Ile wynosi dopuszczalny tygodniowy czas pracy?

Kalina Jarosławska

28 października 2017 (artykuł sprzed 6 lat)

Opinie (95)

Najnowszy artykuł na ten temat Czy nowy pracodawca może mi skrócić urlop?

W sytuacjach wyjątkowych, wynikających ze szczególnych potrzeb pracodawcy, pracodawca może oczekiwać od pracownika pracy w godzinach nadliczbowych. Jeżeli jednak praca ponadwymiarowa jest z góry zaplanowana, np. wynika z indywidualnych grafików, jest to niedopuszczalne w świetle kodeksu pracy.

Przyjęte jest, że pracownik zatrudniony w podstawowym systemie pracy pracuje maksymalnie 8 godzin na dobę, czyli średnio 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. W jaki sposób policzyć dopuszczalny czas pracy w innym systemie niż podstawowy? Z takim pytaniem zwrócił się do nas czytelnik.

Pracuję w systemie czterobrygadowym, często mam wolny tylko jeden dzień w tygodniu. W miesiącu przepracowuję ok. 192 godziny. Czy pracodawca może ode mnie wymagać tylu godzin pracy? Mam wrażenie, że to wyzysk pracownika.

Odpowiedzi na to pytanie udziela Kalina Jarosławska z Kancelarii Prawnej Jarosławska Mońko Radcowie Prawni Spółka Partnerska.

Co do zasady, system czterobrygadowy polega na tym, że pracownicy podzieleni są na cztery zespoły, z których w danym dniu na poszczególnych zmianach roboczych pracują trzy, a czwarty zespół odpoczywa.

Pracownicy zatrudnieni w ramach czterobrygadowej organizacji pracy zwykle pracują w tzw. podstawowym systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 129 § 1 kodeksu pracy, albo w tzw. systemie czasu pracy w ruchu ciągłym, o którym w art. 138 kodeksu pracy.

W podstawowym systemie czasu pracy każdy pracownik - nawet w czterobrygadowej organizacji pracy - może pracować maksymalnie 8 godzin na dobę i średnio 40 godzin na tydzień w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 miesięcy. Oczywiście może wystąpić praca w godzinach nadliczbowych, ale nie może ona być z góry zaplanowana. Zazwyczaj pracownicy otrzymują indywidualne grafiki, z których wynika, w jakie dni i o jakich porach powinni się stawić do pracy. Grafiki powinny być tak sporządzone, aby nie naruszać maksymalnego dobowego i tygodniowego czasu pracy, a także aby zachować przeciętnie 5-dniowy tydzień czasu pracy i przerwy na odpoczynek.

Natomiast w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym dopuszczalne jest przedłużenie czasu pracy do 43 godzin przeciętnie na tydzień w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 tygodni, a jednego dnia w niektórych tygodniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony do 12 godzin, jednocześnie jednak tygodniowe wydłużenie czasu pracy nie może przekraczać 4 godzin na każdy tydzień okresu rozliczeniowego. Systemu czasu pracy w ruchu ciągłym nie można stosować dowolnie, lecz tylko tam, gdzie prace nie mogą być wstrzymane ze względu na technologię produkcji lub ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności. Za każdą godzinę pracy powyżej 8 godzin na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze czasu pracy pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100%.

Ile godzin w tygodniu pracujesz?

mniej niż 20 godzin 20-39 godzin równy etat, czyli 40 godzin ponad 40 godzin nie pracuję

W obu systemach czasu pracy praca może być wykonywana w niedziele i święta, jednak w takim przypadku pracownikowi należy zapewnić co najmniej raz na 4 tygodnie niedzielę wolną od pracy (art. 15112 kodeksu pracy). Ponadto pracownik za pracę w niedzielę bądź święto powinien otrzymać dzień wolny (w terminie wynikającym z kodeksu pracy) lub - gdy nie jest to możliwe - stosowny dodatek do wynagrodzenia (art. 15111 kodeksu pracy).

W obu systemach czasu pracy, jeżeli przewidują one rozkład czasu pracy obejmujący pracę w niedziele i święta, pracownikowi należy zapewnić łączną liczbę dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiadającą co najmniej liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy przypadających w tym okresie (art. 147 kodeksu pracy).

Ponieważ nie wiadomo, w jakim systemie czasu pracy pracuje czytelnik ani jak wyglądają jego indywidualne grafiki, trudno jednoznacznie stwierdzić, czy pracuje on zbyt dużo. Na pierwszy rzut oka - przynajmniej co do podanego miesięcznego czasu pracy wynoszącego 192 godziny - może wydawać się, że tak. Liczba ta bowiem przekracza miesięczny wymiar czasu pracy liczony zgodnie z art. 130 kodeksu pracy dla podstawowego systemu czasu pracy (w roku 2017 nie przekracza on 184 godzin). Jeżeli czytelnik pracuje w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym, nie jest możliwe stwierdzenie, czy podany przez niego miesięczny czas pracy (192 godziny) przekracza miesięczny wymiar czasu pracy liczony zgodnie z art. 138 § 3 kodeksu pracy, albowiem brak jest danych do dokonania takich obliczeń.

Niezależnie od tego, nawet jeżeli czytelnik pracuje ponadwymiarowo, istotny jest powód wykonywania pracy w zwiększonym wymiarze. Jeżeli są to sytuacje wyjątkowe, wynikające ze szczególnych potrzeb pracodawcy, pracodawca może oczekiwać od pracownika pracy w godzinach nadliczbowych. Jeżeli jednak praca ponadwymiarowa jest z góry zaplanowana, np. wynika z indywidualnych grafików, jest to niedopuszczalne w świetle kodeksu pracy. Wątpliwość może budzić również okoliczność, że czytelnik - jak sam podaje - ma tylko jeden dzień wolny w tygodniu. Może to sugerować, że pracodawca, konstruując grafiki pracy, nie uwzględnia wspomnianego wyżej art. 147 kodeksu pracy; jednak z drugiej strony przepis ten nie wymaga, aby w każdym tygodniu przypadała określona liczba dni wolnych, lecz aby w danym okresie rozliczeniowym pracownik wykonujący pracę w niedziele i/lub święta miał tyle dni wolnych, ile - mówiąc w uproszczeniu - pracownik normalnie pracujący od poniedziałku do piątku. W związku z tym dokładna ocena prawidłowości organizacji czasu pracy czytelnika zależy od faktycznych okoliczności stosowanego wobec niego systemu czasu pracy, organizacji pracy, trybu tworzenia grafików pracy, itd.

Powyższa informacja ma charakter ogólny, nie stanowi porady prawnej i została udzielona wyłącznie na podstawie danych przedstawionych w zapytaniu oraz w oparciu o obowiązujące przepisy prawa. Informacja nie uwzględnia okoliczności faktycznych, które nie zostały ujęte w zapytaniu. W zależności od tych okoliczności, mogłoby zdarzyć się tak, że udzielona informacja nie odpowiada rzeczywistej sytuacji prawnej czytelniczki. W związku z powyższym niniejszej informacji nie można traktować jako podstawy do podejmowania kroków prawnych w indywidualnej sprawie ani jako jakiejkolwiek pomocy prawnej uzyskanej od osoby uprawnionej do świadczenia takiej pomocy. Autor informacji nie ponosi odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę powstałą wskutek lub w związku z zastosowaniem lub niezastosowaniem się do informacji. Wskutek udzielenia informacji pomiędzy autorem tej informacji a składającym zapytanie nie powstaje relacja prawnik-klient.

O autorze

Kalina Jarosławska

Radca prawny z Kancelarii Prawnej Jarosławska Mońko Staszewski Radcowie Prawni Spółka partnerska

Opinie (95) 2 zablokowane

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-28 20:17

wykorzystanie luki.... (1)

Ustanowionej przez polskich prawodawcow za panowania po jest prosta droga do okradania ludzi niepełnosprawnych przez firmy ochroniarskie (zakłady pracy chronionej)....Gdyby organa kontroli powołane do tego uczciwie prowadziły kontrole duza czesc zakładow pracy chronionej zostałaby zamknieta!!! Chodzi o firmy ochroniarskie majace układy we wszystkich organach władzy...Paranoja jest fakt ze firmy okradajac pracowników maja jeszcze dopłaty od panstwa polskiego czyli od podatników!!!!!

tom53
6 lat
- 6 0
Twoja opinia

Zmień treść

Ustanowionej przez polskich prawodawcow za panowania po jest prosta droga do okradania ludzi niepełnosprawnych przez firmy ochroniarskie (zakłady pracy chronionej)....Gdyby organa kontroli powołane do tego uczciwie prowadziły kontrole duza czesc zakładow pracy chronionej zostałaby zamknieta!!! Chodzi o firmy ochroniarskie majace układy we wszystkich organach władzy...Paranoja jest fakt ze firmy okradajac pracowników maja jeszcze dopłaty od panstwa polskiego czyli od podatników!!!!!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-10-28 21:42
  
  a jak myślisz, kto na początku lat 90ych zakładał firmy ochroniarskie ?;)
  
  C.J.
  6 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  a jak myślisz, kto na początku lat 90ych zakładał firmy ochroniarskie ?;)
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-28 21:50

Pojęcie względne. Znajomy się szczyci,że zarabia 4 tysiące zł. Pracuje praktycznie non stop z przerwą na koryto w domu i na sen. Zadnego życia prywatnego. Nic. Kiedyś kumpel pracował na statku. Dobre pieniądze bo 3 tysiące euro. Za naście godzin dziennie przez cały miesiąc. Pytanie czy ten co pracuje mało a zarabi u siebie w kraju "głodowe" 1800-2500 zł i ma czas i dla siebie i dla rodziny jest przegranym? Nie sądze. Priorytety każdy ma inne.

