• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

O której godzinie kończy się zwolnienie lekarskie?

Andrzej Fortuna
23 lutego 2024, godz. 08:00 
Opinie (16)
W przypadku Państwowej Straży Pożarnej nie istnieje swoboda w ustalaniu długości zmiany ani momentu rozpoczęcia służby. W przypadku Państwowej Straży Pożarnej nie istnieje swoboda w ustalaniu długości zmiany ani momentu rozpoczęcia służby.

Pracując na zmiany dzienne, zazwyczaj nie mamy wątpliwości, kiedy kończy się nasze zwolnienie lekarskie i powinniśmy ponownie pojawić się w pracy. Ta sama kwestia może okazać się problematyczna w przypadku zmian nocnych. Z prośbą o rozstrzygnięcie tej kwestii napisała do nas czytelniczka.



Mój mąż pracuje w wojskowej straży pożarnej w systemie 24/48. Z racji tego, że jego rodzice zachorowali, zdarza się, że musi brać zwolnienie lekarskie, żeby zawieźć ich do lekarza akurat wtedy, gdy ma służbę. Jego przełożony twierdzi, że jego zwolnienie kończy się o północy danego dnia i mąż powinien stawić się w wtedy w pracy i przepracować pozostałe 8 godzin do końca zmiany. Czy rzeczywiście tak jest? Bywa też tak, że przełożony każe mojemu mężowi odrobić te 8 godzin w innym dniu, który sam mu wyznaczy, mimo że mąż zgłasza gotowość do przyjścia do pracy o północy. Czy to zgodne z prawem?
Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna - radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna

Andrzej Fortuna, radca prawny Andrzej Fortuna, radca prawny
W pierwszej kolejności wskazuję, że zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej w sprawie zasad i trybu wykonywania zadań przez Wojskową Ochronę Przeciwpożarową oraz zgodnie z Decyzją nr 125/MON Ministra Obrony Narodowej w sprawie tworzenia i wyposażania wojskowych straży pożarnych czynności w tych jednostkach mogą realizować strażacy Państwowej Straży Pożarnej, żołnierze pełniący czynną służbę wojskową lub pracownicy resortu obrony narodowej posiadający kwalifikacje pożarnicze - wyznaczeni na stanowiska służbowe lub zatrudnieni w tych jednostkach. Zastrzegam zatem, że udzielenie kompleksowej odpowiedzi na pytania dotyczące szeroko pojętego czasu pracy wymagałoby posiadania dodatkowych informacji dotyczących statusu i formy zatrudnienia męża czytelniczki, bowiem w zależności od okoliczności sprawy zastosowanie mogą znaleźć inne przepisy, w tym przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2024 r., poz. 127), ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. z 2022 r., poz. 2305) i ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r., poz. 1465), jak również akty wykonawcze do tych ustaw.

Więcej L4 z powodu zaburzeń psychicznych Więcej L4 z powodu zaburzeń psychicznych

Czy często bywasz na zwolnieniu lekarskim?

Niezależnie jednak od formy zatrudnienia zarówno strażacy Państwowej Straży Pożarnej, żołnierze zawodowi, jak i pracownicy zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę (dalej łącznie nazywani strażakami) mogą powstrzymać się od wykonywania zadań służbowych lub świadczenia pracy w przypadku uzyskania tzw. zwolnienia lekarskiego. W przypadku wszystkich wymienionych wyżej osób okres przebywania na zwolnieniu lekarskim stwierdza zaświadczenie lekarskie wystawione zgodnie z przepisami Ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zgodnie z art. 55 ust. 3 pkt 8 tej ustawy, jeżeli podstawą wystawienia zaświadczenia lekarskiego jest zwolnienie od wykonywania pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym członkiem rodziny, to zaświadczenie musi zawierać informację o okresie tego zwolnienia. Okres zwolnienia mierzony jest dniami kalendarzowymi, zatem zawsze będzie upływał wraz z nadejściem północy. Zgodnie bowiem z art. 111 § 1 k.c. - który to przepis znajduje odpowiednie zastosowanie w związku z brakiem uregulowania w ww. ustawach sposobu obliczania terminów - termin oznaczony w dniach kończy się wraz z upływem ostatniego dnia.

