• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Kontrole ZUS u ciężarnych. Najważniejsze informacje

Aleksandra Wrona
13 listopada 2019 (artykuł sprzed 4 lat) 
Zwolnienie lekarskie ma służyć regeneracji i powrotowi do zdrowia. Zwolnienie lekarskie ma służyć regeneracji i powrotowi do zdrowia.

"Ciąża to nie choroba" często słyszą kobiety, które w tym czasie korzystają ze zwolnienia lekarskiego. Trudno się z tym nie zgodzić, jednak - jak podkreślają lekarze - każdy przypadek trzeba traktować indywidualnie. Zasadność zwolnienia lekarskiego może skontrolować ZUS. Jak przebiegają takie kontrole i czy ciężarna na zwolnieniu rzeczywiście nie może opuszczać domu?



Zwolnienie lekarskie w ciąży



Czy ciężarne przebywające na zwolnieniu powinny być kontrolowane przez ZUS?

- Pacjentki muszą być świadome, że podstawą do wystawienia zwolnienia nie jest sam fakt bycia w ciąży, ale stan chorobowy. Pacjentka nie może żądać od lekarza zwolnienia lekarskiego, dlatego że jest w ciąży. Oczywiście lekarze często ulegają pacjentkom i wystawiają zwolnienia na życzenie pacjentki. Robią to z troski o pacjentkę lub z obaw, że w razie jakichkolwiek powikłań ciąży będą oskarżeni przez pacjentkę, że nie wysyłając jej na zwolnienie, przyczynili się do tych powikłań. Każde zwolnienie lekarskie powinno być wystawione po uprzednim zbadaniu pacjentki, a powody zwolnienia powinny być solidnie udokumentowane. W przypadku wystawiania zwolnień bez wyraźnych podstaw medycznych oraz nieprawidłowo prowadzonej dokumentacji medycznej lekarz jest narażony na utratę uprawnień do wystawiania zwolnień - tłumaczy Katarzyna Hytry, ginekolog, Medyczna Gdynia.
Decyzja o wystawieniu zwolnienia lekarskiego należy do lekarza, który musi wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności.

- Wpływ na powód wystawienia zwolnienia ma wiele czynników: dolegliwości odczuwane przez pacjentkę, wywiad położniczy pacjentki, stany chorobowe wikłające ciążę, zajmowane przez ciężarną stanowisko pracy itd. Niektóre dolegliwości ciężarnych utrudniają wykonywanie pewnych obowiązków. Czasami sam rodzaj pracy, jaką wykonuje pacjentka, i potencjalnie szkodliwe czynniki, na które jest w pracy narażona, obligują lekarza do wystawienia zwolnienia. Teoretycznie pracodawca powinien zapewnić ciężarnej pracownicy bezpieczne warunki pracy, jednak nie zawsze jest to możliwe, a najlepszym wyjściem pozostaje wysłanie pacjentki na zwolnienie lekarskie - mówi Katarzyna Hytry, ginekolog, Medyczna Gdynia.

Rodzaj zwolnienia lekarskiego w ciąży



Zwolnienie lekarskie może być wystawione z kodem 1 lub kodem 2, który określa rodzaj aktywności, który może być podejmowany przez pacjentki. Kod 1 (chory musi leżeć) oznacza, że ciężarna powinna przebywać w domu, a swoją aktywność ruchową ograniczyć do minimum. Posiadając zwolnienie z takim kodem, możemy wybrać się jedynie na wizytę lekarską lub badania. Kod 2 (chory może chodzić) oznacza, że pacjentki mogą wyjść z domu np. na zakupy lub spacer.

To właśnie kod drugi okazuje się być najbardziej problematyczny. Czy pod pojęciem zakupów należy rozumieć szybkie wyjście do najbliższego sklepu spożywczego, a może wyprawa do galerii handlowej po wyprawkę dla malucha też mieści się w tym pojęciu? Skoro dozwolone są spacery, to co z zajęciami sportowymi dla kobiet w ciąży? Z tymi wątpliwościami zwróciliśmy się do pomorskiego oddziału ZUS.

Kontrole ZUS w Trójmieście



Kontrole ZUS w ciąży to temat, który budzi wśród ciężarnych dużo emocji.