6 lat
- 7 2
Twoja opinia

Zmień treść

Pojęcie względne. Znajomy się szczyci,że zarabia 4 tysiące zł. Pracuje praktycznie non stop z przerwą na koryto w domu i na sen. Zadnego życia prywatnego. Nic. Kiedyś kumpel pracował na statku. Dobre pieniądze bo 3 tysiące euro. Za naście godzin dziennie przez cały miesiąc. Pytanie czy ten co pracuje mało a zarabi u siebie w kraju "głodowe" 1800-2500 zł i ma czas i dla siebie i dla rodziny jest przegranym? Nie sądze. Priorytety każdy ma inne.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-28 22:38

życie... (1)

Ja pracuję codziennie,od 1 do ostatniego po 8 godzin... Fajnie jak by chociaż niedziele były wolne...

ONA
6 lat
- 4 1
Twoja opinia

Zmień treść

Ja pracuję codziennie,od 1 do ostatniego po 8 godzin... Fajnie jak by chociaż niedziele były wolne...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-10-29 15:23
  
  ...
  
  To umów się ze mną:))
  
  ..
  6 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  To umów się ze mną:))
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-28 22:40

Ciekawe jak długo Polacy jeszcze pozwolą sie wykorzystywac przedewszystkich zachodnim firmom które opanowały nasz rynek! (1)

A które nie płaca w Polsce podatków!! Bo podatki od zysków płaca w swoim kraju!!

Jak długo będą sie dorabiać naszym kosztem!!

Lidle ,Biedronki ,Auchan ,Leclerc ,Carrefour i wszystkie inne firmy .za dokładnie taka sama pracę w innych krajach płaca 5 razy więcej pracownikom!!

Ceny w tych marketach na produkty są dokładnie takie same jak w Polsce a często nawet niższe jak to wielokrotnie udowodniono.

Jak długo jeszcze?
6 lat
- 12 0
Twoja opinia

Zmień treść

A które nie płaca w Polsce podatków!! Bo podatki od zysków płaca w swoim kraju!! Jak długo będą sie dorabiać naszym kosztem!! Lidle ,Biedronki ,Auchan ,Leclerc ,Carrefour i wszystkie inne firmy .za dokładnie taka sama pracę w innych krajach płaca 5 razy więcej pracownikom!! Ceny w tych marketach na produkty są dokładnie takie same jak w Polsce a często nawet niższe jak to wielokrotnie udowodniono.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-10-29 20:44
  
  Mam nadzieję, że moja firma będzie mnie wykorzystywać jak najdłużej.
  
  183 dni pracy w roku (fakt - po 12 godzin), pensja nieadekwatna do wysiłku i wiedzy (wielokrotnie zawyżona).
  
  Życzę każdemu - wolę takie wykorzystywanie, niż Vistale, Cristy i inne "czołowe" firmy za 15 PLN/h.
  
  6 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  183 dni pracy w roku (fakt - po 12 godzin), pensja nieadekwatna do wysiłku i wiedzy (wielokrotnie zawyżona). Życzę każdemu - wolę takie wykorzystywanie, niż Vistale, Cristy i inne "czołowe" firmy za 15 PLN/h.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-29 08:36

pracuj .pracuj

trzeba pracowac tyle aż padniesz na pysk,tak wykorzystują pracodawcy,a jeśli chodzi o zapłatę to dać jak najmniej ,bo oni sami nie mają ,a jak się okazuję to mają 3 auta oraz 5 mieszkań .

6 lat
- 6 0
Twoja opinia

Zmień treść

trzeba pracowac tyle aż padniesz na pysk,tak wykorzystują pracodawcy,a jeśli chodzi o zapłatę to dać jak najmniej ,bo oni sami nie mają ,a jak się okazuję to mają 3 auta oraz 5 mieszkań .
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-29 10:56

Pkabex tam rekordy robią najlepiej 24/7

@
6 lat
- 0 2
Twoja opinia

Zmień treść

Pkabex tam rekordy robią najlepiej 24/7
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-29 16:17

Pracować

W stoczniowych spółkach do bólu i spróbuj tylko coś powiedzieć ! A tu w artykule prawniczy bełkot , niech wyślą kontrolę PIP , ciekawe że nigdy nic tam nie wychodzi he he Kto nam pomoże ?????

Ciężka robota
6 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

W stoczniowych spółkach do bólu i spróbuj tylko coś powiedzieć ! A tu w artykule prawniczy bełkot , niech wyślą kontrolę PIP , ciekawe że nigdy nic tam nie wychodzi he he Kto nam pomoże ?????
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-29 20:46

Dopuszczalny czas pracy wynosi 168 godzin tygodniowo - to wynika wprost

... z kalendarza i zegara.
W wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się 169 godzin, w uzasadnionych przypadkach 167 godzin (tylko raz w roku).

6 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

... z kalendarza i zegara. W wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się 169 godzin, w uzasadnionych przypadkach 167 godzin (tylko raz w roku).
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-29 21:15

A kierowca międzynarodowy, do bulu tych godzinach ma

6 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

A kierowca międzynarodowy, do bulu tych godzinach ma
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-30 15:14

a ja pracuję 500 godzin i co mi zrobicie ?

6 lat
- 0 3
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii