- 1 Czy pracodawca może skrócić urlop? (16 opinii)
- 2 4500 zł dla każdego? Płaca minimalna będzie rosła (236 opinii)
Kiedy pracodawca musi zapewnić ciepły posiłek i odzież ochronną?
Przedstawiciele niektórych zawodów zimą szczególnie narażeni są na niesprzyjające warunki pogodowe. Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, co w niektórych przypadkach oznacza zapewnienie odzieży ochronnej i ciepłego posiłku. Kiedy możemy tego wymagać?
Pracuję na lotnisku jako Agent Gate. Późną jesienią, całą zimę oraz wiosnę pracujemy w temperaturze grubo poniżej 14 stopni C. Prowadząc boarding przy otwartych drzwiach do rękawa, temperatura drastycznie spada (po kilku minutach temperatura w gate przypomina tą z podwórka). Pracodawca nie zapewnia agentom ani ciepłego posiłku, ani ciepłych, rozgrzewających napojów (chyba, że liczy się gorąca woda z baniaka). Pracujemy w mundurach firmowych (normalny garnitur, ochrona przed zimnem - żadna!). W lutym 2017 roku poprosiłem o służbowy polar i do dnia dzisiejszego nie otrzymałem go (pracodawca zabrania zakładania kurtki i czapki na boarding). Co chwilę ktoś łapie przeziębienie. Zwolnienie L4 traktowane jest jako odebranie miesięcznych (a czasem i kwartalnych) premii uznaniowych, wiec ludzie chodzą chorzy do pracy, aby nie stracić 400 zł brutto (średnie zarobki na lotnisku to ok. 2700 zł brutto). Czy można w takiej sytuacji poprawić chociaż odrobinę warunki, w jakich pracujemy? Czy prawo w jakiś sposób jest w stanie chociaż minimalnie nam pomóc? Czy złożenie skargi do PIP pomoże?
Odpowiedzi na to pytanie udzielił mecenas Wojciech Kawczyński z Kancelarii Prawnej Kawczyński i Kieszkowski Adwokaci i Radcowie Prawni Sp.p. w Gdańsku.
I Minimalna temperatura w pracy
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy (art. 94 pkt. 4 oraz 214 pkt. 2 Kodeksu pracy - dalej KP). Jednym z elementów bhp jest odpowiednia temperatura, którą pracodawca jest obowiązany zapewnić w pomieszczeniu pracy, którą zgodnie z brzmieniem Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 26.IX.1997 (tekst jednolity z 28.VIII.2003) jest temperatura nie niższa niż 18 st. C w pomieszczeniach biurowych i przy wykonywaniu lekkich prac fizycznych oraz nie niższa niż 14 st. C w pozostałych przypadkach. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której ze względów technologicznych nie jest możliwe zagwarantowanie takich warunków pracy (np. praca w chłodni). Dodatkowo zgodnie z treścią ww. rozporządzenia pomieszczenia i stanowiska pracy powinny być zabezpieczone przed m.in. napływem chłodnego powietrza z zewnątrz.
W przypadku sporu między pracownikiem a pracodawcą w kwestii tego, czy względy technologiczne uniemożliwiają zagwarantowanie minimalnej temperatury w pracy lub czy jest faktyczna możliwość zabezpieczenia stanowiska pracy przed napływem chłodnego powietrza z zewnątrz, kwestię tę rozstrzyga sąd, korzystając zazwyczaj w takich przypadkach z pomocy biegłego rzeczoznawcy.
II Odzież ochronna, czapka, obuwie
Nawet jednak uznając, że z uwagi na względy technologiczne zapewnienie minimalnej temperatury w pomieszczeniu, w którym jest wykonywana praca nie jest możliwe, to i tak pracodawca winien zapewnić pracownikom środki ochrony indywidualnej, takie jak odzież ochronna, w tym również odpowiednie nakrycie głowy oraz środki ochrony nóg. Przepisy ww. rozporządzenia nie precyzują w sposób jednoznaczny, jakie dokładnie środki ochrony indywidualnej powinny być przez pracodawcę zapewniane, niemniej jednak, mając na uwadze rodzaj szkodliwych warunków pracy, tj. niska temperatura - nie ulega wątpliwości, że powinny to być środki, które ochronią pracownika przed tą niską temperaturą, takie jak ciepła czapka, odpowiednie buty itp.
