• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Czy pracodawca może mnie zwolnić z dnia na dzień?

Patrycja Roszczyniała
13 lutego 2024, godz. 08:15 
Opinie (19)
Najnowszy artykuł na ten temat Szkolenie po nocnej zmianie. Czy to legalne?
Oświadczenie o wypowiedzeniu zlecenia nie wymaga wskazania powodu wypowiedzenia i jest skuteczne niezależnie od tego, czy jakikolwiek obiektywnie istniał. Oświadczenie o wypowiedzeniu zlecenia nie wymaga wskazania powodu wypowiedzenia i jest skuteczne niezależnie od tego, czy jakikolwiek obiektywnie istniał.

Zgodnie z prawem umowa zlecenie może zostać wypowiedziana w każdym czasie, zarówno przez zleceniodawcę, jak i przez zleceniobiorcę. Czy to oznacza, że zwolniony z dnia na dzień pracownik nie ma żadnych szans na otrzymanie rekompensaty finansowej? Z takim pytaniem zwróciła się do nas czytelniczka.



Zostałam zwolniona z pracy z dnia na dzień na umowie zlecenie. Pracodawca dał mi wypowiedzenie za porozumieniem stron, natomiast żadnego porozumienia nie było, jak również żadnego podanego ważnego powodu, oprócz tego, że nie opłaca mu się dwóch pracowników trzymać na jednym stanowisku (pracowałam na zmianę z inną dziewczyną). Miałam wyznaczony już grafik na cały miesiąc, a przed jego połową zostałam zwolniona i zostawiona bez dochodu. Czy to zgodne z prawem?
Na pytanie odpowiada Patrycja Roszczyniała - adwokatKancelarii Adwokackiej Patrycja Roszczyniała

Patrycja Roszczyniała, adwokat Patrycja Roszczyniała, adwokat
Obowiązująca w porządku prawnym zasada swobody umów i wyboru różnorodnych form zatrudnienia pozwala pracodawcom na sięganie do pozapracowniczych form zatrudnienia, zwłaszcza umów cywilnoprawnych. Wśród wielu umów przewidzianych w Kodeksie cywilnym (dalej jako: k.c.) często jako podstawę świadczenia pracy stosuje się umowę zlecenie (art. 734 - 751 k.c.). Popularność tej umowy spowodowana jest przede wszystkim niższymi kosztami pracy i w zasadzie brakiem minimalnych standardów ochrony zatrudnionych.

Zgodnie z art. 746 §1 i 2 k.c. zlecenie można wypowiedzieć w każdym czasie - zarówno przez zleceniodawcę, jak i przez zleceniobiorcę. Dotyczy to również zlecenia zawartego na czas oznaczony. Z oczywistych względów nie można natomiast wypowiedzieć stosunku zlecenia, który już uległ rozwiązaniu - np. w wyniku wykonania zlecenia przez przyjmującego zlecenie.


Co do zasady oświadczenie o wypowiedzeniu zlecenia nie wymaga wskazania powodu wypowiedzenia i jest skuteczne niezależnie od tego, czy jakikolwiek obiektywnie istniał. Natomiast jeżeli zlecenie miało charakter odpłatny (tak jak prawdopodobnie miało to miejsce w przypadku czytelniczki) - od istnienia powodu, i to powodu ważnego, uzależnione są dalsze skutki wypowiedzenia. Zgodnie z §1 art. 746 k.c. w razie odpłatnego zlecenia zleceniodawca obowiązany jest uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę.

Czy zwolniono cię kiedyś z pracy?

Szkoda czytelniczki może polegać przede wszystkim na utraconym przez nią wynagrodzeniu za niewykonaną część zlecenia. Zakres obowiązku odszkodowawczego podlega jednak, co do zasady, pomniejszeniu o korzyści, które przyjmujący zlecenie uzyskał, wykonując inne czynności w czasie, w którym wykonywałby wypowiedziane zlecenie. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1972 roku o sygn. I PR 8/72 wypowiedzenie umowy zlecenia bez ważnej przyczyny uzasadnia - w świetle art. 746 § 1 KC - obowiązek zleceniodawcy naprawienia szkody, którą są utracone zarobki.


Kodeks cywilny nie wskazuje katalogu ważnych powodów wypowiedzenia umowy zlecenia. Zgodnie z poglądami doktryny "ważnymi powodami" mogą być zarówno przyczyny obiektywne - np. zmiany sytuacji gospodarczej, zmiany w prawie itp., jak i zjawiska odnoszące się do osób, stron czy stosunków pomiędzy nimi - np. zmiana sytuacji życiowej czy ekonomicznej strony, nieporozumienia pomiędzy dającym a przyjmującym zlecenie. W szczególności ważnym powodem wypowiedzenia zlecenia przez dającego zlecenie jest nieudzielenie mu przez przyjmującego zlecenie potrzebnej wiadomości o przebiegu wykonania umowy oraz uzasadniona utrata zaufania w uczciwość, staranność czy umiejętności przyjmującego zlecenie. Przedstawiony przez czytelniczkę powód wypowiedzenia umowy zlecenia - tj. nieopłacalność zatrudniania dwóch osób na tym samym stanowisku, aby mógł być uzany za "ważny powód", wymaga zaistnienia zmiany sytuacji ekonomicznej zlecającego. Tylko w takim wypadku nie będzie ciążył na nim obowiązek wypłaty ewentualnego odszkodowania.

Podkreślić również należy, że strony umowy zlecenia mogły w ramach swobody umów odmiennie uregulować możliwość wypowiedzenia przedmiotowej umowy. Dlatego w celu ustalenia, czy przedstawione przez czytelniczkę okoliczności wypowiedzenia umowy zlecenia powodują jej rozwiązanie i rodzą ewentualną odpowiedzialność odszkodowawczą kluczowe jest dokładne przeanalizowanie treści zawartej przez strony umowy.


Warto również wspomnieć, że ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 dalej jako: k.p.) w art. 22 §11 przewiduje tzw. "miękkie domniemanie stosunku pracy", które oznacza, że podporządkowanie świadczenia usług za wynagrodzeniem, tudzież zastępowanie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu podporządkowania, jest stosunkiem pracy bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. W przypadku, gdyby czytelniczka wykonywała swoją pracę w warunkach podporządkowania poleceniom pracodawcy, konkretyzującym czynności, które w ramach umówionego rodzaju pracy ma wykonać, a także wskazującym sposób oraz czas i miejsce ich wykonywania - mimo nazwania umowy "umową zlecenia" - będzie zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy. Konsekwencją tego będzie objęcie czytelniczki poprzez przepisy k.p. normami gwarancyjnymi zawierającymi określone, bezwzględne minima dotyczące rozwiązania umowy o pracę.

O autorze

autor

Patrycja Roszczyniała

adwokat, Kancelaria Adwokacka Patrycja Roszczyniała

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (19)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Pracodawcy w Trójmieście

Forum

Najczęściej czytane