Nie zawsze mamy ochotę wykorzystać cały przysługujący nam w danym roku urlop. Czy w takim wypadku pracodawca może zmusić nas do odpoczynku?
Jeden z moich pracowników, mimo planowanego urlopu 14-dniowego, nie pobrał go. Pozostało mu osiem dni za 2018 r. do wybrania. Czy w związku z tym mogę bez jego zgody wysłać go na cały zaległy urlop za 2018 r.?Odpowiedzi na to pytanie udzielił mecenas Wojciech Kawczyński z Kancelarii Prawnej Kawczyński i Kieszkowski Adwokaci i Radcowie Prawni Sp.p. w Gdańsku.
Na wstępie podkreślić należy, iż prawo pracownika do urlopu jest prawem zagwarantowanym przez Konstytucję RP (art. 66 ust.2). Na gruncie prawa pracy prawo do urlopu wynika z art. 14 i art. 152 Kodeksu pracy. Prawo do urlopu jest prawem osobistym i niezbywalnym, co oznacza, że nie tylko pracodawca, ale też pracownik nie może przenieść przysługującego pracownikowi urlopu na inną osobę, ale też pracownik nie może się prawa do urlopu zrzec (art. 152 §2 Kodeksu pracy). Zasada ta dotyczy urlopu zarówno bieżącego, jak i zaległego.
Powyższa reguła wynika z celu urlopu, którym jest umożliwienie pracownikowi regeneracji fizycznej i psychicznej po okresie pracy. Z tego też powodu pracownik powinien wykorzystać cały przysługujący mu urlop w całości. Jedynie na jego wniosek pracodawca może podzielić przysługujący mu urlop na części, jednak żadna z nich nie może być krótsza niż 14 dni.
nie, zostało mi kilka dni
34%
nie, mam całkiem spory zapas na ten rok
29%
nie przysługuje mi urlop
6%
Przechodząc do zagadnienia będącego przedmiotem pytania czytelnika, na początku należy wskazać, że zgodnie z art. 168 Kodeksu pracy urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z przyjętym planem urlopu należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Urlopem zaległym należy zatem nazwać sytuację, gdy pracownik nie wykorzysta urlopu do końca roku kalendarzowego, za który ten urlop przysługuje. W takiej sytuacji ww. przepis obliguje pracodawcę do udzielenia urlopu do końca września kolejnego roku kalendarzowego. Oznacza to również, że urlop ten powinien się rozpocząć nie później niż w ostatnim dniu września, w którym pracownik zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy miał wykonywać pracę.
Ponadto, co do zasady, pracownik nie może uchylać się od wykorzystania zaległego urlopu w terminie wskazanym powyżej. W przedmiotowym zakresie wypowiedział się nawet Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 stycznia 2006 r., I PK 124/05, w którym uznał jednoznacznie, że pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody.
Reasumując, w niniejszej sprawie dopuszczalne jest udzielenie pracownikowi zaległego urlopu za 2018 r. w wymiarze ośmiu dni pracy, nawet bez jego zgody.
Porady prawnika
Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl