Według Kodeksu pracy co najmniej jedna część urlopu wypoczynkowego powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. Niestety niektórzy pracodawcy odmawiają pracownikom udzielenia tak długiego urlopu. Czy mają do tego prawo?
Pracuję na pół etatu w aptece, która pełni też dyżury świąteczne. Czy do mnie również stosuje się zapis o konieczności wykorzystania urlopu w wymiarze nieprzerwanych 14 dni? Czy pracodawca może odmówić mi udzielenia urlopu, powołując się na swój wewnętrzny przepis, który mówi o tym, że dwóch magistrów nie może być w tym samym czasie na urlopie?Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna - radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna.
Na wstępie należy zaznaczyć, że Ustawa prawo farmaceutyczne nie zawiera odrębnych regulacji dotyczących urlopów pracowników aptek. Stosuje się tu zatem ogólne przepisy Kodeksu pracy (k.p.). Zgodnie z art. 162 k.p.: "Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych".
Przepis ten ustanawia zasadę udzielania całego urlopu wypoczynkowego w jednym ciągu oraz wyjątek od tej zasady - oparty na wniosku pracownika - dotyczący podziału urlopu na części, z zastrzeżeniem, że jedna część wypoczynku powinna trwać nieprzerwanie 14 dni kalendarzowych. Nie chodzi tu oczywiście o 14 dni urlopu, ale o udzielenie urlopu w taki sposób, aby jego dni, łącznie z dniami wolnymi dla pracownika z uwagi na jego rozkład czasu pracy (np. weekendy) - dawały sumę 14 dni kalendarzowych.
Porady prawne w serwisie Praca
- zatem niepełnoetatowi pracownicy także co do zasady mają prawo do wypoczynku trwającego nieprzerwanie co najmniej 14 dni.
Oczywiście istnieją wyjątki od tej zasady - pracownik może bowiem nie posiadać u danego pracodawcy tyle dni urlopu do wykorzystania, aby zapewnienie 14-dniowego nieprzerwanego wypoczynku było w ogóle możliwe. Przykładowo, pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy - w tymże roku kalendarzowym, w jakim podjął pierwszą pracę - nie nabywa od razu prawa do całego ustawowego wymiaru urlopu, a dopiero z upływem każdego miesiąca pracy uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Także pracownik, który zmienia pracę w trakcie roku, może u danego pracodawcy nie posiadać odpowiedniej liczby dni urlopowych.
tak, jestem już po nim
52%
nie, ale mam taki zaplanowany
9%
nie, nie zaplanowałe(a)m takiego długiego urlopu
25%
nie, bo mój pracodawca się na to nie zgadza
14%
Zatrudnienie bowiem w trakcie roku kalendarzowego (albo nieprzepracowanie całego roku kalendarzowego) powoduje, że u danego pracodawcy nalicza się urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w ciągu roku. Na przykład pracownik posiadający 20 dni urlopu, który u jednego pracodawcy przepracował tylko styczeń, a u kolejnego - tylko grudzień, z zasady u żadnego z pracodawców nie posiada urlopu umożliwiającego ukształtowanie mu wypoczynku w wymiarze 14 dni kalendarzowych. Zasada 14-dniowego wypoczynku nie może bowiem prowadzić do automatycznego zwiększenia pracownikowi ustalonego przepisami prawa pracy wymiaru urlopu.
Natomiast odrębną kwestią jest ustalanie konkretnego terminu wypoczynku pracownika. Urlopy powinny być bowiem udzielane zgodnie z planem urlopów, a te ustala pracodawca na podstawie wniosków pracowników i z uwzględnieniem konieczności zapewnienia normalnego toku pracy (procedurze planowania nie podlegają tzw. urlopy na żądanie). Innymi słowy, wnioski pracownika w zakresie propozycji dni urlopowych nie są dla pracodawcy wiążące.
Pracownik co do zasady nie ma prawa żądania udzielenia mu urlopu w konkretnie wskazanym przez niego terminie (od tej zasady są oczywiście wyjątki - np. wynikające z uprawnień rodzicielskich, wykraczają one jednak poza ramy zapytania czytelnika).
Pracownik może jedynie wnioskować o konkretny termin wypoczynku, ale to pracodawca decyduje o terminach wykorzystania urlopu przez poszczególnych pracowników i ma prawo przede wszystkim brać pod uwagę kwestie związane z koniecznością zapewnienia właściwej obsady stanowiskowej w zakładzie pracy. Jednakże sporządzając plan urlopów, pracodawca winien zadbać o to, aby przynajmniej jedna część urlopu danego pracownika obejmowała co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Należy jednak zwrócić uwagę, że nawet przyznanie pracownikowi urlopu w danym terminie nie musi oznaczać, że urlop zawsze dojdzie do skutku w założonym terminie i wymiarze.
Może bowiem dojść do przesunięcia terminu urlopu np. z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy (art. 164 § 2 k.p.). Pracownik może być także - oczywiście w wyjątkowych sytuacjach - odwołany z urlopu, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu (art. 167 k.p.). Pracownik musi podporządkować się takiej decyzji pracodawcy.
Ogłoszenia o pracę w Trójmieście
Ustawodawca zatem - w kontekście udzielania urlopów pracowniczych - przyznał pracodawcy prawo zadbania o właściwy tok pracy i właściwą jej organizację. Powołując się na niemożność zapewnienia normalnego toku pracy, pracodawca może odmówić udzielenia jednoczesnego urlopu dwóm osobom zatrudnionym na tym samym stanowisku, a co więcej - w zakresie apteki uzasadnienie ku temu może wynikać wprost z ustawy. Należy bowiem zwrócić uwagę na regulację art. 92 Ustawy prawo farmaceutyczne, który to przepis odczytuje się jako nakładający na aptekę obowiązek zapewnienia obecności spełniającego wymogi ustawowe farmaceuty podczas godzin otwarcia apteki. Jeśli w danej aptece zatrudnione są jedynie dwie osoby posiadające wymagane prawem kompetencje, udzielenie im urlopu w tym samym czasie spowodować mogłoby sparaliżowanie działalności pracodawcy.
Podsumowując, pracodawca co do zasady winien udzielić pracownikowi, w tym także zatrudnionemu na pół etatu, urlopu wypoczynkowego zapewniającego wypoczynek trwający co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Nie musi jednak tego czynić w terminie wnioskowanym przez danego pracownika.
Pracodawca ma prawo ustalić termin wykorzystania urlopów przez poszczególnych pracowników w sposób zapewniający właściwą organizację pracy, a co więcej - jak wyżej wskazano - nawet wcześniej ustalony zgodnie z planem urlopów termin urlopu danego pracownika może ulec zmianie, jeśli przemawia za tym szczególnie uzasadniony interes pracodawcy.
Porady prawnika
Masz wątpliwości dotyczące działań firmy, która cię zatrudnia? Nie wiesz jak postąpić w sporze z pracodawcą, jakie możliwości pozostawia ci prawo pracy? A może po prostu jest temat, który cię nurtuje i chcesz poznać zastosowanie bieżących przepisów? Prześlij swoje pytania mailem: serwispraca@trojmiasto.pl. Na pytania czytelników odpowiadać będą radcy z trójmiejskich kancelarii. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Praca portalu Trojmiasto.pl
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