III Ciepłe posiłki i napoje
Jak wynika z Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów z 28.V.1996 pracodawca zobowiązany jest również do zapewnienia ciepłego posiłku w przypadku wykonywania prac:
a) w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10 stopni C, lub
b) na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; za okres zimowy uważa się okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca,
Sama niska temperatura czy praca na otwartej przestrzeni nie jest jednak wystarczającym czynnikiem, by domagać się wydania ciepłego posiłku. Prace wykonywane w tych warunkach muszą wiązać się z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) kobiety. W tym ostatnim przypadku, jak również w przypadku opisanym pod lit. b) powyżej (przy czym w tym przypadku - w przeciwieństwie do obowiązku zapewnienia ciepłego posiłku - wystarczy, aby jeden z tych warunków został spełniony) a także w przypadku wykonywania pracy w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzującego się wartością wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCl) powyżej 1000, pracodawca zobowiązany jest również zapewnić ciepłe napoje.
Podobnie jak w przypadku środków ochrony indywidualnej, ustawodawca nie wskazuje w sposób konkretny, jakie ciepłe napoje i jakie ciepłe posiłki winien zapewnić pracodawca, pozostawiając to ocenie pracodawcy, a w przypadku ewentualnego sporu z pracownikiem w tym przedmiocie, ocenie sądu.
IV Co robić w przypadku, gdy warunki bhp nie są spełnione?
O ile zmierzenie temperatury panującej w pomieszczeniu jest dosyć proste do wykonania, o tyle zmierzenie wydatku energetycznego czy wskaźnika siły chłodzącej powietrza wymaga wiedzy, a przede wszystkim specjalistycznego sprzętu. W przypadku wątpliwości, czy warunki opisane powyżej są spełnione, pracownik może zawnioskować do pracodawcy o zlecenie dokonania stosownych pomiarów, a w przypadku, gdy nie chce tego robić, może zgłosić to działającym u danego pracodawcy związkom zawodowym lub w przypadku ich braku - przedstawicielowi pracowników, tak, aby wpłynęły na pracodawcę, aby zlecił stosowne pomiary, lub zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy.
Co więcej, jak wynika z art. 210 KP, w przypadku szczególnie uzasadnionych przypuszczeń, iż warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia pracownika, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego, a w przypadku braku jego reakcji oddalić się miejsca zagrożenia informując o tym przełożonego. Za czas powstrzymania się od pracy z ww. powodu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Nie może on też ponosić jakichkolwiek negatywnych konsekwencji powyższych działań, co oznacza, iż pracodawca nie może go np. z tego powodu zwolnić z pracy. W przypadku jednak opisanym przez czytelnika, dyskusyjnym jest, czy można mówić o bezpośrednim zagrożeniu dla zdrowia pracownika.
V Sankcje za nieprzestrzeganie zasad bhp
Racjonalny pracodawca nie powinien zwlekać z wykonaniem stosownych pomiarów w przypadku jeśli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, iż ww. warunki są spełnione, albowiem nieprzestrzeganie przepisów lub zasad bhp stanowi wykroczenie zagrożone grzywną od 1 tys. zł do 30 tys. zł. Dodatkowo niezapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy może zostać uznane za ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy, uprawniające pracownika do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy i domagania się odszkodowania równego wynagrodzeniu za okres wypowiedzenia.
O autorze
Wojciech Kawczyński
radca prawny, kancelaria Kawczyński i Kieszkowski
Miejsca
Opinie (51) 3 zablokowane
-
2018-02-28 16:43
Eurocash
Zapraszam PIP na dzial zwrotów eurocash dystrybucja
- 2 0
-
2018-02-28 17:04
Hahahaha!
Dzisiaj akurat odbywały się... SZKOLENIA BHP po tych prywatnych stoczniach,
na halach, przy temperaturze 0 stopni Celsjusza.
Można? Można?
Posiłki?? Nie rozbawiajcie mnie.- 1 0
-
2018-02-28 17:32
takie gadki o niczym - w zawodach gdzie zdrowie i bezpieczeństwo powinno być szczególnie cenne są "umowy" śmieciowe więc nie ma żadnych praw
- 2 0
-
2018-02-28 18:45
Magazyn Stokrotka Suchy Dwór PIP zapraszamy !!!! (1)
- 2 0
-
2018-02-28 20:40
Dziękujemy za informację
Jutro zweryfikujemy ją z opisywanym pracodawcą i ustalimy wspólnie, dogodny dla wszystkich, termin jawnej kontroli niejawnej. W przypadku dostrzeżenia uchybień będziemy je weryfikować i wyciągać konsekwencje wobec pracowników.
- 0 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.