Czas pracy i rozliczenie dni wolnych często sprawia kłopot, zwłaszcza gdy pracujemy w systemie zmianowym. Jak rozliczyć pracę w niedzielę? Jak, gdy po drodze wypada jakieś święto.
- Pracuję w systemie trzyzmianowym. Jeżeli idę do pracy w sobotę lub niedzielę, bo pracodawca tego wymaga. Ile dni wolnego powinien mi oddać pracodawca za te dni? Czy jest to 1 do 1? Drugie pytanie. Jeżeli idę do pracy w święto, np. w Boże Ciało to ile powinienem mieć do odbioru za ten dzień dni wolnych. Za ten dzień pracodawca nie zapłaci setek - pyta czytelnik.Porady prawne w serwisie Praca
Zgodnie z art. 128 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 z późn. zm.) przez pracę zmianową należy rozumieć wykonywanie pracy według ustalonego rozkładu czasu pracy przewidującego zmianę pory wykonywania pracy przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni.
Natomiast, zgodnie z art. 146 Kodeksu
praca zmianowa jest dopuszczalna bez względu na stosowany system pracy, co w konsekwencji oznacza, że można ją stosować zarówno w systemie podstawowym, równoważnym, jak i w pracy w ruchu ciągłym. W tym miejscu warto zaznaczyć, iż praca zmianowa należy do kategorii prac dozwolonych w niedzielę i święta, niemniej jednak w takim wypadku art. 147 Kodeksu pracy nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikowi łącznej liczby dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiadającej co najmniej liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy przypadających w tym okresie.
Zgodnie z art. 151 (9) § 1 Kodeksu pracy dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy. Obecnie ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. (Dz. U. z 2020, poz. 1920) wymienia 13 świąt, które są dniami wolnymi od pracy Zgodnie z art. 1 pkt 1 powyższej ustawy są to: 1 stycznia Nowy Rok; 6 stycznia - Święto Trzech Króli; pierwszy dzień Wielkiej Nocy; drugi dzień Wielkiej Nocy; 1 maja - Święto Państwowe; 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja; pierwszy dzień Zielonych Światek; dzień Bożego Ciała; 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny; 1 listopada - Wszystkich Świętych; 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości; 25 grudnia - Pierwszy Dzień Bożego Narodzenia; 26 grudnia - drugi Dzień Bożego Narodzenia. W tym miejscu warto nadmienić, iż za pracę w niedzielę i święto, w przypadkach, uważa się pracę wykonywaną między godziną 6 w tym dniu a godziną 6 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina.
Sposób rozliczenia pracy w niedzielę lub święto został określony art. 151 (11) Kodeksu pracy. Co do zasady pracownikowi, wykonującemu pracę w niedzielę lub święto pracodawca zobowiązany jest zapewnić
- 1. w zamian za pracę w niedzielę - w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli;
- 2. w zamian za pracę w święto - w ciągu okresu rozliczeniowego.
Jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie w powyższym terminie dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w niedzielę, pracownikowi przysługuje dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego a w razie braku możliwości udzielenia dnia wolnego od pracy w tym terminie - dodatek do wynagrodzenia w wysokości określonej w art. 151 (1) § 1 pkt 1 Kodeksu (100 proc. wynagrodzenia), za każdą godzinę pracy w niedzielę.
Z kolei, w przypadku gdy nie jest możliwe wykorzystanie w powyższym terminie dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w święto, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości określonej w art. 151 (1) § 1 pkt 1 Kodeksu (100 proc. wynagrodzenia), za każdą godzinę pracy w święto.
Odnosząc się w tym miejscu do pytania zadanego przez czytelnika, należy stwierdzić, iż zarówno za pracę w niedzielę, jak i pracę w dzień Bożego Ciała, przysługuje czytelnikowi 1 dzień wolny, którego pracodawca powinien udzielić zgodnie z wyżej opisanymi zasadami. Jeżeli natomiast, nie będzie możliwe udzielenie takiego dnia powinien wypłacić dodatek do wynagrodzenia.
Ustosunkowując się natomiast do kwestii sobót należy stwierdzić, iż nie są one dniami wolnymi od pracy, o których mowa w art. 151 (9) § 1 Kodeksu pracy i nie podlegają wspomnianym regulacjom. Sobota może być dla pracownika dniem wolnym, ale musi znajdować to pokrycie w obowiązującym go rozkładzie czasu pracy. Niemniej jednak, może się zdarzyć, iż ze względu na szczególe potrzeby pracodawcy lub konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, pracownik zostanie zobowiązany przez pracodawcę do pracy również w sobotę, mimo że obowiązujący go rozkład czasu pracy jej nie obejmuje. W takim wypadku, zgodnie z art. 151 (3) Kodeksu pracy pracownikowi przysługuje w zamian inny dzień wolny, którego należy udzielić do końca okresu rozliczeniowego w terminie z nim uzgodnionym.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
