Kobieta w ciąży ze względu na swój stan jest chroniona i powinna być traktowana w sposób uprzywilejowany. Czas jej pracy nie może przekraczać ośmiu godzin na dobę, warunki nie mogą być szkodliwe dla zdrowia, a wykonywanie obowiązków zawodowych nie może odbywać się w porze nocnej, nawet za zgodą ciężarnej.
Pracuję na pełen etat na umowę o pracę, wykonuję pracę biurową spędzając 8 godzin przed komputerem. Czy prawdą jest, że kobieta w ciąży może spędzać w pracy maksymalnie 4 godziny w ciągu dnia przed komputerem? Czy w takim przypadku pracodawca może zwolnić mnie z 4 kolejnych godzin lub zlecić inne obowiązki - pyta nasza czytelniczka.
Na pytania odpowiada Agata Mikucka, ekspert ds. prawa pracy z Kancelarii Kawczyński i Kieszkowski Adwokaci i Radcowie Prawni.Na wstępie należy podkreślić, że kobieta w ciąży, ze względu na swój odmienny stan, chroniona jest w sposób szczególny przez przepisy prawne. Ustawodawca chcąc chronić zdrowie kobiet w ciąży wprowadził do Kodeksu pracy istotne ograniczenia pracodawcy w możliwości dysponowania ich czasem pracy.
tak, powinna mieć dodatkowe przywileje
80%
tak, ale tylko pod koniec ciąży
11%
nie, jest takim samym pracownikiem jak inni
9%
Pierwsze ograniczenie dotyczy wykonywania pracy w systemie równoważnego czasu pracy, przy dozorze urządzeń, przy pilnowaniu osób i mienia, w ruchu ciągłym, a także w systemie skróconego tygodnia pracy i pracy weekendowej.
Czas pracy w tych systemach i rozkładach czasu pracy w przypadku kobiet w ciąży nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Jeżeli w związku z tym ograniczeniem wymiar czasu pracy pracownicy ulega zmniejszeniu, pracownica mimo to zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany.
Ponadto kobiety w ciąży nie wolno zatrudniać przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Wiąże się to również z zakazem zatrudniania pracownicy w godzinach nadliczbowych czy w porze nocnej, nawet za zgodą wyrażoną przez ciężarną. Z praktycznego punktu widzenia często się zdarza się, że ona chcąc zabezpieczyć przyszłe zwiększone wydatki, sama zgłasza się do wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych. Zgoda taka nie jest jednak skuteczna, a pracodawca dopuszczający do takich praktyk naraża się na ewentualną odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika (zagrożone karą grzywny w wysokości od 1.000 do 30.000 zł).
Jeżeli kobieta pracuje w porze nocnej, pracodawca powinien na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza taką porą, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść ją do innej pracy. W razie braku takich możliwości pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy. Gdy zmiana warunków pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku, skrócenie czasu pracy lub przeniesienie pracownicy do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownicy przysługuje dodatek wyrównawczy.
Większą swobodę pracodawca ma w sytuacji konieczności wysłania pracownicy w ciąży poza jej stałe miejsce pracy, jak również w przypadku wykonywania pracy w systemie przerywanego czasu pracy. W obydwu przypadkach ciężarna może bowiem wyrazić zgodę.
Jeśli na stanowisku zajmowanym przez kobietę w ciąży
występują czynniki szkodliwe dla zdrowia czy niebezpieczne, pracodawca zobowiązany jest przenieść ją do innej pracy bądź zwolnić ją na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do otrzymania wynagrodzenia w takiej samej wysokości. Dotyczy to również wykonywania pracy przy obsłudze monitorów ekranowych powyżej 4 godzin na dobę. Zgodnie bowiem z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet prace takie zostały zakwalifikowane jako prace szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia kobiet w ciąży.
Jeśli po upływie 4 godzin pracy przy komputerze pracodawca nalega na kontynuowanie pracy w takich warunkach, kobieta w ciąży ma prawo bez konsekwencji odmówić wykonania polecenia, co nie będzie stanowić naruszenia obowiązków pracowniczych.
Warto dodatkowo wspomnieć, że pracodawca ma również obowiązek zwalniać pracownicę w ciąży na zalecone przez lekarza badania lekarskie związane z ciążą, jeżeli badania te nie mogą być przeprowadzone poza godzinami pracy.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
