Normy prawa pracy nie zawierają przepisu, który wyraźnie zastrzegałby, iż nawiązanie dwóch stosunków pracy z tym samym pracownikiem jest niedopuszczalne. Powyższa uwaga nie prowadzi jednak do prostego przyjęcia, iż zawarcie drugiego stosunku pracy w warunkach zakreślonych przedmiotowym zapytaniem będzie dopuszczalne.
tak, umowa dotyczyła dodatkowej pracy, niezwiązanej z wykonywaną na co dzień
39%
tak, chodziło o pracę w weekendy
12%
nie, nie zdarzyło się tak
49%
-
Czy zgodne z prawem jest zawieranie z pracownikiem umowy o pracę i jednocześnie umowy zlecenie. W przypadku obu umów pracownik wykonuje te same czynności w pracy, tylko w przypadku umowy o pracę w dni powszednie, a w przypadku umowy zlecenia w weekendy - pyta czytelnik.
Na wątpliwości naszego czytelnika odpowiadają eksperci z
Kancelarii Radcy Prawnego Fortuna.
Aby udzielić odpowiedzi na tak postawione pytanie najpierw należy rozważyć czy druga z przedmiotowych umów, mająca mieć charakter umowy cywilnoprawnej, rzeczywiście jest umową zlecenia. Należy bowiem wskazać, iż zgodnie z regulacją zawartą w art. 22 ust 1(1) ustawy z dnia 24 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy, zatrudnienie na warunkach odpowiadających stosunkowi pracy z umowy o pracę jest zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę bez względu na nazwę nadaną danej umowie.
W tym miejscu należy wskazać na treść art. 22 ust. 1 Kodeksu Pracy, stanowiącą, iż przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Jeśli wspomniana "umowa zlecenia" odpowiada powyższym kryteriom, co należy uznać za więcej niż prawdopodobne wobec wskazania, iż
w przypadku obu umów zakres obowiązków pracownika jest dokładnie taki sam, mamy w istocie do czynienia nie z umową cywilnoprawną, lecz umową kreującą stosunek pracy, podlegającą przepisom prawa pracy.
Należy w tym miejscu przywołać art. 22 ust 1 (2) Kodeksu Pracy, który stanowczo wskazuje, iż zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną, a więc na przykład umowa zlecenia, przy zachowaniu wyżej wskazanych warunków typowych dla stosunku pracy jest niedopuszczalne. Dlatego też należy uznać, iż w obu przypadkach będziemy mieli do czynienia z umowami kreującymi pomiędzy pracownikiem a pracodawcą stosunek pracy.
Należy wobec tego rozważyć, jakie niesie to za sobą konsekwencje w kontekście tego, czy dopuszczalnym jest nawiązanie przez tego samego pracodawcę, z tym samym pracownikiem, więcej niż jednego stosunku pracy.
Normy prawa pracy nie zawierają przepisu, który wyraźnie zastrzegałby, iż nawiązanie dwóch stosunków pracy z tym samym pracownikiem jest niedopuszczalne. Powyższa uwaga nie prowadzi jednak do prostego przyjęcia, iż zawarcie drugiego stosunku pracy w warunkach zakreślonych przedmiotowym zapytaniem będzie dopuszczalne. Należy bowiem mieć na uwadze, iż w sytuacji gdy zakres przedmiotowy oraz sposób wykonywania obowiązków pracowniczych z obu stosunków jest taki sam, należy zdecydowanie przyjąć, iż mamy wówczas do czynienia z jednym w rzeczywistości stosunkiem prawnym, pozornie jedynie rozdzielonym na dwa odrębne.
Należy uznać takie działanie za niedopuszczalne, jako że prowadzi ono do ominięcia regulacji dotyczących czasu pracy, w szczególności przepisów odnoszących się do pracy w godzinach nadliczbowych,
pracy w niedziele i święta oraz o tygodniowym nieprzerwanym okresie wypoczynku.
Takie pozorne zawarcie dwóch stosunków pracy w świetle powszechnie obowiązującego prawa nie będzie traktowane jako wiążące. Czynności pozorne ocenia się według rzeczywistej ich właściwości. Wobec tego pracodawca działając w sposób wyżej opisany dopuści się naruszenia norm prawa pracy i narazi na stosowne, prawem przewidziane, konsekwencje z tym związane.
Obie umowy łącznie będą bowiem musiały zostać uznane za jeden stosunek pracy, w ramach którego czytelnikowi może zatem przysługiwać roszczenie o zapłatę dodatkowego wynagrodzenia za pracę świadczoną w godzinach nadliczbowych, czy niedziele lub święta, a nawet zadośćuczynienie za brak zapewnienia mu stosownego odpoczynku i naruszanie jego pracowniczych uprawnień.
Powyższe stanowisko opiniującego jest zbieżne z orzecznictwem Sądu Najwyższego. I tak wyrokiem z dnia 13 marca 1997 r. w sprawie o sygn. I PKN 43/97, Sad Najwyższy stanął na stanowisku, iż z tym samym pracodawcą, w zakresie wykonywania pracy tego samego rodzaju, pracownik może pozostawać tylko w jednym stosunku pracy. W swym stanowisku Sąd wskazał właśnie na względy dotyczące norm czasu pracy.
Mając powyższe na względzie należy zaznaczyć, iż w przedmiotowych okolicznościach zarysowanych w zapytaniu czytelnika, zawarcie z pracownikiem, z którym pracodawcę łączy stosunek pracy, umowy zlecenia o takiej samej treści w zakresie obowiązków pracowniczych jest niedopuszczalne.
Jednocześnie należy zaznaczyć, iż co do zasady dopuszczalnym jest zawieranie dwóch, różnych rodzajowo stosunków pracy, pomiędzy tymi samymi stronami, jak również dopuszczalnym będzie również zawarcie pomiędzy tymi stronami zarówno stosunku pracy jak i umowy cywilnoprawnej, na przykład umowy zlecenia.
Jej postanowienia odnośnie warunków świadczenia na rzecz pracodawcy muszą mieć taką treść, aby nie było wątpliwości, iż nie kreuje ona stosunku pracy, nadto zaś jej przedmiot winien być różny rodzajowo od obowiązków pracowniczych wynikających z równoległej umowy o pracę. Masz wątpliwości, czy Twój pracodawca postępuje zgodnie z Kodeksem Pracy? Na Twoje pytania związane z prawem pracy, z przyjemnością odpowiedzą nasi eksperci z kancelarii prawnych.
Skorzystaj z naszego formularza!
Kancelaria Radcy Prawnego Fortuna
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
