- 1 Praca na wakacje 2024: oferty i zarobki (21 opinii)
- 2 Lewica chce walczyć o krótszy tydzień pracy (348 opinii)
- 3 4500 zł dla każdego? Płaca minimalna będzie rosła (236 opinii)
- 4 Czy pracodawca może skrócić urlop? (16 opinii)
- 5 Czy chorobowe, to to samo, co zdrowotne? (15 opinii)
Ile wynosi dopuszczalny tygodniowy czas pracy?
Przyjęte jest, że pracownik zatrudniony w podstawowym systemie pracy pracuje maksymalnie 8 godzin na dobę, czyli średnio 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. W jaki sposób policzyć dopuszczalny czas pracy w innym systemie niż podstawowy? Z takim pytaniem zwrócił się do nas czytelnik.
Pracuję w systemie czterobrygadowym, często mam wolny tylko jeden dzień w tygodniu. W miesiącu przepracowuję ok. 192 godziny. Czy pracodawca może ode mnie wymagać tylu godzin pracy? Mam wrażenie, że to wyzysk pracownika.
Odpowiedzi na to pytanie udziela Kalina Jarosławska z Kancelarii Prawnej Jarosławska Mońko Radcowie Prawni Spółka Partnerska.
Co do zasady, system czterobrygadowy polega na tym, że pracownicy podzieleni są na cztery zespoły, z których w danym dniu na poszczególnych zmianach roboczych pracują trzy, a czwarty zespół odpoczywa.
Pracownicy zatrudnieni w ramach czterobrygadowej organizacji pracy zwykle pracują w tzw. podstawowym systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 129 § 1 kodeksu pracy, albo w tzw. systemie czasu pracy w ruchu ciągłym, o którym w art. 138 kodeksu pracy.
W podstawowym systemie czasu pracy każdy pracownik - nawet w czterobrygadowej organizacji pracy - może pracować maksymalnie 8 godzin na dobę i średnio 40 godzin na tydzień w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 miesięcy. Oczywiście może wystąpić praca w godzinach nadliczbowych, ale nie może ona być z góry zaplanowana. Zazwyczaj pracownicy otrzymują indywidualne grafiki, z których wynika, w jakie dni i o jakich porach powinni się stawić do pracy. Grafiki powinny być tak sporządzone, aby nie naruszać maksymalnego dobowego i tygodniowego czasu pracy, a także aby zachować przeciętnie 5-dniowy tydzień czasu pracy i przerwy na odpoczynek.
Natomiast w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym dopuszczalne jest przedłużenie czasu pracy do 43 godzin przeciętnie na tydzień w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 tygodni, a jednego dnia w niektórych tygodniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony do 12 godzin, jednocześnie jednak tygodniowe wydłużenie czasu pracy nie może przekraczać 4 godzin na każdy tydzień okresu rozliczeniowego. Systemu czasu pracy w ruchu ciągłym nie można stosować dowolnie, lecz tylko tam, gdzie prace nie mogą być wstrzymane ze względu na technologię produkcji lub ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności. Za każdą godzinę pracy powyżej 8 godzin na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze czasu pracy pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100%.
W obu systemach czasu pracy, jeżeli przewidują one rozkład czasu pracy obejmujący pracę w niedziele i święta, pracownikowi należy zapewnić łączną liczbę dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiadającą co najmniej liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy przypadających w tym okresie (art. 147 kodeksu pracy).
Ponieważ nie wiadomo, w jakim systemie czasu pracy pracuje czytelnik ani jak wyglądają jego indywidualne grafiki, trudno jednoznacznie stwierdzić, czy pracuje on zbyt dużo. Na pierwszy rzut oka - przynajmniej co do podanego miesięcznego czasu pracy wynoszącego 192 godziny - może wydawać się, że tak. Liczba ta bowiem przekracza miesięczny wymiar czasu pracy liczony zgodnie z art. 130 kodeksu pracy dla podstawowego systemu czasu pracy (w roku 2017 nie przekracza on 184 godzin). Jeżeli czytelnik pracuje w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym, nie jest możliwe stwierdzenie, czy podany przez niego miesięczny czas pracy (192 godziny) przekracza miesięczny wymiar czasu pracy liczony zgodnie z art. 138 § 3 kodeksu pracy, albowiem brak jest danych do dokonania takich obliczeń.
