• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

RODO. Zgoda na skanowanie i zostawianie w "zastaw" dowodu osobistego

Wojciech Kawczyński, Marcin Siemienkiewicz
23 marca 2018 (artykuł sprzed 6 lat) 
Dlaczego tak ważne jest, aby chronić swój dowód osobisty i zawarte w nim dane? Dlaczego tak ważne jest, aby chronić swój dowód osobisty i zawarte w nim dane?

Stwierdzenie, że dowód osobisty to dokument tożsamości nie będzie odkryciem Ameryki ani wydarzeniem równie przełomowym jak odkrycie koła. Z tego jednak wynika pewna istotna konsekwencja. Ten kawałek plastiku, oprócz informacji na temat naszego imienia, nazwiska oraz numeru PESEL jego właściciela, zawiera również wiele innych cennych danych takich jak wizerunek (fotografia twarzy), imiona rodziców, miejsce i data urodzenia, itp.



Wielu z nas nosi przy sobie dowód osobisty, część z przyzwyczajenia, część aby uniknąć ryzyka spędzenia kilku godzin na komisariacie, gdyby jakiemuś policjantowi przyszła do głowy chęć wylegitymowania nas. Niejednokrotnie możemy spotkać się z sytuacją, gdy przy prostej czynności, jak podpisanie umowy na wykupienie abonamentu telefonicznego u któregoś z operatorów sieci komórkowej jesteśmy proszeni o okazanie dowodu osobistego, a nawet wyrażenia zgody na jego skserowanie. Co więcej, w niektórych przypadkach, gdy np. chcemy wypożyczyć łyżwy czy inny sprzęt sportowy, to oczekuje się od nas zostawienia dowodu "w zastaw".

Czy tego typu praktyki są zgodne z prawem? Czym grozi udostępnianie przypadkowym osobom dowodu osobistego czy też jego kserokopii? Warto znać odpowiedzi na te pytania, ponieważ w przyszłości pozwoli to nam uniknąć wielu niepotrzebnych problemów, a być może zaoszczędzi pieniędzy i stresu.

Zgodnie z ogólną regułą określoną w ustawie o ochronie danych osobowych, usługodawca podpisując z nami umowę może od nas żądać udostępnienia tylko takich danych, które są niezbędne do zawarcia i wykonania tej umowy. Z jego perspektywy, co do zasady, będą to dane, dzięki którym będzie mógł dochodzić przed sądem swoich roszczeń o zapłatę za nieopłaconą usługę. Do tego potrzebuje imienia, nazwiska oraz miejsca zamieszkania swojego dłużnika oraz numeru PESEL. Stąd też udostępnienia tylko tych danych może zgodnie z obowiązującym prawem żądać usługodawca. W celu potwierdzenia prawdziwości powyższych danych przedsiębiorca wprawdzie może żądać okazania dowodu osobistego, ale nie może żądać i uzależniać zawarcia umowy od zeskanowania lub skserowania dowodu osobistego.

Ze względu na specyfikę umowy może oczywiście wystąpić potrzeba podania dodatkowych danych - stanie się tak wtedy, gdy w celu zabezpieczenia umowy, (np. kredytowej) trzeba będzie wskazać informacje o posiadanym majątku. Czasami także przepisy prawa wprost określają, jakich dodatkowych danych osobowych może żądać usługodawca. Dobrym tego przykładem jest prawo telekomunikacyjne, na podstawie którego w chwili obecnej dostawca usług telekomunikacyjnych może przetwarzać dodatkowe dane takie jak imiona rodziców, miejsca i daty urodzenia klienta. Natomiast gdy taki usługodawca zapragnie posiadać inne nasze dane, np. adres e-mail, musi on uzyskać naszą zgodę. Musi być ona dobrowolna, co oznacza, że dostawca nie może uzależniać zawarcia umowy od wyrażenia zgody na udostępnienie dodatkowych danych.

