Nasi użytkownicy często mają wątpliwości dotyczące rozliczania nadgodzin. Na wstępie warto wyjaśnić, iż praca w nadgodzinach to nic innego jak praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, który wynika z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy.
- Jestem zatrudniony na etacie w pełnym wymiarze czasu pracy (praca administracyjno-biurowa). Dzienna norma dobowa mojej pracy to 8h (wg grafika w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym). Średnio raz w miesiącu w ostatnim tygodniu pracy z uwagi na specyfikę firmy (firma spedycyjna) zmuszony jestem pozostawać w pracy nawet o 2-4h dziennie dłużej. Zakład przestrzega limitów nadgodzin (regulaminowo przyjęte max. 300 godzin w skali roku) i nigdy nie przekraczamy 48h pracy średnio w tygodniu. Za nadgodziny pracodawca wypłaca dodatek w postaci 50 proc. stawki.
Ostatnimi czasy z uwagi na problemy natury rodzinnej musiałem skrócić swój czas pracy i zwolnić się 2h wcześniej przez 3 kolejne dni. Przy dzisiejszej wypłacie zauważyłem, że brakuje mi 6 godzin z dodatku za nadgodziny i w kadrach powiedziano mi, że nadgodziny wypracowane w miesiącu maju zrekompensowały brakujące 6h, przez co nie otrzymałem za nie dodatku 50 proc. stawki (tylko zwykła podstawa).
Proszę o odpowiedź, czy pracodawca może przerzucać nadgodziny w niewypracowaną (obowiązkową do przepracowania przeze mnie) normę miesięczną?
Na pytanie odpowiada Radosław Politowski z Kancelarii Radcy Prawnego Radosław Politowski.
Praca w godzinach nadliczbowych jest oczywiście dopuszczalna m.in. z uwagi na szczególne potrzeby pracodawcy, jak ma to miejsce w tym konkretnym wypadku.
Kodeks pracy przewiduje możliwość udzielenia czasu wolnego w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych. Wówczas wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych nie przysługuje. Taka sytuacja może mieć miejsce w następujących wypadkach:
1) na pisemny wniosek pracownika o udzielenie czasu wolnego w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych (art. 151 2 § 1 ustawy Kodeks pracy);
2) na pisemny wniosek pracownika o zwolnienie od pracy w celu załatwienia spraw osobistych (art. 151 § 2 1 ustawy Kodeks pracy)
3) albo bez wniosku, ale wówczas pracodawca udziela czasu wolnego w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych i tylko do końca okresu rozliczeniowego; poza tym nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesiąc wymiaru czasu pracy (art. 151 2 § 2 ustawy Kodeks pracy).
W świetle opisanego przez pana stanu faktycznego, w niniejszej sprawie zastosowanie mógłby mieć przepis art. 151 § 2 1 ustawy Kodeks pracy, który przewiduje, że
nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych czas odpracowania zwolnienia od pracy, udzielonego pracownikowi, na jego pisemny wniosek, w celu załatwienia spraw osobistych, tj. przypadek nr 2.
problem mnie nie dotyczy - nie mam nadgodzin
11%
tak, pracodawca dokładnie rozlicza mnie z nadgodzin
31%
sporadycznie mam problemy z rozliczeniem godzin pracy
13%
zawsze mam problem z rozliczeniem nadgodzin
45%
Przykład prawidłowego zastosowania przepisu:
Pan składa pisemny wniosek o zwolnienie od pracy w określonych dniach i godzinach, a także proponuje ich odpracowanie także w określonych dniach i godzinach. Względnie pracodawca zgadza się na zwolnienie, wskazując, kiedy nastąpi odpracowanie.
Opisany przez pana problem różni się od powyższego modelu. Pan wnioskował o zwolnienie od pracy, temat odpracowania nie został w ogóle poruszony przez pracodawcę, a pracodawca następnie samodzielnie dokonał rozliczenia godzin wynikających ze zwolnienia, rozliczając przy tym pracę w nadgodzinach wykonaną jeszcze przed złożeniem przez pana wniosku.
O ile takie samodzielne rozliczenie można zaakceptować, zwłaszcza w przypadku braku uzgodnień między pracownikiem i pracodawcą, a także w przypadku braku odmiennej regulacji w zakładzie pracy (np. regulamin pracy), to już sam sposób dokonania przez pracodawcę rozliczenia tych godzin jest nieprawidłowy. Pracodawca bowiem wykorzystał w tym celu pańską pracę w godzinach nadliczbowych realizowaną jeszcze przed złożeniem przez pana wniosku o zwolnienie od pracy. Przepis tymczasem mówi wyraźnie o odpracowaniu zwolnienia od pracy udzielonego pracownikowi na jego wniosek. Oznacza to, że
najpierw ma miejsce złożenie przez pracownika wniosku o zwolnienie od pracy i udzielenie przez pracodawcę zwolnienia od pracy, a następnie dopiero odpracowanie tego zwolnienia. Wnioski:Pracodawca błędnie rozliczył pańską pracę w godzinach nadliczbowych i nieprawidłowo zastosował przepisy pozwalające mu na udzielenie czasu wolnego zamiast zapłaty dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych (tj. art. 151 § 2 1 ustawy Kodeks pracy i art. 151 2 § 2 i 3 ustawy Kodeks pracy).Tym samym za pracę wykonaną w godzinach nadliczbowych, która miała miejsce przed złożeniem przez pana wniosku o zwolnienie od pracy i wykorzystaniem tego zwolnienia, należy się panu dodatek z tytułu przekroczenia normy dobowej czasu pracy.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