Niezależnie od tego, nawet jeżeli czytelnik pracuje ponadwymiarowo, istotny jest powód wykonywania pracy w zwiększonym wymiarze. Jeżeli są to sytuacje wyjątkowe, wynikające ze szczególnych potrzeb pracodawcy, pracodawca może oczekiwać od pracownika pracy w godzinach nadliczbowych. Jeżeli jednak praca ponadwymiarowa jest z góry zaplanowana, np. wynika z indywidualnych grafików, jest to niedopuszczalne w świetle kodeksu pracy. Wątpliwość może budzić również okoliczność, że czytelnik - jak sam podaje - ma tylko jeden dzień wolny w tygodniu. Może to sugerować, że pracodawca, konstruując grafiki pracy, nie uwzględnia wspomnianego wyżej art. 147 kodeksu pracy; jednak z drugiej strony przepis ten nie wymaga, aby w każdym tygodniu przypadała określona liczba dni wolnych, lecz aby w danym okresie rozliczeniowym pracownik wykonujący pracę w niedziele i/lub święta miał tyle dni wolnych, ile - mówiąc w uproszczeniu - pracownik normalnie pracujący od poniedziałku do piątku. W związku z tym dokładna ocena prawidłowości organizacji czasu pracy czytelnika zależy od faktycznych okoliczności stosowanego wobec niego systemu czasu pracy, organizacji pracy, trybu tworzenia grafików pracy, itd.
O autorze
Kalina Jarosławska
Radca prawny z Kancelarii Prawnej Jarosławska Mońko Staszewski Radcowie Prawni Spółka partnerska
Opinie (95) 2 zablokowane
-
2017-10-31 14:31
Czas pracy
Mnie nie dziwią takie realia bo odkąd pracuję to zawsze w Polsce był wyzysk ludzi za 5 zł brutto na godzinę potem ktoś to dostrzegł i podniósł do 13 zł brutto na godzinę ale co tu mówić jak prawo pracy zostało napisane 1974 roku i tylko zmiany są wprowadzane A czasy się zmieniły i chlebodawcy też bo dziś byle kto może mieć działalność gospodarczą A kiedyś to był człowiek z głową na karku i w głowie miał mózg A dziś byle burak dorobi się na lewo kasy i potem rznie wielkiego Pana A jeszcze słoma z pod buta mu wychodzi eh
- 3 0
-
2017-11-01 01:42
pracodawca sobie może wymagać 24h/dobę
Pracodawca sobie może wymagać co mu się tylko podoba.
A pracownik ma prawo nie pracować u takiego pracodawcy i tyle.- 2 1
-
2017-11-01 12:19
komentarze pod artykulem powinni poczytac REZYDENCI
wówczas stało by się jasne ,ze nie maja po co głodować ............
- 2 1
-
2017-12-12 09:18
Witam! Pracuję od poniedziałku do czwartku w godzinach od 7 do 15.30. W piątki od 7 do 13. Czyli w piątek jest to tylko 6 godzin. Moje pytanie jest następujące - jeżeli biorę dzień wolny i jest to piątek to czy należą mi się jeszcze 2 h wolnego np. w poniedziałek?
- 0 1
-
2020-01-20 20:32
Bzdura
Pracujemy w systemie czerobrygadowym 6 dni pod rząd 2 ranki ,2 popołudniówki , 2 nocki i schodzimy na 7 dzień rano o godz 6 i to jest już
nasz pierwszy dzień wolny który w połowie się prześpi, i cały następny to daje tak naprawdę 1,5 wolnego po 6 dniach harówy po 8 godzin dziennie to daje 48 godzin tygodniowo Warto przypomnieć że pracujemy we wszystkie weekendy I niektóre święta To jest Masakra i Wspóczesne niewolnictwo, co czwarta niedziela wolna to są nadgodziny tragedia !!!!!- 0 0
-
2020-02-19 19:56
Czterobrygadówka
Ja pracuję w systemie czterobrygadowym wekkendy I niektóre święta i wygląda to tak 2 ranki, 2 popołudniówki, 2 nocki, schodzę na 7 dzień rano o godz 6 i to już jest mój pierwszy dzień wolny który, tak naprawdę prześpię,i następny wolny .To naprawdę wychodzi 1,5 dnia wolnego Mam pytanie czy jest wogóle zachowana doba pracownicza W marcu naszych dni roboczych będzie aż 24 , czy to normalne tyle pracować, ludzie są przemęczeni, tą harówą dosłownie płakać się chce...
- 0 0
-
2020-08-26 14:43
Ppp
Pracownik ochrony w dwóch firmach za sierpień mam 550h
- 0 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.