego.
nie, najczęściej pracuję normalne, tylko zamiast przychodzić do pracy, wykonuję zadania z domu
15%
nie, pomimo choroby muszę wykonać dodatkowe zlecenia, do których się zobowiązałem
10%
tak, w większości czasu odpoczywam, ale jestem w stałym kontakcie mailowym
23%
tak, nie otwieram nawet służbowej poczty
29%
nigdy nie byłem na zwolnieniu lekarskim
23%
Pracą w rozumieniu powyższego przepisu będzie zarówno wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, jak również wykonywanie różnych czynności na podstawie stosunków prawnych o charakterze cywilnoprawnym (umowa zlecenia, o dzieło), a także prowadzenie własnej działalności gospodarczej czy samozatrudnienie. Nie będzie miało tu znaczenia, czy
praca taka obciąża czy też nie w istotny sposób organizm pracownika pozostającego na zwolnieniu lekarskim, czy jest wykonywana w pełnym wymiarze, ani też motywacja pracownika podejmującego taką pracę. Sąd Najwyższy wskazał, iż
jedynie sporadyczna, wymuszona okolicznościami, aktywność zawodowa zmierzająca do osiągnięcia zarobku w czasie pobierania zasiłku chorobowego może usprawiedliwiać zachowanie prawa do takiego świadczenia. Analizując pytanie postawione przez Czytelnika warto wskazać, iż zarówno pracodawca jak i Zakład Ubezpieczeń Społecznych są uprawnieni do kontrolowania prawidłowości wykorzystywania przez pracownika zwolnienia, a także do formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich. Ponadto Sąd Najwyższy orzekł, że pracodawca ma prawo żądać od pracownika wyjaśnień, czy w okresie zwolnienia przeprowadził on zaleconą przez lekarza kurację, czy też wykorzystywał zwolnienie w innym celu, gdyż mieści się to w ramach obowiązku współdziałania z pracodawcą przy wykonywaniu zobowiązania wynikającego z stosunku pracy (SN z dn. 19.04.2001r., sygn. akt: I PKN 376/00).
Samo nadużycie zwolnienia lekarskiego co do zasady nie jest kwalifikowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, niemniej niewątpliwie może uzasadniać utratę zaufania pracodawcy do pracownika. Z drugiej strony, pracownik, który w czasie zwolnienia lekarskiego podejmuje czynności ewidentnie sprzeczne z celem tego zwolnienia, jakim jest odzyskanie zdolności do pracy, a zwłaszcza - wykonuje czynności prowadzące do przedłużenia nieobecności w pracy, godzi w dobro pracodawcy i działa sprzecznie ze swoimi obowiązkami takimi jak lojalność wobec pracodawcy, czy obowiązek świadczenia pracy. Takie zachowanie pracownika uzasadniać może nie tylko wypowiedzenie umowy o pracę, ale nawet - w konkretnych okolicznościach - może zostać uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych (SN z dn. 22.11.2007 r., sygn. akt: II PK 85/07).
Reasumując, wykonywanie każdej pracy, jeśli ma charakter zarobkowy powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego i może stać się przyczyną rozwiązania umowy o pracę. Celem zwolnienia lekarskiego jest bowiem odzyskanie przez pracownika sprawności i powrót do pracy.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