Należy jednak pamiętać, że ani specyfika umowy, ani też prawo telekomunikacyjne nie przyznają usługodawcom prawa do wymuszania zgody klienta odnośnie skanowania i kserowania dowodów osobistych. Wyjątkiem wprost dopuszczającym możliwość skanowania i kserowania dowodu osobistego jest art. 112b prawa bankowego, w myśl którego banki mogą przetwarzać informacje zawarte w dokumentach tożsamości osób fizycznych dla celów prowadzonej działalności bankowej.

Podobnie jak w przypadku kserowania dowodu osobistego, z tych samych powodów, również praktyka polegająca na zatrzymywaniu "w zastaw" dokumentów tożsamości jest niezgodna z ustawą o ochronie danych osobowych, gdyż poza podaniem podstawowych danych wystarczające dla zweryfikowania ich prawdziwości jest samo okazanie dokumentu. Co więcej, w ustawie o dowodach osobistych przewidziano karę ograniczenia wolności lub grzywny za zatrzymanie cudzego dowodu osobistego bez podstawy prawnej.

W maju tego roku w życie wejdzie istotna reforma prawa ochrony danych osobowych (o czym pisaliśmy w tekście Rewolucja w prawie ochrony danych osobowych). W kontekście poruszanych tutaj kwestii trzeba mieć świadomość, że praktyka nielegalnego pozyskiwania przez firmy kserokopii lub skanów dowodów osobistych, nie wspominając o pozyskiwaniu tych dokumentów "w zastaw" swoich klientów po 25 maja 2018 roku może zakończyć się nałożeniem przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (PUODO) kary pieniężnej. Rozporządzenie w sprawie ochrony danych osobowych (RODO) nie określa wysokości kar za poszczególne naruszenia przepisów ustawy przewidując jedynie maksymalną karę jaką może nałożyć PUODO, a ta nie jest niska, bo wynosi 20 mln euro. Oczywiście trudno przypuszczać aby PUODO nałożył taką karę za skserowanie czy wzięcie "w zastaw" dowodu osobistego, niemniej jednak faktem jest, iż przy tak określonej górnej granicy kar, które może nakładać ten organ, również drobne naruszenia RODO mogą skutkować dotkliwymi sankcjami.

Dlaczego tak ważne jest, aby chronić swój dowód osobisty i zawarte w nim dane? Odpowiedź jest prosta: przede wszystkim, aby uniknąć kradzieży tożsamości. Imię, nazwisko oraz numer PESEL pozwalają w dzisiejszych czasach uzyskiwać szybkie pożyczki - tzw. chwilówki. Jeżeli dowód osobisty dostanie się w niepowołane ręce, to o fakcie nielegalnego zaciągnięcia pożyczki lub innego zobowiązania w oparciu o skserowany dokument tożsamości dowiemy się dopiero od komornika pukającego do naszych drzwi. Późniejsze udowodnienie, iż to nie my zaciągnęliśmy dług jest stosunkowo kosztowne, czasochłonne i stresujące.

Temat ochrony danych osobowych jest dla nas ważny, dlatego zdecydowaliśmy się umieścić na stronach naszego serwisu cykl artykułów eksperckich wyjaśniających zmiany wynikające z nowego, unijnego rozporządzenia. Jego autorem jest Kancelaria Prawna Kawczyński i Kieszkowski Adwokaci i Radcowie Prawni Sp.p. w Gdańsku.

O autorze

autor

Wojciech Kawczyński

radca prawny, kancelaria Kawczyński i Kieszkowski

autor

Marcin Siemienkiewicz

radca prawny, kancelaria Kawczyński i Kieszkowski

Miejsca

Opinie (128) 2 zablokowane

  • Śmieszne

    Co za śmieszny kraj, w którym na imię, nazwisko i PESEL można udzielić pożyczki. Szkoda, że nie na samą ksywkę. Takie dane można stosunkowo łatwo zdobyć i byle szumowina może zrobić komuś wielki problem.

    • 0 0

  • W takim razie Plus łamie prawo

    Plus właśnie zażądał ode mnie skanu dowodu i szantażuje mnie, że jak im go nie wyślę, to nie podpiszą ze mną umowy na przeniesienie numeru. Gdzie to mogę zgłosić?

