- 1 Praca na wakacje 2024: oferty i zarobki (39 opinii)
- 2 Lewica chce walczyć o krótszy tydzień pracy (361 opinii)
- 3 Czy chorobowe, to to samo, co zdrowotne? (15 opinii)
- 4 4500 zł dla każdego? Płaca minimalna będzie rosła (236 opinii)
- 5 Czy pracodawca może skrócić urlop? (16 opinii)
Pracodawca jest zobowiązany zapewnić dzień wolny pracownikowi wykonującemu pracę w święto. Dzień wolny udzielony w zamian za pracę w niedzielę powinien przypadać w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli. Jeżeli jest możliwość udzielenia dnia wolnego za ten dzień, a pracodawca nie chce wyrazić na to zgody - dochodzi do naruszenia prawa.
Mam pytanie odnośnie czasu wolnego od pracy oraz o ciągłości pracujących dni z rzędu. Pracuję na dwie zmiany czyli od poniedziałku do niedzieli od 6 do 14, potem z niedzieli na poniedziałek przychodzę na drugą zmianę i od poniedziałku do piątku pracuję od 14 do 22, potem mam sobotę i niedzielę wolną i tak cały czas. Za dwa dni mam płacone 100%, a za kolejne dwa dni (czasem jest nawet 4 dni, gdy przypada więcej weekendów pracujących) dostaję wolne. Nie przekraczam wymiaru czasu pracy określonego na dany miesiąc. Zastanawiam się również czy pracodawca może nam odmówić wolnego dnia za święto przypadające w sobotę (w takim przypadku mam za tę sobotę liczone nadgodziny 100%). Pracuję na umowę o pracę na cały etat. Proszę o odpowiedź - pisze nasza czytelniczka.
Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna - radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna.
W przedstawionym rozkładzie pracy szczególne wątpliwości budzić może respektowanie przez pracodawcę prawa pracownika do nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego. Zgodnie z art. 133 § 1 Kodeksu pracy (dalej k.p.), pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Paragraf 2 wskazanego przepisu stanowi, że w przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika, w związku z jego przejściem na inną zmianę (zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy), tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 24 godziny. Co do zasady odpoczynek, o którym mowa wyżej, powinien przypadać w niedzielę, jednak na podstawie § 4, w przypadku dozwolonej pracy w niedzielę (co, jak zakładam, ma miejsce w przedstawionej sprawie - zgodnie z art. 151(10) pkt 3 k.p.), odpoczynek przypadać może w innym dniu niż niedziela.
Natomiast tydzień, w którym przysługuje należny pracownikowi okres odpoczynku, na podstawie art. 133 k.p., nie pokrywa się (a przynajmniej - nie musi się pokrywać) z tygodniem kalendarzowym. W świetle regulacji prawa pracy tydzień jest 7-dniowym odcinkiem czasu obejmującym dni kalendarzowe poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego, a więc od pierwszego dnia miesiąca branego pod uwagę jako początek okresu rozliczeniowego. Przenosząc powyższe na przedstawioną przez czytelnika sytuację, należy stwierdzić, że właściwa jej ocena uzależniona jest od tego, w jakim dniu tygodnia rozpoczął się (liczony w miesiącach) okres rozliczeniowy.
Jeśli takim dniem jest poniedziałek, który czytelnik podaje jako początek pierwszej zmiany - skonstruowany dla niego grafik narusza prawo pracownika do odpoczynku. W tygodniu bowiem liczonym od poniedziałku do niedzieli - nie występuje odpoczynek o długości co najmniej 24 godzin (z uwagi na przejście na kolejną zmianę - taki czas odpoczynku byłby zgodny z prawem). Jeśli natomiast początkiem okresu rozliczeniowego jest inny dzień tygodnia występujący po opisanym poniedziałku - wymagany okres wypoczynku jest zachowany na przełomie niedzieli i kolejnego poniedziałku (przerwa 24-godzinna od godz. 14 w niedzielę do godz. 14 w poniedziałek).
W przypadku weekendów pracujących, wskazane w pytaniu wynagrodzenie otrzymywane za dwa dni z dodatkiem 100% dotyczy pracy w soboty. Wolne dni związane są natomiast z określonym w art. 151 (11) § 1 pkt 1 k.p. obowiązkiem pracodawcy zapewnienia pracownikowi dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę. Dzień wolny udzielony w zamian za pracę w niedzielę, co do zasady powinien przypadać w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli.
Odpowiadając na pytanie dotyczące możliwości odmowy udzielenia pracownikowi dnia wolnego za święto przypadające w sobotę, stwierdzić należy, że w praktyce sytuacja taka może mieć miejsce - jednakże jej ocena zależy od okoliczności danego przypadku. Zgodnie z art. 151 (11) k.p. pracodawca zobowiązany jest zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę w święto, dzień wolny w ciągu okresu rozliczeniowego. Na podstawie natomiast §3 wskazanego artykułu, jeżeli nie jest możliwe wykorzystanie we wskazanym terminie dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w święto, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100%, za każdą godzinę pracy.
Zatem ustawodawca dopuszcza sytuację braku możliwości udzielenia dnia wolnego, niemniej, zgodność z prawem takiego działania uzależnia od istnienia "braku możliwości udzielenia dnia wolnego". Jeżeli możliwość udzielenia dnia wolnego istnieje - a pracodawca tego nie czyni - dochodzi do naruszenia prawa.
Przepis nie precyzuje przy tym przesłanek "niemożności" wykorzystania dnia wolnego od pracy, co stwarza szerokie pole interpretacyjne. W doktrynie uznaje się, że mieszczą się w tym pojęciu między innymi okresowe przyczyny ekonomiczne leżące po stronie pracodawcy. Natomiast w sytuacji gdy zjawisko nieudzielania dni wolnych ma charakter regularny, a na rynku pracy można pozyskać nowych pracowników - działanie pracodawcy jest niezgodne z prawem.
Nadmieniam także, że za niedopuszczalne uznaje się planowanie pracownikowi pracy w godzinach nadliczbowych, a tym bardziej planowanie tzw. nadgodzin permanentnie. Instytucja nadgodzin ma charakter wyjątkowy - uwarunkowana jest szczególnymi potrzebami pracodawcy. Jeśli potrzeba realizacji nadgodzin trwa dłuższy czas - pracodawca winien przedsięwziąć środki organizacyjne zapobiegające temu - np. zwiększenie zatrudnienia, rezygnacja ze zleceń, reorganizacja zakładu pracy.
Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl
Miejsca
Opinie (45) 2 zablokowane
-
2015-12-12 12:00
tylko teoria (3)
Popatrzmy na pracowników stoczni... Min. 200-250 godzin w miesiącu (czasem nawet i po 300), praca 7 dni w tygodniu, często w święta np. 1 maj, 15 sierpień. I nikt nic nie może powiedzieć pracodawcy, bo afera i straszenie, że z pracy zwolnią. To dotyczny wszystkich - na umowę o pracę, zlecenie i na własnej działalności
- 49 2
-
2015-12-12 15:55
nie tylko w stoczni (1)
norma od pon do sob
a w najbliższy poniedziałek zaczynamy 11 dniowy maraton uśmiechu ku 'chwale' i bogactwu szefa
żadne wolnego za następną niedzielę
żadnych nadgodzin (wszystkie 9-12h w ramach zwykłego dnia)
2 kloce jak co miesiąc
czy miesiąc będzie miał 3 dni pracy po 9 godzin, czy ich będzie 250- 8 0
-
2015-12-12 21:26
W każdym zakładzie powinna być taczka do wywiezienia szefa na maraton uśmiechu.
- 6 0
-
2015-12-12 13:55
pracownik
to osoba zatrudniona na umowie o pracę..
patrz: Kodeks Pracy- 6 4
-
2015-12-12 20:48
kodeks pracy (1)
można wsadzić do d..y,co innego w nim a rzeczywistość przedstawia się inaczej to zwłaszcza dla pracownika ,przykład :najniższa krajowa(1750 zł)dlaczego do tego wliczają dodatek nocny,jakieś wymyślone stawki godzinowe(9,75zł)i inne,które w sumie dają 1750,czy tak jest w kodeksie,czy to obejścia pracodawców żeby mniej płacić
- 14 1
-
2015-12-12 21:25
Dostajesz 1250, a wszystkie koszty twojej pracy płacone przez pracodawcę to nawet ponad 2000 zł. Tu jest psikus.
- 1 0
-
2015-12-12 14:00
(1)
Niedopuszczalne jest planowanie nadgodzin? A ja się cieszę że w firma w której pracuję daję o tym wcześniej znać a nie w ten sam dzień. Lepiej być przyszykowanym na taką ewentualność.
- 6 8
-
2015-12-12 16:04
przyszykowac '' to sobie mozna obiad
- 4 3
-
2015-12-12 13:57
czy tym pracodawca
Jest flextroni...... Z Tczewa? ;) a może większość z sieciowych hoteli w trójmieście.... Wszyscy maja prawo gdzies.
- 23 0
-
2015-12-12 11:25
im bardziej wymyślne zapisy w kodeksie pracy, (1)
tym bardziej cierpi na tym zwykły pracownik niestety,
niby z założenia prawo ma go chronić,
ale w praktyce to już wcale tak różowo nie wygląda- 37 3
-
2015-12-12 11:26
a jak można zagłosować w zakończonej ankiecie? ;)
- 14 1
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.