- Pierwszą kontrolę ZUS miałam w drugim miesiącu zwolnienia lekarskiego i trzecim miesiącu ciąży - wspomina Ania, nasza czytelniczka. - Nie było mnie wtedy w domu, ponieważ w tym czasie wyjechałam do rodziców. Mąż znalazł pismo w skrzynce na listy, a ja jeszcze w ten sam dzień napisałam do ZUS odpowiedź wyjaśniającą moją nieobecność. W trakcie ciąży miałam bardzo silne migreny, a nasi sąsiedzi akurat rozpoczęli remont, co pogarszało moje dolegliwości. ZUS przyjął moje wyjaśnienie, jednak do końca ciąży przy każdym kolejnym zwolnieniu odwiedzali mnie kontrolerzy, nawet w ostatnim tygodniu przed planowanym terminem porodu.
Krzysztof Cieszyński, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa pomorskiego, tłumaczy, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma ustawowy obowiązek systematycznie przeprowadzać dwa typy kontroli zwolnień lekarskich. Sprawdza prawidłowość ich wykorzystania oraz prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy.

Od początku stycznia do końca września gdański oddział ZUS (Oddział ZUS w Gdańsku i podległe mu placówki obsługujące: Gdańsk, Gdynię i Sopot oraz powiaty: gdański, kartuski, kościerski, kwidzyński, malborski, nowodworski, pucki, starogardzki, sztumski, tczewski i wejherowski) przeprowadził 5,2 tys. kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. W wyniku tych kontroli prawo do zasiłku straciło 390 osób. Kwota cofniętych zasiłków to ponad 953 tys. zł. Obejmowały one łącznie ponad 9,7 tys. dni.

Na zwolnieniu z kodem 2 kobieta może wyjść do sklepu lub na spacer. Na zwolnieniu z kodem 2 kobieta może wyjść do sklepu lub na spacer.
Jak wyglądają takie kontrole i czy odbywają się tylko w godzinach pracy?

- Pracownicy ZUS sprawdzają, czy chory wykorzystuje zwolnienie, a tym samym świadczenia związane z chorobą zgodnie z jego przeznaczeniem. Nie może on w jego trakcie wykonywać czynności, które są niezgodne z zaleceniami lekarza i mogą utrudnić powrót do zdrowia. W trakcie takich kontroli odwiedzają oni chorych, ale przede wszystkim analizują zapisy w systemach informatycznych. Jeżeli zostaną stwierdzone nieprawidłowości, to ZUS wstrzymuje wypłatę świadczenia, a jeżeli zostało wypłacone, nakazuje jego zwrot. Gdy kwota nienależnie pobranych świadczeń nie zostanie zwrócona w ciągu miesiąca, podlega potrąceniu ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych albo jest dochodzona na drodze egzekucji. Kontrolę można przeprowadzić w miejscu zamieszkania lub czasowego pobytu pracownika, a także w miejscu pracy. Pracownicy przeprowadzający kontrolę mają upoważnienia oraz legitymacje. Nie ma ograniczeń co do momentu kontroli - mówi Krzysztof Cieszyński, ZUS.
Co ciekawe, taką kontrolę mogą przeprowadzić także pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników. Pracodawca, który jest osobą fizyczną, może tę kontrolę przeprowadzić sam, zlecić jej przeprowadzenie innemu pracownikowi lub firmie zewnętrznej.

Wyjazd na zwolnieniu lekarskim



Czy kobieta na zwolnieniu lekarskim może wyjechać np. na kilka dni do rodziców mieszkających w innym mieście?

- Adres, pod którym ubezpieczony będzie przebywać w czasie zwolnienia lekarskiego, znajduje się w zwolnieniu lekarskim. Chory ma obowiązek poinformować pracodawcę oraz ZUS o zmianie miejsca pobytu w trakcie niezdolności do pracy w ciągu trzech dni. Jeżeli nie przekazał lekarzowi informacji o swoim miejscu pobytu w czasie zwolnienia lekarskiego, które jest inne niż adres zamieszkania, albo nie poinformował o zmianie miejsca pobytu w trakcie niezdolności do pracy w terminie trzech dni od tej zmiany i w związku z tym osoby kontrolujące nie zastały go pod wskazanym adresem, uznaje się, że niewłaściwie wykorzystywał zwolnienie lekarskie - tłumaczy Krzysztof Cieszyński, ZUS.
A co z wakacjami?