    • 0 0

  • Więc powinno być tak (15)

    - Chcę wypożyczyć łyżwy.
    - Proszę zostawić dowód.
    - Nie zostawię bo nie macie prawa tego żądać.
    - To nie będzie łyżew.
    - To dzwonię na policję z zawiadomieniem o łamaniu ustawy ...
    - Figurowe czy do hokeja? Jaki rozmiar?

    • 117 10

    • Przykro, ale nie u mnie

      Regulamin jasno określa, iż dokument ze zdjęciem pozostawia się dobrowolnie(i wtedy płaci się 5zł) lub łyżwy można wypożyczyć za kaucją 150zł. Jeżeli pasuje to proszę jeżeli nie przykro mi. przecież nie oddam ci łyżew wartych 350 zł

      • 0 0

    • (6)

      zostaw kaucje 500zl w gotowce ( dobre lyzwy )
      Bedziesz mial lyzwy i nie pokazesz dowodu

      • 16 8

      • (5)

        a czy wypozyczalnia oplaci podatek od tych 500zl? w koncu sie wzbogaci

        • 4 24

        • kaucja jest zwrotna i z tego zysku brak wiec od braku zysku brak podatku (2)

          • 23 1

          • (1)

            a jak pojde do warzywniaka i dam 10zl za cebule a potem pani z warzywniaka przyjdzie do mnie i kupi parowek za 10zl to ona musi zaplacic podatek czy mi po prostu oddala te pieniadze

            • 3 6

            • zapłacicie oboje bo będą to 2 transakcje kupna-sprzedaży, chyba że ona jest rolnikiem i w warzywniaku sprzedaje wyłącznie własne produkty, to wtedy PITu od produktów rolnych nie ma

              • 6 0

        • Zapłaci, a potem odliczy, jak Ci je odda

          • 9 0

        • Co za głupoty...

          • 20 3

    • Po tym przedostatnim tekście, zamiast oczekiwanego przez Ciebie zwycięstwa, usłyszysz "następny proszę". (5)

      I tyle im pokazałeś "co to nie ja".

      • 19 9

      • (4)

        Powinno tak być nie znaczy że tak będzie. Ale czy na łamanie prawa można machnąć ręką ?

        • 8 3

        • Po prostu na propozycję zostawienia dowodu mówisz "nie" (3)

          i jeżeli nie ma innych propozycji to odwracasz się na pięcie i wychodzisz. Zawracanie głowy Policji takimi przypadkami to objaw wybitnej małostkowości i kompleksów.

          • 9 26

          • Pooglądaj programy o policjantach, do jakich pierdoł się przyczepiają i z jakich pierdoł robią afery. Ale to ci "ambitni", bo pozostali mają cię w głębokim poważaniu

            • 2 1

          • (1)

            to po co takie prawo skoro jego egzekwowanie będzie małostkowością?

            • 25 4

            • dzieciuch jesteś. idz pograć

              • 3 16

    • A policja w takim przypadku, jak pokazuje życie, ma Cię gdzieś, tak jak i w innych przypadkach.

      • 0 0

  • Bezczynność ustawodawcy i wynaturzone regulacje ministerialne

    Temat raz na zawsze zakończyłaby nowelizacja ustawy o rejestrze obywateli i dowodach osobistych określający jak należy używać tego dowodu. Use case to podstawowa informacja i każde użycie niezgodnie z przeznaczeniem powinno być zabronione. Jednocześnie na przykład takie MEN w rozporządzeniu z dnia 14 września 2011 (Dziennik Ustaw Nr 201 — Poz. 1188) w § 4. 1. Uczelnia zakłada teczkę akt osobowych studenta, w której przechowuje się:
    c) poświadczoną przez uczelnię kopię dowodu
    osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego
    tożsamość kandydata na studia w przypadku
    kandydatów na studia będących cudzoziemcami,

    Państwo Polskie wydające te dokumenty wymaga przechowywania w szkołach ich fotokopi. Jaki w tym sens?
    osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego
    tożsamość kandydata na studia w przypadku
    kandydatów na studia będących cudzoziemcami,

    • 0 0

  • iestety GIODO nicnam niedaje, operatorzy obeszli to i GIODO moze ich cmoknąc, nie uzalezniaja bowiem podpisani aumowy od kserowania ale...uzalezniaja ceny. Jesli chcesz ceny abonamentu podawane w reklamach musisz sie zgodzic na ksero, jesli nie to oczywiscie mozesz podpisac umowe ale 5 razy drozej..dymaja nas bez mydla.

    • 0 0

  • Nic to nie zmieni

    oprócz tego, że ciężko teraz otworzyć jakąkolwiek stronę aby nie wyskoczyło 100 okienek na zgodę.

    • 0 0

  • Jak na razie dowód trzeba nieraz pokazać nawet robiąc zakupy w sklepie. (7)

    Teoretycznie sprzedawca ma prawo odmówić mi sprzedaży choćby piwa, jeśli nie okażę mu dowodu tożsamości. Co więcej, nie wystarczy tylko to, że tym dokumentem pomacham, bo sprzedawca powinien mieć czas aby porównać fotografię z dowodu z moim wizerunkiem, chociażby po to aby upewnić się, że dowód jest mój. Ten czas, jest wystarczający aby zapamiętać mój PESEL, imię i nazwisko. Dotyczyć może to praktycznie każdego do 30-stki, bo zawsze sprzedawca może się później tłumaczyć, że ktoś wygląda młodo. No a skoro dowodów nie powinno się kserować, czy skanować, to i można później na takie dane zarejestrować chociażby kartę prepaid (adres zamieszkania może być już inny, bo i tak go nie ma w dowodzie, a meldunku firmy nie potrzebują).

    • 31 1

    • Zdjęcie

      jak Sprzedawca może porównać zdjęcie z dowodu osobistego z osobą kupująca _ jak ja sama nie mogę sie poznać ze zdjęcia . Morda jak u wyrokować kilka razy już słyszałam - to pani???????

      • 0 0

    • Dowodzik (3)

      Jestem po trzydziestce, o dowód w sklepie pytają całkiem często. Cieszyć się czy martwić? ;)

      • 10 0

      • Ciekawe zjawisko, mówię poważnie. Może wy nie dorośliście po prostu? Może jakieś problemy z hormonami płciowymi? Zazwyczaj osoba około 30-tki zasadniczo różni się od 16-latka/i.

        • 0 1

      • mnie też pytają mam 33 lata, najgorzej jest jak się ogolę

        • 1 0

      • cieszyć

        • 9 1

    • W Wielkiej Brytfannie a także w Niemiecach to normalne, jeśli chodzi np. o zakup alkoholu przez osoby "młodo" wyglądające, i tam nie ma z tym problemu.

      • 0 0

    • Kolega po 40-tce został ostatnio w sklepie o dowód poproszony. :D

      Dobrze się trzyma. ;)

      • 17 0

  • (8)

    to jest zgoda czy jej nie ma?

    • 78 5

    • (2)

      Proponuję quiz. Załóżmy, ze firma X miała bazę klientów: nazwisko, imie,adres,pesel : Co grozi firmie za zaniedbanie ochrony tych danych (wyciek dotyczacy100tys osob w wyniku ataku hakera itp)... czy ta firma otrzyma karę ,a jeśli tak to za co...

      • 3 0

      • Aby nie dostać kary, (1)

        to ta firma musi udowodnić że odpowiednio zabezpieczyła dane osobowe. Jeżeli tego nie udowodni, to kara do 20 mln euro.

        • 2 0

        • Wyjątkiem jest zgłoszenie takiego wycieku w odpowiednim terminie. Wtedy unikasz kary. Banał.

          • 1 0

    • Niby kserowac nie mozna ale.. (3)

      ..w tym sezonie bylam pare razy w Koszakowie na nartach. Jakoze corka nie ma swoich nart, bo sie dopiero uczy, musiaialam sprzet wypozyczyc. I tutaj mialam wybor - albo pozwole skserowac swoj dowod albo nie zostanie wypozyczony sprzet. Super wybor.

      • 5 0

      • No więc... (1)

        Po 25.05.2018 sprawę załatwisz w ten sposób że mówisz im że zgłaszasz ich do UODO z opisem łamania prawa albo grzecznie wypożycza Ci narty. Koniec tematu.

        • 10 1

        • Narty w maju to średni deal....

          • 3 0

      • Też miałam taki wybór

        • 1 0

    • rip

      Temat artykułu jak zwykle na tym portalu z d..y..

      • 37 4

  • denerwuje mnie jak jakis ochroniarz czy inny cieć chce ode mnie dowodzik inaczej nie wpuści do budynku. (34)

    bierze go przy tym do łapy.

    • 66 8

    • Bo ochrona musi wiedziec kogo wpuszcza na obiekt chroniony

      Ja pracuje w ochronie marketu i my też musimy legitymować gości. Raz przyszła kobieta z firmy zewnętrznej twierdząc że ona jest kasjerką na zastępstwo wiec jej nie ma la liscie. Podała że nazywa się Anna Kowalska i zapomniała dowodu i została wpuszczona . Opuściła pracę po 8 h z 5000 zł utargu w torebce. Innym razem przyszedł koleś do naprawy wentylatora u informatyka. też zapomniał dowodu. Wyszedł z nowym tabletem. Od tego czasu legitymujemy każdą obcą osobę.

      • 0 2

    • (29)

      daj prawo jazdy, tam jest mniej danych. dowodu nie musisz nosić przy sobie.

      • 24 3

      • (28)

        w strefie nadgranicznej, a w takiej się w Trójmieście chociażby znajdujemy, masz taki obowiązek

        • 20 18

        • (5)

          A gdzie ty w Trójmieście widzisz słupy graniczne z innym państwem? Powiedz gdzie stoją i z jakim to państwem Trójmiasto graniczy, to jutro pójdę je zobaczyć.

          • 5 27

          • (2)

            Strefa nadgraniczna to obszar o odległości 15 km od brzegu morskiego w naszym przypadku.

            • 16 1

            • Nie. Strefa nadgraniczna to strefa powiatow przylegajacych do granicy. Dlatego pruszcz lezy w strefie przygranicznej a tczew nie. Radze poczytac jak jest aktualnie a nie klepać głupoty. Zostalo to zrobione w celu poszerzenia terytorium dzialania strazy granicznej...

              • 5 2

            • Słoik i tak nie zrozumie

              • 8 0

          • jestes debilowatym słoikiem

            • 0 0

          • O morzu słyszałeś?

            • 21 2

        • Nie ma (20)

          To nie prl. Powaliło cię? Idziesz pobiegać albo do sklepu i bierzesz dowód ze sobą? A nawet jak kiedyś był, to wystarczył dowód tożsamości, czyli na przykład prawo jazdy...

          • 16 15

          • Prawo jazdy nie jest dowodem tozsamosci. (3)

            Mozesz z nim przekroczyc granice?

            • 6 7

            • Coś ci się z paszportem pomyliło. (2)

              • 6 3

              • Tobie sie w mozgu pomylilo (1)

                • 3 5

              • Granicę prawo jazdy

                Dobre. Nie pij już dziś.

                • 2 2

          • Prawo jazdy nie jest dowodem tożsamości. (1)

            Dowodem tożsamości jest dowód osobisty lub paszport.

            • 4 4

            • Nawet legitymacja szkolna jest

              A co dopiero prawo jazdy

              • 4 4

          • (5)

            masz obowiązek posiadania dokumentu potwierdzający twoją tożsamość.

            • 11 19

            • Nie ma takiego obowiązku (4)

              Ile to można wałkować

              • 19 10

              • Jest. W strefie przygranicznej. Po co to wałkować? (1)

                • 5 7

              • Jak ktoś już tu pisał

                mylisz się. Ten obowiązek dawno zniesiony...

                • 7 1

              • W praktyce musisz miec. Inaczej mozna cie zatrzymac do czasu ustalenia twojej tozsamosci przez policje.

                • 5 10

              • Dowód osobisty musisz wyrobić, taki jest obowiązek. Nie musisz go tylko nosić przy sobie.

                • 10 6

          • (1)

            Tak, biorę. Jak potrąci mnie samochód, albo spadnie mi coś ciężkiego na głowę to będzie łatwiej zidentyfikować zwłoki.

            • 28 14

            • Widzę, że mentalność niewolnika

              w narodzie silna. Zabory, a potem komuna niestety zrobiły swoje...

              • 8 3

          • (4)

            Prawo jazdy nie jest dowodem tożsamości.

            • 10 14

            • Nawet legitymacja szkolna (3)

              Jest dowodem tożsamości, a co dopiero prawo jazdy.

              • 14 11

              • (2)

                Tak??? A na prawo jazdy lub legitymację szkolną wylecisz samolotem? Na prawo jazdy założysz konto w banku????

                Ci co minusują albo durnowato komentują to polscy specjaliści od wszystkiego prawda????
                G... się znam ale skomentuję.

                W Polsce podstawowymi dokumentami tożsamości są paszport i dowód osobisty dla obywateli polskich oraz karta pobytu i dokument pobytu dla cudzoziemców posiadających zezwolenie na dłuższy od turystycznego pobyt na terytorium RP. W Polsce prawo jazdy nie jest dokumentem tożsamości, podobnie jak książeczka wojskowa!!!!!!!!!!!!!!!!!!

                • 15 13

              • Czy ty masz jakieś problemy z logika?

                O czym ty w ogóle tu dywagujesz? Była kwestia czy prawo jazdy jest dowodem tożsamości. Tak, i także legitymacja jest dowodem tożsamości. Do czego uprawnia to zupełnie inny temat.

                • 7 3

              • Uważaj, bo maść na bół d*py Ci się skończy synku... ;)

                • 4 7

          • To już nie PRL? Nie zauważyłem

            • 35 5

        • Już od ładnych paru lat nie ma takiego obowiązku.

          • 9 6

    • to po co mu dajesz

      On ma żądać dokument ze zdjęciem nie dowód, służby mundurowe mogą Cię sprawdzać po dowodzie

      • 7 0

    • dać do "łapy" nie trzeba, wystarczy pokazać, a do budynku to chyba strzeżonago (1)

      bo do normalnego nie ma problemu

      • 9 2

      • Można dać do łapy ale niech zawoła starszego

        • 11 1

  • A hotele? (3)

    Gdzie by nie pojechać to przy meldowaniu sie każą dać dowód, odebrać można po jakimś czasie jak oni zrobią co swoje. Po co im to?

    • 3 0

    • hotelarz

      dowod osobisty nie powinien byc przetrzymywany tylko przy Panu/Pani zweryfikowany i oddany. Branie dowodu osobistego przy meldunku służy przede wszystkim bezpieczeństwu Gosci! na wypadek pożaru lub innego przykrego wypadku będzie wiadomo kto został poszkodowany lub kogo szukać w zgliszczach budynku..... Druga sprawa jest taka, ze gdyby zostało coś zepsute w pokoju to dzięki posiadanym danym można skierować postępowanie cywilne w sprawie naruszenia mienia.A dzieję się to bardzo często.

      • 1 1

    • (1)

      Hotel nie może przetrzymywać dowodu osobistego. Recepcjonista potrzebuje dowód aby "wklepać" dane gościa tj. Imię, nazwisko, adres, numer dow. tożsamości (chociaż po rodo juz nie będzie mógł).

      • 1 0

      • i przy okazji sobie "wklepie" pesel i nr dowodu i już chwilówke może na ciebie wziąć

        • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Pracodawcy w Trójmieście

Forum

Najczęściej czytane