Wskaźniki wydajności mogą być czynnikiem, który pozytywnie wpływa na motywację pracowników. Zdarza się jednak, że jest przeciwnie. W jaki sposób zgodnie z prawem pracodawca może wykorzystywać takie informacje?
Od niedawna w mojej pracy wyliczane są wskaźniki wydajności dla każdego pracownika działu. Manager postanowił, że będą one wywieszane na ogólnodostępnej tablicy, celem zmotywowania zespołu. Osoby, które są na szczycie listy dostają premię, a te, którym idzie najgorzej, mają mieć wyciągnięte konsekwencje, choć nie wiadomo jeszcze jakie. Niestety moje wyniki nie są najlepsze, co sprawia, że stałem się obiektem drwin kolegów z pracy. Czy takie publiczne wywieszanie wyników jest zgodne z prawem?Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna - radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna
Przepisy kodeksu pracy nie określają zasad przeprowadzania oceny pracy pracowników oraz ujawniania ich wyników. W zakładach pracy, a zwłaszcza tych większych, można spotkać się z praktyką wdrażania systemów oceny i porównywania osiągnięć oraz wyników pracy pracowników. Z założenia takie systemy mają na celu zmotywowanie pracowników do poprawy wydajności i jakości pracy, a zwłaszcza gdy przewidują przyznawanie premii lub innych dodatkowych świadczeń.
Co do zasady takie systemy mogą być zgodne z prawem, jednak ich stosowanie powinno się odbywać w zgodności z przepisami o ochronie danych osobowych, jak również z poszanowaniem godności i innych dóbr osobistych pracowników.
Kodeks pracy określa rodzaje danych osobowych, jakich ujawnienia pracodawca może żądać od pracowników, natomiast przy ich przetwarzaniu pracodawca powinien pamiętać o przestrzeganiu przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. (tzw. RODO). Przede wszystkim dane powinny być przetwarzane zgodnie z zasadą ograniczenia celu, tj. zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach i nieprzetwarzane dalej w sposób niezgodny z tymi celami. Ponadto, aby przetwarzanie było zgodne z prawem, to pracodawca powinien dysponować wynikającą z przepisów podstawą przetwarzania.
tak, są one na bieżąco monitorowane
44%
tak, ale tylko gdy mocno odbiegają od przeciętnych
14%
nie, bo w mojej firmie nie ma systemu, który bada produktywność
42%
W podobnej materii wypowiadał się już Urząd Ochrony Danych Osobowych, wskazując, że
w pewnych warunkach pracodawca może ogłaszać wyniki pracy swoich pracowników. Pracodawca może ujawniać dane pracowników, gdy jest to niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora (art. 6 ust. 1 lit. f RODO). Jednak zanim to uczyni, to pracodawca powinien przeprowadzić test równowagi, tj. ma obowiązek wykazać, że jego interes ma charakter nadrzędny nad interesem oraz podstawowymi prawami i wolnościami pracowników, których dane ujawnia.
Pracodawca powinien również rozważyć, czy osiągnięcie poprawy wydajności i jakości pracy nie jest możliwe z zastosowaniem innych mechanizmów, mniej ingerujących w prywatność pracowników.
W mojej ocenie do osiągnięcia rezultatów wdrożonego systemu motywacyjnego nie jest niezbędne ujawnianie imion i nazwisk pracowników. Jeżeli system zakłada przyznawanie pracownikom premii, to
za wystarczająco motywujące można byłoby uznać ujawnienie tylko najlepszych wyników oraz tych wskaźników wydajności, z osiągnięciem których związane jest uzyskanie prawa do premii. Na tej podstawie pracownicy wiedzieliby, jakie wyniki muszą osiągnąć, aby uzyskać dodatkową gratyfikację.
Natomiast ujawnianie wyników najmniej wydajnych pracowników w taki sposób, że możliwa jest ich identyfikacja, w mojej ocenie może naruszać godność tych pracowników, zatem pracodawca nie powinien publikować ich imion i nazwisk, bowiem niepotrzebnie narażałoby ich na nieprzyjemności ze strony pozostałej kadry pracowniczej.
Ocena pracy pracowników jest zadaniem pracodawcy, a nie innych współpracowników.Powyższe jest zgodne z opiniami Urzędu Ochrony Danych Osobowych, w których wskazywano, że pracodawca może wypracować system motywacyjny dla pracowników, jednak nie może się to odbywać kosztem innych osób.
Pracodawca może wyróżnić pracowników z najlepszymi wynikami, ale w taki sposób, aby nie doszło jednocześnie do ujawnienia danych pracowników, którzy uzyskali najgorsze wyniki.
Porady prawnika
Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