- Ciężarne pacjentki przebywające na zwolnieniu lekarskim nie powinny podróżować. Sama ciąża nie jest przeciwwskazaniem do lotu samolotem czy w ogóle podróżowania, jednak lekarz wystawiając zwolnienie, zaznacza, pod jakim adresem przebywa ciężarna. W razie ewentualnej kontroli ZUS pacjentka ryzykuje utratę zasiłku. Oczywiście to nie znaczy, że pacjent musi przez całą dobę przebywać w domu. Teoretycznie w przypadku, kiedy pacjentka wybiera się na wyjazd wakacyjny, powinna zgłosić się do lekarza po zaświadczenie o braku przeciwwskazań do podróżowania - dodaje Katarzyna Hytry, ginekolog, Medyczna Gdynia.

Aktywność na zwolnieniu lekarskim



Kod 2 na zwolnieniu lekarskim oznacza, że pacjentka może chodzić. Jak to interpretować? Czy kobieta może wybrać się np. na spacer, zakupy, wizytę u psychologa, zajęcia sportowe dla ciężarnych?

- Osoba niezdolna do pracy z powodu choroby, niezależnie od tego, czy lekarz na zwolnieniu lekarskim wskazał, że "chory powinien leżeć" albo, że "chory może chodzić", powinna powstrzymać się od wykonywania czynności sprzecznych z celem zwolnienia lekarskiego, w szczególności takich, które mogą przedłużyć okres niezdolności do pracy. Czas zwolnienia powinna wykorzystać na powrót do zdrowia. Osoba niezdolna do pracy może wykonywać zwykłe czynności życia codziennego oraz czynności związane z jej stanem zdrowia, np. może udać się do apteki, do sklepu po codzienne zakupy żywności, na badania lub wizytę u lekarza. Także wyjście na spacer w ramach rekonwalescencji - w okresie zwolnienia lekarskiego z adnotacją lekarza "chory może chodzić" - jest okolicznością usprawiedliwiającą nieobecność podczas kontroli. Spacer, zwłaszcza zalecony przez lekarza, nie jest bowiem działaniem sprzecznym z celem zwolnienia lekarskiego.

Do kwestii aktywności w przypadku kobiet w ciąży podczas zwolnienia lekarskiego Zakład Ubezpieczeń Społecznych podchodzi indywidualnie. To, co dla jednej przyszłej mamy jest korzystne dla zdrowia, dla innej może się okazać ryzykowne. Wszystko zależy od stanu zdrowia i zaleceń lekarza. Jeśli ciąża nie jest zagrożona, a lekarz nie widzi przeciwwskazań, kobieta może korzystać z aktywności fizycznych dostosowanych do jej stanu. ZUS w takim wypadku podczas kontroli będzie brał pod uwagę opinię lekarza i dotychczasową dokumentację medyczną. Co jednak ważne: nie należy zwolnienia lekarskiego w czasie ciąży traktować jako dodatkowego urlopu - przestrzega Krzysztof Cieszyński, ZUS.

A jak do kwestii aktywności fizycznej podchodzą lekarze?

- Z założenia pacjentki przebywające na zwolnieniu nie powinny uprawiać sportu. Nie zapominajmy o przyczynach wystawienia zwolnienia - jeśli wystąpiły okoliczności, objawy chorobowe, które nie pozwoliły pacjentce na kontynuowanie pracy, to tym samym powinna ograniczyć ona swoją aktywność fizyczną. Czasami jednak, w pewnych przypadkach, umiarkowany wysiłek fizyczny jest zalecany - mówi Katarzyna Hytry, ginekolog, Medyczna Gdynia.

Kontrola ZUS... i co dalej?



Co powinna zrobić kobieta, której nie było w domu podczas kontroli?

- Nieobecność w miejscu zamieszkania lub pobytu w czasie przeprowadzania kontroli nie musi oznaczać niewłaściwego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy - uspokaja Krzysztof Cieszyński, ZUS. - Jeżeli chory poda uzasadniony powód swojej nieobecności, np. wizyta u lekarza, odbywanie rehabilitacji itp., nie można uznać, że zwolnienie lekarskie było wykorzystywane nieprawidłowo. Jeżeli jednak nie udzieli wyjaśnień lub ich odmówi, uznaje się, że niewłaściwie wykorzystywał zwolnienie lekarskie. Usprawiedliwieniem nieobecności nie może być zmiana miejsca pobytu w czasie niezdolności do pracy, jeśli pracownik o tej zmianie nie poinformował w terminie trzech dni.

