Co zrobić gdy pracodawca nie płaci regularnie?

Zwyczajowo wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Nasza czytelniczka niedawno zmieniła pracę i dowiedziała się od swoich współpracowników, że wypłata przelewana jest pod koniec miesiąca. Okazuje się jednak, że pieniądze wpływają na konto pracowników nieregularnie, najczęsciej w ciągu pierwszych 10-14 dni nowego miesiąca. Pani Barbara chciałaby się dowiedzieć, czy można zmusić pracodawcę, aby wypłaty pojawiały się w miarę regularnie?

Termin wypłaty wynagrodzenia powinien być określony w regulaminie pracy lub regulaminie wynagradzania, ewentualnie w układzie zbiorowym pracy, a w ich braku w umowie o pracę. Dniem właściwym dla wypłaty wynagrodzenia jest zatem konkretny, określony przez pracodawcę dzień, a nie taki o którym pani dowiedziała się przy okazji rozmów z innymi pracownikami. Roszczenie o zapłatę wynagrodzenia w takiej sytuacji staje się wymagalne dnia następującego po dniu wskazanym.

Natomiast, jeżeli dzień wypłaty wynagrodzenia nie został określony w regulaminie pracy lub regulaminie wynagradzania, w układzie zbiorowym pracy, a w ich braku w umowie o pracę, zastosowanie mają wprost przepisy kodeksu pracy. Czyli, wynagrodzenie za pracę płatne jest raz w miesiącu i wypłaca się je niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Wynagrodzenie wypłaca się "z dołu" a zatem po wykonaniu pracy.

Pracodawca jest zobowiązany wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy (art. 96 § 1 Kp), przy czym jeżeli termin ustalony jako dzień wypłaty wynagrodzenia jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie powinno być wypłacone w dniu poprzedzającym.

Terminowa i prawidłowa wypłata wynagrodzeń należy do podstawowych obowiązków pracodawcy.Prawną podstawę dochodzenia roszczenia o zapłatę zaległego wynagrodzenia stanowi art. 85 § 1 i 2, art. 96 § 1 oraz 94 pkt 5 kp). W związku z powyższym, jeżeli pracodawca nie spełnia swoich podstawowych obowiązków związanych ze stosunkiem pracy, pracownik ma prawo dochodzić swoich praw na drodze postępowania sądowego.

Niewypłacenie pracownikowi wynagrodzenia stanowi również wykroczenie z art. 282 § 1 pkt 1 kodeksu pracy. Zgodnie w tym przepisem, kto, wbrew obowiązkowi nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika, wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia bezpodstawnie obniża albo dokonuje bezpodstawnych potrąceń, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.

W związku z powyższym pracownik może dochodzić od pracodawcy na drodze sądowej zapłaty zaległego wynagrodzenia za pracę. Jeżeli wysokość zaległego wynagrodzenia za pracę nie przekracza 10.000 zł, pracownik winien złożyć pozew na urzędowym formularzu (dostępnym w biurach podawczych sądów oraz na stronach internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości. Pozew w postępowaniu cywilnym - formularz "P"). W sytuacji, gdy pracownik dochodzi kwoty wyższej, niż podana, nie ma potrzeby wypełniania formularza.

W treści pozwu pracownik może wnioskować o wydanie przez sąd nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie zobowiązują jednak pracownika do załączenia do pozwu pisemnego wezwania pracodawcy do zapłaty zaległych należności na rzecz pracownika (jest tak np. w postępowaniu w sprawach gospodarczych), stąd pracownik nie ma takiego obowiązku. Do pozwu należy dołączyć jednak umowę o pracę i inne posiadane przez pracownika dokumenty stanowiące dowód braku zapłaty wynagrodzenia pracownikowi.