Jeżeli zatem zgodnie z ustalonym harmonogramem strażak miał pełnić 24-godzinną służbę od godz. 8 danego dnia do godz. 8 dnia kolejnego, a otrzymane zwolnienie lekarskie obejmuje tylko ten pierwszy dzień, to w mojej ocenie przełożony ma rację, twierdząc, że ostatnie 8 godzin zaplanowanego dyżuru nie jest objęte zwolnieniem i co do zasady strażak ma obowiązek pełnić w tym okresie służbę lub świadczyć pracę. W związku z upływem terminu obowiązywania zwolnienia lekarskiego dalsza nieobecność strażaka byłaby zatem nieobecnością nieusprawiedliwioną.


Wątpliwości może budzić to, czy pracodawca lub przełożony może nakazać strażakowi odpracowanie ostatnich 8 godzin dyżuru w innym dniu, jednak w mojej ocenie okoliczności związane z czasową nieobecnością strażaka i koniecznością zapewnienia zastępstwa przemawiają za możliwością dokonania w tym przypadku zmiany też dalszego harmonogramu pełnienia służby.

Wskazać należy, że kwestie związane z pełnieniem służby w zmianowym rozkładzie czasu zostały dość szczegółowo uregulowane w przypadku służby pełnionej przez strażaka Państwowej Straży Pożarnej. Zgodnie z §3 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 grudnia 2005 r. w sprawie pełnienia służby przez strażaków Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2023 r., poz. 451), w zmianowym rozkładzie czasu służby, rozpoczęcie pełnienia służby trwającej 24 godziny ustala się na godz. 8, a jej zakończenie na godz. 8 następnego dnia. Tylko w wyjątkowych przypadkach godzina rozpoczęcia pełnienia służby oraz jej zakończenia może być ustalona odmiennie, jednak i w tych przypadkach jej rozpoczęcie może nastąpić nie wcześniej niż o godz. 7 i nie później niż o godz. 8:30. Z powyższego wynika, że w przypadku Państwowej Straży Pożarnej nie istnieje swoboda w ustalaniu długości zmiany ani momentu rozpoczęcia służby, pewne wątpliwości zatem budzi ocena możliwości faktycznego rozpoczęcia służby o północy.

Tak szczegółowych zasad nie przewidują przepisy dotyczące czasu pełnienia służby przez żołnierzy zawodowych ani przepisy dotyczące czasu wykonywania pracy przez pracowników.


Niemniej jednak na uwadze należy mieć również okoliczności, które są wspólne dla wszystkich osób pełniących dyżury w wojskowych strażach pożarnych, a mianowicie okoliczności związane z organizacją i funkcjonowaniem wojskowych straży pożarnych. Zgodnie z Decyzją nr 125/MON Ministra Obrony Narodowej w sprawie tworzenia i wyposażania wojskowych straży pożarnych jednostki te składają się z podstawowych komórek organizacyjnych zwanych modułami, utworzonych przez czteroosobowe zastępy (dowódcę zastępu, dwóch ratowników-kierowców lub dwóch kierowców-ratowników i ratownika). Szczegółowe zasady dotyczące organizacji i minimalnej liczby osób na zmianie służbowej, gotowych do natychmiastowego podjęcia działań ratowniczych, co do zasady określa regulamin funkcjonowania wojskowej straży pożarnej. Wyjątkiem są wojskowe straże pożarne zlokalizowane na lotniskach, bowiem w tym przypadku minimalną liczbę osób na zmianie służbowej określają przepisy ww. decyzji.

Okres zwolnienia mierzony jest dniami kalendarzowymi, zatem zawsze będzie upływał wraz z nadejściem północy. Okres zwolnienia mierzony jest dniami kalendarzowymi, zatem zawsze będzie upływał wraz z nadejściem północy.
Niezależnie zatem od statusu danej wojskowej straży pożarnej w każdym przypadku obowiązują pewne normy określające minimalny skład osobowy pełniący służbę zmianową. W związku z tym, gdy dany strażak nie może stawić się na swoją zmianę z powodu konieczności sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, to zapewne sprostanie ww. minimalnym normom będzie wymagało znalezienia na jego miejsce zastępcy. Z kolei powrót takiego strażaka w trakcie trwania zmiany w danych okolicznościach może skutkować dezorganizacją pracy całej jednostki.

Zasiłek opiekuńczy na opiekę nad  wnukami. Czy to zgodne z prawem? Zasiłek opiekuńczy na opiekę nad wnukami. Czy to zgodne z prawem?
W doktrynie przyjmuje się, że nawet w relacjach pracowniczych (które charakteryzuje zdecydowanie mniejszy stopień podporządkowania niż w przypadku służby) pracodawca ma w określonych okolicznościach możliwość zmiany harmonogramu pracy bez zgody pracownika. Wprawdzie w przepisach Kodeksu pracy nie przewidziano wprost uprawnienia do dokonywania przez pracodawcę jednostronnych zmian ustalonego już harmonogramu czasu pracy, jednakże możliwość taka jest powszechnie dopuszczana - jeśli przyczyny modyfikacji są obiektywne. A za takie obiektywne przyczyny uznaje się np. chorobę innego pracownika, jego urlop na żądanie czy właśnie konieczność sprawowania osobistej opieki nad chorym członkiem rodziny. Powyższe potwierdziło m.in. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w swoim stanowisku z dnia 18 października 2013 r. (Rzeczposp. PiP 2013, nr 9673, str. 5.). Co jednak istotne, w przypadku pracowników szczegółowe regulacje związane ze zmianą harmonogramu pracy powinny być zawarte w przepisach wewnątrzzakładowych obowiązujących u danego pracodawcy, np. w regulaminie pracy.

Podsumowując, niezależnie od podstawy zatrudnienia lub pełnienia służby przez strażaka sytuacje nagłe związane z pilną koniecznością zapewnienia zastępstwa celem zapewnienia pełnej obsady dyżuru zmianowego w mojej ocenie mogłyby stanowić obiektywną przyczynę uzasadniającą dokonanie modyfikacji harmonogramu pełnienia służby i jednocześnie uzasadniać decyzję pracodawcy lub przełożonego o nakazaniu pełnienia służby w innym dniu. Na uwadze należy mieć potrzeby związane z zapewnieniem pełnego składu osobowego dla każdej zmiany i tym samym nadrzędny cel funkcjonowania straży pożarnych - utrzymania pełnej gotowości operacyjnej do działań ratowniczych.

O autorze

autor

Andrzej Fortuna

radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna

Opinie (16) 2 zablokowane

Wszystkie opinie

  • dobrze wyjaśnione zagdanienie

    chyba pierwszy raz jest to jasno napisane. Ponadto dziwie się trochę autorce zapytania. Z jej wypowiedzi wynika, że te sytuacje są co najmniej częste: przecież chyba nikt by nie robił "afery" jakby musiał przyjść i rozpocząć służby o północy.

    • 14 2

  • Opinia wyróżniona

    Czyli trzeba lekarzowi zwracać uwage an godziny pracy

    Trochę bez sensu gdyby zamiast opieki nad kimś ten pan był faktycznie chory i musiał o północy iść do pracy.
    Najgorzej jednak, że skoro musi brać dodatkowy dzień, potem w papierach wygląda to na częste zwolnienia, a to jednak wynika z tych +8 godzin...

    • 9 1

  • Praca w straży

    Przepracowałem w wsp 25 lat i nie spotkałem się z takim ewenementem. Jeśli to co pisze autorka jest prawdą to mogę współczuć takiego Komendanta, który szuka kwadratowych jaj i nie ma co robić tylko nanosić zmiany na grafiku

    • 13 3

  • Dla żonki (1)

    kamińskiego "zwolnienie" to czas na polityczne standupy w bieda szmatach z lumpexu.

    • 6 9

    • A dla adamowicz żeby się w sądzie nie stawić.

      • 5 1

  • Opinia wyróżniona

    Wszystko zależy od przełożonego i od tego jak często

    Chodzi się na zwolnienia. Pracowałam kiedyś w firmie produkcyjnej na 3 zmiany w systemie tygodniowym. Mieliśmy taką agentkę, że jak jej nocki wypadały to często szła na zwolnienie. Kierownik jak się wkurzył to zaczął jej wpisywać w grafik, że jak jej się o północy kończyło zwolnienie to wpisywał w grafik od północy do ósmej rano. Jak ona to opowiadała obcym to każdy myślał, matko co za wstrętny kierownik, ale z perspektywy współpracowników to kierownik był spoko. Bo to my głównie byliśmy obciążenie jej nieobecnością.

    • 14 0

  • (2)

    Do roboty, a nie zwolnienia lekarskie w głowie. Potem jeden z drugim biadoli jak mało zarabiają. Jakie podejście, takie zarobki. Ja przez ponad 20 lat kariery zawodowej nie byłem ani jednego dnia na chorobowym. Można? Oczywiście, że można. No i zarabiam odpowiednio, bo 50-80 koła miesięcznie na czysto. A kombinatorzy i leserzy tylko patrzą jak by tu lewe zwolnienie wyciągnąć. I jak jest artykuł o średniej krajowej to miauczą, że "panie, kto tyle zarabia, chyba obajtek".

    • 5 21

    • Widać, że ci potrzebne

      • 1 0

    • Widać egoisto

      Nie masz dzieci. Dopóki nie urodziłam maluchów, też nie brałam zwolnień. Jak poszły do żłobka i przedszkola to się zaczęła choroba na chorobie. I szczerze mówiąc mam w du.ie co myśli mój pracodawca. Moje dzieci są najważniejsze. I dopóki mnie potrzebują, będę chodziła na zwolnienia.

      • 1 2

  • Dobowy wymiar czasu pracy (1)

    Panie Mecenasie proszę jeszcze raz się się odnieść do sprawy uwzględniając dobowy wymiar czasu pracy.

    • 3 0

    • Dokładnie....

      Pan Mecenas Jedak poszedł w swojej odpowiedzi trochę na skróty. Tutaj jest mowa o systemie pracy cała dobre. Biorąc np urlop jedna służbę (24h) trzeba wziąć aż 3 dni urlopu (3x8h) co jest nonsensem absolutnym. Dzień urlopu czy dzień L4 to powinno być doba czyli 24h a nie 8godzin. Najgorzej jest właśnie z urlopem gdzie dużo się traci na tym

      • 0 0

  • Zwolnienie na weekend (1)

    Taki lifehack ze zwolnieniami - warto brać zawsze zwolnienie na weekend.
    Jak ktoś pracuje poniedziałek-piątek, to jak weźmie zwolnienie na weekend to dostaje dodatkowy zasiłek 80% wynagrodzenia za dni weekendu.

    Biorąc zwolnienie od piątku do poniedziałku dostanie się zamiast 100% wynagrodzenia za dwa dni, 80% wynagrodzenia za 4 dni, czyli tak naprawdę więcej.

    Podobno najbezczelniejsi potrafią iść do lekarza i wziąć zwolnienie tylko na sobotę-niedzielę i pracodawca ma obowiązek wtedy za te dni wypłacić 80% wynagrodzenia.

    • 0 4

    • nie prawda

      To akurat nie prawda, zwolnienie lekarskie jest liczone trochę inaczej. Dla ułatwienia miesiac ma 31 dni, zarabiam 3100zł, i teraz biorę powiedzmy sobie ten weekend zwolnienie to pensję dostaję liczoną tak: 3100zł/31 dni, stawka dzienna 100zł, czyli za weekend dostanę mniej bo 2x80zł. Pensja wyniesie ostatecznie 3060zł :-) Lepiej brać bez weekendów :)

      • 2 0

  • U mnie w porcie noc to dwa dni

    Należy przypomnieć lekarzowi, że zwolnienie kończące się na rozpoczętej nocy musi być wystawione z datą dnia następnego. Na noc 25 lutego, to zwolnienie z datą 26 luty. Zawsze, bo inaczej .... : zapraszamy w nocy do pracy.

    • 0 0

  • Zwolnienie

    A zwolnienie jak się kończy o północy to znaczy że z domu wychodzę 00:01? :) zanim dojadę to 1 będzie chyba że na pieszo to nawet 3

    • 0 0

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Pracodawcy w Trójmieście

Forum

  • Praca Ostatni post: 1 tydzień temu
    (1 post)

Najczęściej czytane