Materialna odpowiedzialność zbiorowa spędza sen z powiek nie jednemu pracownikowi. Być może niepotrzebnie. Jeśli pracodawca nie dopełnił wszystkich formalności, taką odpowiedzialność można łatwo podważyć.
Czy pracodawca ma prawo wręczyć mi wypowiedzenie bez podania przyczyny z zachowaniem okresu wypowiedzenia, gdy wiedział, że zgłosiłem niestosowanie się do przeciwdziałania mobbingowi szefostwa do PIP? Stosunek pracy trwał od 2.04.2013 na podstawie umowy o pracę na 3-miesięczny okres próbny. Zostałem również zmuszony do podpisania wspólnej odpowiedzialności, choć żadna inwentaryzacja w momencie zatrudniania mnie nie była przeprowadzona. W jakiej sytuacji pracodawca może żądać ode mnie spłaty ewentualnych braków? Nadmienię iż sklep ma powierzchnię 350 m kw, a na zmianie są maksymalnie 4 osoby (co się rzadko zdarza) i nie ma ochrony, zatrudnionych jest łącznie 8 osób - pyta nasz czytelnik.
tak, pracodawca wymógł na mnie taką deklarację
21%
tak, rozumiałem sytuację i zgodziłe(a)m się bez problemu
4%
nie, choć pracodawca mi proponował
19%
nie, nigdy nie było takiego tematu
56%
Na pytanie naszego czytelnika odpowiada Wojciech Kawczyński, radca prawny z Kancelarii Kawczyński&Kieszkowski Adwokaci i Radcowie Prawni.Odpowiadając na pierwsze z pytań postawionych przez czytelnika, stwierdzić należy, iż co do zasady każda ze stron umowy o pracę ma prawo ją rozwiązać za wypowiedzeniem, którego okres w przypadku umowy o pracę zawartej na okres próbny 3-miesięczny zgodnie z art.34 pkt.3 Kodeksu Pracy (KP) wynosi dwa tygodnie. Jednocześnie zgodnie z art. 30 §4 KP a contrario, wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na okres próbny nie wymaga uzasadnienia. Tak więc choć teoretycznie art. 183e KP chroni pracownika przed negatywnymi konsekwencjami działań pracodawcy względem pracownika korzystającego z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania, do których można byłoby zaliczyć rozwiązanie umowy o pracę z powodu zgłoszenia do Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) naruszeń przez pracodawcę obowiązku z art. 943 §1 KP (przeciwdziałanie mobbingowi), to jednak stwierdzić należy, iż ochrona ta ma charakter raczej iluzoryczny.
Co do zasady bowiem pracodawca nie musi się tłumaczyć dlaczego wypowiedział pracownikowi umowę o pracę zawartą na okres próbny i może to uzasadnić np. negatywną oceną przydatności pracownika do dalszej pracy. Niezwykle trudno będzie przy tym pracownikowi udowodnić, że prawdziwa przyczyna wypowiedzenia umowy była inna, tym bardziej, iż inspektorzy PIP co do zasady winni dążyć do zachowania w poufności danych osoby, która poinformowała ich o nieprawidłowościach, a zatem pracodawca najprawdopodobniej będzie twierdził, iż nawet nie wiedział, iż to faktycznie w wyniku działań czytelnika doszło do kontroli.
Zagadnienie wspólnej odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone kliku pracownikom łącznie z obowiązkiem wyliczenia się reguluje natomiast art. 125 KP.
Warunkiem przyjęcia wspólnej odpowiedzialności za mienie powierzone z obowiązkiem wyliczenia się jest skuteczne powierzenie tego mienia pracownikom. Warunek ten jest spełniony w przypadku jeśli umożliwia się osobom materialnie odpowiedzialnym za to mienie wzięcie udziału w przeprowadzeniu inwentaryzacji i zgłoszenia związanych z tą czynnością uwag (tak SN w wyroku IV PZ 24/77 z dnia 07.VI.1977).
Wynika to z tego, że prawidłowe powierzenie mienia to takie, które dla przejmującego ustala stan zerowy, czyli punkt wyjścia, w kierunku późniejszych rozliczeń. Inwentaryzacja początkowa i końcowa dają możliwość wyliczenia ewentualnego braku (niedoboru w mieniu).(wyrok sądu w Katowicach III APr 82/94 z dnia 21.IV.1995). W konsekwencji brak przeprowadzenia inwentaryzacji przez pracodawcę w momencie zatrudniania czytelnika oznacza brak prawidłowego powierzenia mu mienia z obowiązkiem wyliczenia się, a w konsekwencji możliwość uwolnienia się przez pracownika od odpowiedzialności w przypadku braków w powierzonym mu w ten sposób mieniu.
Co więcej, po każdej zmianie składu pracowników objętych umową o wspólnej odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone z obowiązkiem wyliczenia się, winna być zawarta nowa umowa o wspólnej odpowiedzialności materialnej, albowiem poprzednia wygasa, co skutkuje uchyleniem wspólnej odpowiedzialności materialnej pracowników za powierzone im mienie. (tak SN w wyrokach I PK 551/02 z dnia 12.XI.2003 oraz I PR 369/89 z dnia 23.X.1989).
W konsekwencji mając na uwadze skalę naruszeń przepisów dotyczących powierzenia mienia przez pracodawcę, czytelnik nie powinien mieć szczególnych problemów z ewentualnym uchyleniem się od odpowiedzialności w przypadku wystąpienia przez byłego pracodawcę z roszczeniem o zapłatę odszkodowania za braki w sklepie.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