Miejsca

Opinie (239) ponad 20 zablokowanych

  • Jak zus spraca osoba z zalecienim lezenia (3)

    Mialam ciążowe L4 z zaleceniem chory musi lezec. Jak by była kontrola, to jak mam otworzyć dzrzwi, gdy muszę lezec?????

    • 18 3

    • nie otwieraj walic ich

      • 0 0

    • (1)

      Do WC też nie wstajesz i robisz pod siebie?

      • 1 0

      • wskazania lekarskie sa jasne: jak najmniej wstawac. Toaleta to koniecznosc

        • 0 0

  • Uczulam na protokoly pracownikow ZUS

    Często pracownicy zus pisza protokoly w jednym egzemplarzu i prosza o zapoznanie się i podpisanie. Oryginal zostaje u nich, a ty nie dostajesz zadnej kopii. Moja koleznka miała sprawę o wyłudzenie,bo niby jej umowa byłazawarta fikcyjna. Dokument z zus stanowil pratokol praconiwka , gdzie zawarte były dane wskazujące na pozorowane zawarcia umowy o prace. Okazalo się,ze kolezanka zlozyla podpis pod protokolem który potem zostalu uzueplniony o dodatkowe elememty. Osoba dokonujaca tych dopiskow zrobila to tak nieudolnie,ze sad mu nie dal wiary...

    • 6 1

  • A czy obecnie

    Nie można utożsamić się płciowo jako kobieta w ciąży ? Przydało by mi się 8 miesięcy elquattro...

    • 2 1

  • W sumie w jakim celu się powielacie???

    • 3 1

  • Opinia wyróżniona

    Polska (5)

    Naprawde cieszcie się że prawie każdy lekarz wystawia zwolnienie i to 100% płatne... Mieszkam w Anglii gdzie nie ma czegoś takiego jak zwolnienie "bo jesteś w ciąży"
    Jestem w 30 tyg ciazy i pracuje... Mimo komplikacji lekarz nie wystawił zwolnienia, poprostu pracodawca musiał zminimalizować moje obowiązki w pracy. Naprawdę kobiety doceniakcie to że przez 9 miesięcy możecie sobie siedziec na zwolnieniu a później z maluszkiem na macierzyńskim bo gdyby były w Polsce przepisy takie jak w Anglii żadna z nas by nie narzekała bo trzeba by było iść do pracy... Jak źle się czułam to poprostu nie przychodziłam do pracy co oczywiście wiązało się z mniejszą wypłata.
    Jak już korzystać z takiego zwolnienia to tak jak mówią przepisy a nie wielkie problemy ze ZUS robi kontrolę... Błagam was

    • 55 27

    • Polska rzeczywistość (1)

      W Polsce niestety nie jest tak kolorowo, pracodawcy nie dostosowują obowiązków i miejsca pracy do stanu ciężarnych, przynależne przerwy nie są przestrzegane a kobiety w ciąży nieraz siedzą na nadgodzinach ...bo boją się o miejsce pracy. Ja w ciąży pracowałam za 2 osoby i moje prośby o wsparcie personalne nic nie dawały...uzyskałam tylko odpowiedź "to nie jest argument", co więcej - dołożono mi obowiązków nie konsultując tego ze mną. Dla mnie ten czas to była jakaś katorga, przychodziłam do domu po pracy i wyłam z bólu albo padałam po tabletkach jak trup. Chciałam bardzo być aktywna zawodowo do końca ciąży, ale niestety praca obciążała mnie tak bardzo, że życie mojego maluszka było zagrożone, moje zdrowie również. Nie mówiąc już o korporacyjnym haśle "work - life balance"- bo na życie poza pracą nie miałam siły. Nie jestem odosobnionym przypadkiem. Teraz jestem na L4 i czekam z nadzieją na szczęśliwe rozwiązanie. W końcu mogę cieszyć się swoim wyjątkowym stanem i zadbać o maluszka. Ciąża to nie choroba, ale w Polsce pracodawcy niestety nie szanują wyjątkowego stanu kobiety. Pozdrawiam i życzę zdrówka i szczęśliwych chwil z maluszkiem ;)

      • 7 3

      • Racja

        Kochana mam to samo :* pracodawcy mają to gdzieś praca po 200 h a jak poronisz to możesz dalej pracować... Tragedia o często robią tak szefowe (kobiety)

        • 0 0

    • Ładna bajka na dobranoc ;)

      • 2 4

    • Pewnie jesteś tam dla socjal bo jest zdecydowanie wyższy niż u nas....

      • 1 0

    • Jesteś w 30tca piszesz że ciąża trwa 9 miesięcy itylr możemy siedzieć na zwolnieniu?ciąża trwa 40 tyg, to nie jest 9 miesięcy.samo poczęcie ma miejsce..w 2 tyg ciąży. Najszybciej o ciąży wiemy w 5tygodnou czyli już w 2 miesiącu, więc na zwolnieniu możemy być max 6miesiecy o ile ktoś nam je tak szybko da. Jak zazdrościsz że w UK tak źle to po co tam jesteś?

      • 2 0

  • Szukanie oszczędności

    Moim jest to po prostu szukanie oszczędności, władza dała "wysoki socjal" i teraz niw ma skąd na to brać, smutne to... Moim zdaniem kobiety w ciąży powinny dostawać zwolnienie od pracy bo żyjemy w w czasach gdzie stres jest na porządku dziennym.

    • 17 2

  • ZUS niech sam u siebie szuka pieniędzy. To nasze pieniądze i to my mamy prawo znac co z nimi się dzieje.

    • 13 4

  • Rozdawnictwo na lewo i prawo za przyczyną pisiego populizmu, doprowadza do absurdów i szukania pieniędzy nawet w piekle. Co będzie w czasie kiedy koniunktura spadnie , a to że kryzys nadejdzie wie już nawet Jarek Kulawy, i pieniędzy będzie coraz mniej? Nie pozostanie nic innego jak uruchomić trzecią zmianę w drukarniach i Mennicy Państwowej.

    • 9 2

  • Może by tak ZUS skontrolował sędziów na L4. Sprawy ciągną się latami, bo co termin to sędzia na zwolnieniu. Ciężarnym dajcie spokój i zajmijcie się czymś pożytecznym.

    • 11 3

  • (1)

    W żadnym kraju Europejskim nie ma tylu zwolnień na ciąże..... W żadnym.
    Kontrolować zasadność bo wszyscy za to płacimy

    • 6 2

    • W żadnym kraju kobiety nie pracują tak jak w Polsce

      To jedź Pan/Pani zagranicę i zobacz jak pracują tam ludzie (m.in.kobiety) i w jakie warunki tworzy pracodawca zagraniczny dla kobiet w ciąży. Potem idź Pan/Pani do firmy znajdującej się w Polsce i porównaj warunki pracy kobiety w ciąży w Polsce i Europie Zachodniej. Ja mam doświadczenie poza granicami Polski i niestety nasz kraj wypada bardzo słabo. W Polsce na papierze wszystko cacy, a rzeczywistość wygląda tak, że kobieta w ciąży tyra jak wół...stąd też niebezpieczeństwo utraty dziecka i obciążenie zdrowia kobiety jest dużo większe. Z tych faktów wynika L4 w ciąży w Polsce- albo Cię w pracy wykorzystają i ryzykujesz utratą zdrowia i życia dziecka, albo idziesz na L4 i spokojnie odnosisz ciążę. Gdyby warunki pracy w Polsce dla kobiet w ciąży były dostosowane do ich stanu, L4 nie byłoby tak powszechne. Palacze są w polskich firmach lepiej traktowani niż kobiety w ciąży, które potrzebują sobie zrobić przerwę, ze względów zdrowotnych. Odchodzący od biurka palacz co 45 min na 15 min nie jest osadzany negatywnie w pracy, ale wstająca nagle od biurka kobieta w ciąży co 50 min na 10 min już jest obmawiana. Powszechne są w pracy przerwy na papieroska, ale przerwy dla regeneracji kobiet w ciąży już nie.

      • 3 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Pracodawcy w Trójmieście

Forum

Najczęściej czytane